feminizam_2_gesamt_v3

378
Neko je rekao feminizam?
Turbulentni i krvavi XX vek doneo je nova iskušenja i izazove
za oba pola. Iskustva svetskih ratova, diktatorskih i totalitarnih
režima dovela su do novih preispitivanja rodnih identiteta,
odnosa i razlike između privatnog i javnog. Mobilizacija muškaraca
za Prvi, a kasnije i za Drugi svetski rat, otvorila je ženama
mogućnost rada van kuće; međutim, povratak muškaraca
sa fronta značio je masovno otpuštanje žena i njihov povratak
u privatnu sferu. 13
Za periode diktatura XX veka, karakteristično je potiskivanje
rodne razlike iz domena političkog, poziv na borbu za naciju, rasu
ili klasu, upućen kako muškarcima tako i ženama, što je dovelo
do cepanja unutar ženskih pokreta po ideološkim šavovima.
Fašizam i totalitarizam (uz sve razlike među njima) nastojali
su da privatno podrede političkom i da tako praktično ukinu
samostalnu vrednost privatnosti. Smisao i svrha političkog u
nacizmu redukovani su na „očuvanje rase“, što je između ostalog
ostvarivano upotrebom tehnologija regulacije privatnosti
(pri-nudnom sterilizacijom žena, proverom potencijalnih supružnika,
zabranom braka i seksualnih odnosa s pripadnicima
„niže rase“, itd.). Sem toga, ženama je često postavljan dvostruki
zahtev: da zadrže svoje, manje ili više tradicionalne porodične
dužnosti i da se uključe u ekonomsku i političku arenu, i to kada
su i pojam privatnog i pojam javnog (na primer, u totalitarizmu)
u potpunosti izgubili svoj stari sadržaj. 14
13. Kako ističe Gizela Bok, „ekspanzija zapošljavanja žena nije se mogla zaustaviti“ i
pored ovih okolnosti. Godine 1921, u Velikoj Britaniji je bilo registrovano 35%
zaposlenih žena (od toga 10% udatih), u Francuskoj je iste godine njihov procenat
iznosio 54, u Nemačkoj 48% 1925. godine (od toga 29% udatih, a već 34% 1939.
godine). Ibid., str. 281.
14. Ova konstatacija ne važi sasvim samo za period postrevolucionarnog boljševizma,
gde je tradicionalna ženska uloga u porodici radikalno dovedena u pitanje
prenošenjem dela porodičnih funkcija na društvo, tj. državu. Uz to, liberalna
seksualna politika trebalo je da obesnaži „građanski“ ideal braka. Godine 1917.
uveden je besplatan i jednostavan razvod, 1918. dozvoljen je abortus, iste godine
su priznate vanbračne zajednice (Bok, Op. cit., str. 305-306.) Nacistički ideal
takođe eliminiše većinu funkcija tradicionalne porodice, i to u ime nove, rasno
čiste porodice koja je od suštinske važnosti za rasu samu.