Eindrapport Lessen Uit Recente Arbeidsmigratie - Tweede Kamer

206 Weltevrede, de Boom, Rezai, Zuijderwijk en
Engbersen (2009).
207 Zie indeling van prof. Engbersen.
208 Lucassen (2011).
209 Verslag van openbaar gesprek met de heer
van Rooij, burgemeester gemeente Horst aan
de Maas en de heer Steenmetser, gemeente
Den Haag, 17 juni 2011.
7 INTEGRATIE, TAALONTWIKKELING EN ONDERWIJS
7.1 Inleiding
Integratie hangt van veel factoren af. Taalontwikkeling van volwassenen
en onderwijs aan kinderen van arbeidsmigranten zijn belangrijke factoren.
Integratie is tevens een onderdeel van het flankerend beleid. In dit
hoofdstuk komen de vragen aan de orde welke problemen zich voor doen
op het gebied van integratie, onderwijs en taal, welke instrumenten tot
dusver zijn ingezet en wat de effecten zijn van deze instrumenten.
(onderzoeksvragen 9 t/m 11).
7.2 Beheersing Nederlandse taal is een belangrijke indicator bij
integratie
Het onderzoek van Risbo hanteert de volgende indicatoren om de
sociaal-culturele integratie te meten: de beheersing van de Nederlandse
taal en de inburgeringbehoefte, de mate waarin Midden- en
Oost-Europeanen sociale contacten hebben met autochtone burgers en
andere groepen en de vrijetijdsbesteding. 206 Het is belangrijk om bij deze
indicatoren onderscheid te maken tussen kortverblijvende arbeidsmigranten
(de seizoensmigratie, circulaire migratie en footloose migratie) en
diegenen die langer willen blijven (transnationale migratie en vestigingsmigratie).
207
Sociale contacten met autochtonen vooral op het werk
Zowel op het werk als in de wijk hebben kortverblijvende Midden- en
Oost-Europeanen het meest contact met autochtone Nederlanders of
landgenoten. Zij hebben minder contact met andere Midden- en
Oost-Europeanen. In hun vrije tijd hebben zij het meest contact met
landgenoten. De middellange termijn migranten hebben in hun vrije tijd
echter wel meer contact met autochtone Nederlanders dan de korte
termijnmigranten. Bulgaren en Roemenen hebben op het werk en in de
wijk in vergelijking met andere nationaliteiten minder contact met mensen
buiten de eigen groep dan de andere Midden- en Oost-Europese
herkomstlanden.
Uit een breed onderzoek naar immigratie blijkt dat met name Poolse
gezinnen, die zich de afgelopen jaren meer permanent in Nederland
vestigden zich gemakkelijk aansloten bij de bestaande rooms-katholieke
kerken en hun kinderen naar Nederlandse scholen lieten gaan. 208
Doorgaans zijn deze migranten redelijk opgeleid en doen ze meer hun
best om hier thuis te raken en de taal te leren dan hun landgenoten die
voortdurend tussen hun thuisland en West-Europa heen en weer
pendelen.
De heer Van Rooij: «In Meterik zelf heeft men ook dingen georganiseerd
om die mensen erbij te betrekken, tot carnavalsavonden toe. Het is
allemaal niet eenvoudig omdat heel veel arbeidsmigranten nog steeds
komen voor een kortdurende periode. Zij verdienen hun geld in een korte
tijd en gaan dan weer terug. Die mensen hebben niet zoveel behoefte aan
integratie. Wij zien echter ook dat de mensen steeds langer willen blijven
en zich definitief gaan vestigen. Dan is het bevorderen van integratie
natuurlijk wel een punt. Wij proberen dat op verschillende manieren te
realiseren zonder de eigen verantwoordelijkheid van de mensen die zich
permanent willen vestigen aan te tasten.» 209
Tweede Kamer, vergaderjaar 2011–2012, 32 680, nr. 4 87