Eindrapport Lessen Uit Recente Arbeidsmigratie - Tweede Kamer

129 Kamerstuk 29 407, nr. 96.
de IND het verblijfsrecht intrekt. Bij een legaal verblijf van vijf jaar in
Nederland heeft iemand recht op bijstand. Natuurlijk geldt in alle gevallen
dat iemand aan de voorwaarden moet voldoen, zoals onvoldoende
inkomsten, een vermogen niet hoger dan toegestaan en verblijf in
Nederland.
Als een bijstandsuitkering aan een arbeidsmigrant wordt verleend, meldt
de gemeente dit aan de IND. Een bijstandsuitkering kan gevolgen hebben
voor het verblijf in Nederland. Dit vergt een individuele belangenafweging
door de IND. Gemeenten en IND hebben afspraken gemaakt om de
onderlinge samenwerking te verbeteren en oneigenlijk gebruik van de
bijstand tegen te gaan. Deze afspraken gaan over de informatieuitwisseling.
Het is echter niet toegestaan dat de IND bij elke aanvraag
van bijstand door een EU-burger eerst het verblijfsrecht controleert. Dit is
namelijk in strijd met het recht op gelijke behandeling. Ook het feit dat een
EU-burger beroep op bijstand doet, is onvoldoende grond voor beëindiging
van zijn verblijfrecht. Tenzij de betrokkene hier nog geen drie
maanden verblijft, werkzoekende of student is. Een beroep op bijstand en
andere voorzieningen kan alleen leiden tot beëindiging van het verblijfsrecht
als dit beroep een onevenredige belasting vormt voor het stelsel van
sociale bijstand. Op grond van de Wet werk en bijstand (WWB) is het
tevens de verantwoordelijkheid van de gemeente om ervoor te zorgen dat
de arbeidsmigrant die recht op bijstand heeft, ook zo snel mogelijk weer
uitstroomt. 129
Figuur 6 Beroep op bijstand door Oost-Europeanen in de Nederlandse bevolking
van 15 tot 65 jaar
Aantal uitkeringen per 1000 inwoners
35
30
25
20
15
10
5
0
2004 2005 2006 2007 2008 2009
Jaar (ultimo december)
Oost-Europa Totaal Nederland
Bron: CBS, gebaseerd op GBA-gegevens.
Uit figuur 6 blijkt dat Oost-Europeanen ook minder beroep doen op de
bijstand dan Nederlanders. Ook hier is echter een lichte stijging te zien in
het beroep op de bijstand sinds 2008. Verder blijkt dat Oost-Europeanen
vaker een ww- dan een bijstandsuitkering hebben. Dat heeft waarschijnlijk
te maken met het feit dat velen, met name Polen, in Nederland hebben
gewerkt. 130
Tweede Kamer, vergaderjaar 2011–2012, 32 680, nr. 4 62