feminizam_2_gesamt_v3

265
IV poglavlje: glasovi, odjeci
u popularnoj kulturi ne umanjuje njene kreativne potencijale za
zastupanje i/ili izmenu realnih i simboličkih aspekata ženskih
identiteta, subverziju postojećih i stvaranje novih modela. 2
Žene u popularnoj kulturi mogu delovati kao akterke i/ili
recipijentkinje: obe pozicije mogu podrazumevati aktivan ili pasivan
odnos. Žena koja aktivno stvara preispituje postojeće paradigme
(ne nužno samo ženskog iskustva) i postavlja se kao autorka.
Nasuprot tome, mnoge žene pasivno prihvataju uloge oblikovane
patrijarhatom, kojima se žensko telo i subjektivitet formira u odnosu
na zahteve popularne industrije kao roba za muškog konzumenta.
Feministička teorija popularnu kulturu na osnovu ove podele
tumači kao „spontano kreiranu zabavu od strane žena za žene, ali
i ’masovnu zabavu’ koju takođe mogu da stvaraju žene, finansiranu
ili potpomognutu od strane države ili nastalu na komercijalnim
motivima“. 3 Pozicija žene kao konzumentkinje u uvreženom
patrijarhalnom shvatanju podrazumeva da je ženska publika
najprijemčivija za potrošnju kulturnih proizvoda poput sladunjave
pop muzike i sapunskih opera, ili rôba kao što su kozmetika i
garderoba. Ovakvo pojednostavljivanje za cilj ima omalovažavanje i
svođenje žene na slepu i pasivnu potrošačicu, ali i previđa da mnoge
žene čak i banalne tekstove i artefakte popularne kulture često
koriste na nepredviđene i originalne načine: „ženski auditorijum
drugačije tumači čak i sasvim otvorene poruke i podriva značenje
ponuđenih kodova stvarajući novu stvarnost kroz sopstveni način
čitanja, nevidljivu na prvi pogled i smeštenu u domen popularne
kulture.“ 4 Jeftini ljubavni romani, poznati kao „ljubići“, primer su
paraliterature čije heroine uglavnom slede konvencionalni sled
događaja od „pronalaženja“ muškarca, preko rešavanja peripetije
(sukob sa suparnicom, otežavajuće okolnosti, spletka) do udaje i
2. „Popularna kultura odražava standarde, verovanja i prakse kulture u celini; stoga se u
njoj podjednako pojavljuju generalne kulturne diskriminacije i stavovi o ženama“. Mary
Magoulick, Women in Popular Culture (entry for Encyclopedia of Women’s Folklore and
Folklife), 2003. http://www.faculty.de.gcsu.edu/~mmagouli/popculture.htm
3. Zorica Mršević et al., Rečnik osnovnih feminističkih pojmova, IP „Žarko Albulj“, Beograd,
1999, str. 109-110.
4. Ibid, str. 110.