Eindrapport Lessen Uit Recente Arbeidsmigratie - Tweede Kamer

166 Verslag openbaar gesprek met de heer
Korf, Hoogleraar Faculteit der Rechtsgeleerdheid,
Universiteit van Amsterdam, 17 juni
2011.
167 ANP (27 oktober 2009).
6 LEEFBAARHEID
6.1 Inleiding
Leefbaarheid in een wijk wordt door veel elementen bepaald. In positieve
zin gaat het om de levendigheid, de saamhorigheid, bekendheid met en
zorg voor elkaar van bewoners en een prettige leefomgeving. Anderzijds
kan de leefbaarheid in een buurt negatief worden beïnvloed door
geluidsoverlast, drankmisbruik, rommel op straat, een slechte huisvestingssituatie,
verkeersoverlast, daklozen, verslaafden, criminaliteit en
anonimiteit.
Deze onderwerpen vallen binnen het beleidsterrein van diverse departementen.
Dit zijn het ministerie van Binnenlandse Zaken (wonen,
gemeenten), het ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport (dak-
en thuislozenzorg, verslaafden) en het ministerie van Veiligheid en Justitie
(criminaliteit).
In dit hoofdstuk wordt nagegaan in hoeverre recente arbeidsmigratie
heeft geleid tot problemen op het gebied van de leefbaarheid. Welke
instrumenten zijn ingezet om problemen te voorkomen dan wel tegen te
gaan en wat zijn de effecten van de ingezette instrumenten? Daarmee
wordt voor het onderdeel leefbaarheid antwoord gegeven op de vragen
9–11 van het onderzoeksvoorstel.
6.2 Overlast op macroniveau beperkt, maar lokaal doen zich wel
degelijk problemen voor
De commissie heeft uit de position papers van de genodigden en uit de
gesprekken kunnen vernemen dat het overgrote deel van de arbeidsmigranten
het goed doet en dat slechts een klein deel van de werknemers uit
Midden- en Oost-Europa overlast veroorzaakt.
De heer Korf: «Het gaat niet om enorme aantallen en het zijn altijd maar
kleine groepjes burgers die hierover klagen [...] We hebben het echt over
een paar procent dat dronken is en een beetje luidruchtig wordt. Dit zijn
geen mensen die zo dronken zijn dat ze gewelddadig worden. Die
incidenten halen de media, maar zijn heel uitzonderlijk. Het gebeurt echter
wel door het hele land heen.» 166
De overlast concentreert zich vaak in buurten waar grotere aantallen
Midden- en Oost-Europeanen wonen. Dit is veelal in de grote gemeenten,
met Den Haag en Rotterdam als bekendste voorbeelden. De sociale
anonimiteit, maar ook de feitelijke anonimiteit (ongeveer een derde van
deze arbeidsmigranten is niet ingeschreven in het GBA) kunnen aantrekkelijk
zijn voor arbeidsmigranten. Het nadeel is echter dat zij door die
illegaliteit ten prooi kunnen vallen aan illegale verhuurders. De commissie
heeft in een werkbezoek aan de Rivierenbuurt in Den Haag en de
Tarwewijk in Rotterdam gezien dat omwonenden te lijden hebben van het
gedrag van arbeidsmigranten die met te veel mensen een pand bewonen.
Het gaat dan onder andere om lawaai, rommel op straat, drankgebruik,
agressief gedrag en samenscholing op straat. Maar bijvoorbeeld ook om
parkeeroverlast door een toenemend aantal auto’s in de straat en
verkeersoverlast, dat veroorzaakt wordt door het ophalen (meestal vroeg
in de ochtend, wisseldiensten) en afzetten van de werknemers met
bestelbusjes. Een knelpunt bij de verkeersoverlast is dat boetes voor fout
parkeren (of te snel rijden) niet kunnen worden geïnd, omdat Polen geen
centrale registratie van kentekens heeft. 167
Tweede Kamer, vergaderjaar 2011–2012, 32 680, nr. 4 76