28.06.2013 Views

Sayılar Teorisi II Ders Notları

Sayılar Teorisi II Ders Notları

Sayılar Teorisi II Ders Notları

SHOW MORE
SHOW LESS

Create successful ePaper yourself

Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.

BÖLÜM 8. ˙ILKEL KÖKLER VE ˙INDEKSLER 11<br />

En Küçük En Küçük<br />

Asal Sayı ˙Ilkel Kökü Asal Sayı ˙Ilkel Kökü<br />

2 1 89 3<br />

3 2 97 5<br />

5 2 101 2<br />

7 3 103 5<br />

11 2 107 2<br />

13 2 109 6<br />

17 3 113 3<br />

19 2 127 3<br />

23 5 131 2<br />

29 2 137 3<br />

31 3 139 2<br />

37 2 149 2<br />

41 6 151 6<br />

43 3 157 5<br />

47 5 163 2<br />

53 2 167 5<br />

59 2 173 2<br />

61 2 179 2<br />

67 2 181 2<br />

71 7 191 19<br />

73 5 193 5<br />

79 3 197 2<br />

83 2 199 3<br />

Örnek 8.2.5. ¸Simdi (mod 31)’e göre mertebesi 6 olan sayılarıbelirleyelim. Teorem<br />

8.2.3’den, bu sayılar φ (6) = 2 tanedir. a sayısı31 sayısının bir ilkel kökü<br />

olsun. Teorem 8.1.5’ten<br />

= 6 yani k = 5 ve k = 25 olmak<br />

φ(31)<br />

(k,φ(31))<br />

= 30<br />

(k,30)<br />

üzere a k sayılarının (mod 31)’e göre mertebesi 6 olur. Dolayısıyla bu tarz sayıları<br />

bulmak için önce ilkel kökü bulmamız faydalıolacaktır. Teorem 8.1.11’den 31<br />

sayısının φ (φ (31)) = φ (30) = 8 tane ilkel kökü oldu˘gunu biliyoruz. Bunlardan<br />

bir tanesini küçükten büyü˘ge do˘gru deneyerek bulalım<br />

2 için :.<br />

2 2 ≡ 4 (mod 31)<br />

2 3 ≡ 8 (mod 31)<br />

2 5 ≡ 1 (mod 31)<br />

oldu˘gundan 2, 31 sayısının ilkel kökü de˘gildir.

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!