Eindrapport Lessen Uit Recente Arbeidsmigratie - Tweede Kamer

een rol (54 procent). Ook de huisvesting in Nederland woog bij de Polen
vaker mee in de keuze voor Nederland, dan bij de andere groepen. 29
Tabel 2 Belangrijkste redenen voor keuze Nederland in percentages (meerdere antwoorden mogelijk)
Totaal middellang kort 1
Polen Bulgaren/
Roemenen
overig man vrouw
Beschikbaarheid werk in Nederland 54,6 54 54,7 59,7 32,5 52,1 57,1 51
Loon in Nederland 46,2 42,5 47,4 45,5 54,4 40,4 47,7 44,5
Arbeidsomstandigheden in Nederland 25,2 26,4 24,8 25,3 24,6 25,5 27,8 21,6
Aanwezigheid vrienden en kennissen 20,8 20,1 21 22,1 19,3 14,9 20,9 20
Cultuur in Nederland 18 16,1 18,5 17,8 16,7 20,2 20,4 15,2
Huisvesting in Nederland 17,3 19 16,8 19,9 10,5 10,6 18,2 15,8
Reisafstand tot herkomstland 13,3 10,3 14,2 13,9 7,9 16 16,8 8,1
Aanwezigheid familieleden 13,3 20,7 11 13 15,8 11,7 9,4 19
Aanwezigheid landgenoten 12,2 9,2 13,1 13,9 9,6 5,3 14,1 9,4
Kosten levensonderhoud 8,8 10,9 8,2 9,5 5,3 9,6 9,8 7,1
Toegankelijkheid sociale voorzieningen 8 11,5 7 8,6 5,3 8,5 9,6 6,1
Overig 5,3 3,4 5,9 4,8 6,2 8,5 5,3 5,7
1 Korte termijn arbeidsmigranten: de groep migranten die werkt in Nederland en voor de laatste keer in 2008 of 2009 naar Nederland is gekomen.
Middellange termijn arbeidsmigranten: de groep arbeidsmigranten die werkt in Nederland en voor de laatste keer naar Nederland is gekomen
tussen 2004 en 2007. Bron: A.M. Weltevrede, e.a. 2009, p.51. Overig betreft ingevulde open antwoorden als gezin/partner, zomaar/avontuur,
cannabis en dergelijke en studie.
29 Weltevrede (2009); Schothorst (2009).
30 Verslag openbaar gesprek met de heer Van
Rij, clustermanager Regioplan en de heer
Grijpstra, manager Werk en Inkomen Research
voor Beleid, 16 juni 2011.
De heer Grijpstra: «In sommige delen van Polen en in andere MOE-landen
is er nog veel werkloosheid. De mensen worden uit de regio’s gehaald
waar naar verhouding weinig werk is. In Nederland is er, hoewel het
verschil kleiner wordt, toch nog aanzienlijk meer te verdienen dan in het
land van herkomst. Dat zijn de belangrijkste drijfveren om deze kant op te
komen» 30
Uitzendbureaus spelen een belangrijke rol bij de keuze voor Nederland
Ook de rol van de uitzendbureaus bij met name seizoensarbeid is van
invloed op de keuze voor Nederland. Het is een typisch Nederlands
verschijnsel van werving van arbeidskrachten. Uitzendbureaus vestigen
zich in de landen van herkomst en werven daar arbeidsmigranten.
De heer Grijpstra: «Daar gevestigde uitzendbureaus bieden totaalpakketten
aan met huisvesting, reis en alles erop en eraan. Dat vinden
mensen die niet weten wat er in Nederland allemaal te halen valt, vaak
aantrekkelijk. Dat speelt zeker een rol» 30
Dit gebeurde twintig jaar geleden als eerste in Polen, omdat Poolse
burgers van Duitse afkomst en met een Duits paspoort sinds de oprichting
van de EU in 1992 de Europese arbeidsmarkt op konden zonder beperkingen.
Daarbij had Duitsland in de jaren negentig geen arbeidsmarkttekorten,
waardoor de migratie naar Nederland op gang kwam. Nu zien we
hetzelfde gebeuren bij Oekraïners van Poolse afkomst die makkelijk een
Pools paspoort kunnen krijgen en tevens bij Roemenen van Hongaarse
afkomst. Zij kunnen sinds 2011 een Hongaars paspoort krijgen, omdat in
Hongarije een wet is aangenomen die de Hongaarse nationaliteit toekent
aan iedereen die Hongaarse voorouders heeft. Nederlandse uitzendbureaus,
zoals Exotic Green, zien daar een gat in de markt, omdat voor
Hongaren geen arbeidsmarktbeperkingen gelden en voor Roemenen
(vooralsnog) wel.
Verblijfsduur verschilt tussen arbeidsmigranten
Naast de redenen om te komen verschilt ook de verblijfsduur van de
migranten. Studenten, stagiaires en au pairs zijn hier voornamelijk voor
een korte periode, terwijl gezinsmigranten zich hier juist willen vestigen.
Tweede Kamer, vergaderjaar 2011–2012, 32 680, nr. 4 31