Eindrapport Lessen Uit Recente Arbeidsmigratie - Tweede Kamer

ezoekers. 179 De Monitor Midden- en Oost-Europeanen in Den Haag 2010
maakt een vergelijking van de dak- en thuislozen die in 2009 gebruik
maakten van de dagopvang van het Leger des Heils op de St. Barbaraweg
en de groep van drie jaar daarvoor.
Tabel 12: ontwikkelingen dak- en thuislozen (die een beroep doen op voorzieningen) uit Midden- en Oost-Europa in Den Haag
Situatie 2006 Situatie 2009
70–100 unieke tellingen per jaar circa 600 per jaar
Gemiddelde leeftijd 40–45 jaar Gemiddelde leeftijd 30–35 jaar;
Groep jongeren 18–29 jaar
Voornamelijk man Meer vrouwen: enkele 10 tallen 15–30 op jaarbasis
Een harde kern: alcoholverslaving heel erg op de voorgrond, maakt
het hele jaar door gebruik van de dagopvang. Weinig doorstroom,
er kwam nauwelijks iemand bij.
Vooral Polen Vooral Polen
Bron: tabel gebaseerd op tabel 2.1 van de Monitor Midden- en Oost-Europeanen in Den Haag, 2010.
179 Gemeente Den Haag, Monitor Midden- en
Oost-Europeanen in Den Haag (2010).
180 Verslag van openbaar gesprek met de heer
Steenmetser, Directeur Welzijn, Jeugd en
Burgerschap van de Gemeente Den Haag en
met de heer van Rooij, Burgemeester van
Gemeente Horst aan de Maas, 17 juni 2011.
181 AD/Algemeen Dagblad (16 juni 2011).
Een harde kern (30–40 man) en een minder constante groep. De
laatste groep komt onregelmatig naar de opvang en de
alcoholverslaving/problematisch gebruik treedt minder op de
voorgrond dan bij de harde kern. Bij de minder constante groep is
vooral het niet hebben van een onderdak het probleem (en geen
werk).
Uit de tabel blijkt dat de arbeidsmigranten uit Midden- en Oost-Europa in
de maatschappelijke opvang gemiddeld jonger worden en de groep
«tijdelijke» dak- en thuislozen sterk toeneemt. Voor deze groep is meestal
het verlies van werk de reden om gebruik te maken van de maatschappelijke
opvang. Voor de winteropvang gelden in Den Haag geen toelatingscriteria.
In totaal kwamen er in de winter van 2009/2010 1 867 Midden- en
Oost-Europeanen naar de opvang. Het totaal aantal gebruikers op de
locatie St. Barbaraweg was 2481. Dit betekent dat 75 procent van het
totaal Midden- en Oost-Europeanen waren. In Den Haag is sprake geweest
van verdringing van de eigen Haagse dak- en thuislozen. 179 Op de tweede
locatie in Den Haag was het aandeel van Midden- en Oost-Europeanen
van het totaal 21 procent.
De heer Steenmetser: «Er zijn echter ook mensen die slachtoffer zijn van
het feit dat in het land van herkomst verkeerde verwachtingen gewekt zijn
of van malafide uitzendbureaus die een duidelijke koppeling maken
tussen inkomen verwerven en huisvesting. Zodra het inkomen wegvalt,
valt ook de huisvesting weg. Met name in de stadsdelen Laak en Transvaal
slaapt een vaste kern van 150 à 200 mensen steeds op straat. Zij doen hun
behoefte in portieken en dergelijke. Daarin zit een deel van de
overlast.» 180
Er is een harde kern met meerdere problemen en een groep die tijdelijk in
de problemen zit
Er heeft een ontwikkeling plaatsgevonden in de samenstelling van de
groep. Naast de harde kern lijkt er steeds meer sprake van een groep
tijdelijke dak- en thuislozen. De harde kern bevat mensen met multiproblemen
die in het land van herkomst ook al deze problemen hadden.
Het gaat daarbij om combinaties van verslaving en psychische
problemen. De heer Gortworst van de Federatie Opvang schat de harde
kern op zo’n dertig à veertig procent van de dak- en thuislozen uit Midden-
en Oost-Europa. Daarnaast is een groep die tijdelijk zonder huisvesting of
werk zit. Voor deze laatste groep dient de maatschappelijke opvang
slechts ter overbrugging van een korte periode.
Repatriëring wordt wel ingezet. Dit gebeurt op vrijwillige basis. Niet alle
daklozen gaan op het aanbod in want zij wantrouwen de instanties en
hebben schaamte omdat zij het in het Westen niet hebben gered. 181
Tweede Kamer, vergaderjaar 2011–2012, 32 680, nr. 4 79