102Kjo ka qe<strong>në</strong> një pikëndarjeje, që, sipasmendimit to<strong>në</strong>, nukka qe<strong>në</strong> dashur <strong>të</strong>ndodhë, sepse, mëpas, ka <strong>të</strong>rhequrshumë pasoja, <strong>të</strong>cilat shpij<strong>në</strong> drejtkonflikteve <strong>të</strong>bazuara <strong>në</strong> identitetinetnik, i cili,më pas, ka implikime<strong>në</strong> marrëdhënietdhe <strong>në</strong><strong>për</strong>keqësimin e pozi<strong>të</strong>ssë minoriteteve,dhe <strong>në</strong> instancën efundit kjo ndarje poreflektohet negativishtedhe <strong>në</strong>IZhNj, <strong>në</strong> kapitalin<strong>njerëzor</strong> dhe kapitalinsocial <strong>të</strong> Kosovës.e paraluf<strong>të</strong>s, me krijimin e sistemit paralel dhe megjithë <strong>për</strong>pjekjet e vogla <strong>të</strong> ndryshimeve <strong>të</strong> disalëndëve, mbijetesa e sistemit paralel ka qe<strong>në</strong>preokupim kryesor i <strong>arsimi</strong>t kosovar. Edhe <strong>në</strong>gjendjen emergjente <strong>të</strong> pasluf<strong>të</strong>s, infrastruktura dherindërtimi i shkollave <strong>të</strong> shka<strong>të</strong>rruara gja<strong>të</strong> luf<strong>të</strong>sishin prioritet dhe si rrjedhojë e kësaj, ka pasurngecje afatgjate <strong>në</strong> reformimin e kurrikulit, respektivisht<strong>për</strong>mbajtjes së <strong>arsimi</strong>t. Por, pas kalimit <strong>të</strong>fazës së rindërtimit <strong>të</strong> infrastrukturës shkollore dhepas një vlerësimi <strong>të</strong> gjendjes së <strong>arsimi</strong>t, ndryshimetkurrikulare ja<strong>në</strong> vë<strong>në</strong> <strong>në</strong> krye <strong>të</strong> lis<strong>të</strong>s së prioriteteve<strong>në</strong> reformimin e <strong>arsimi</strong>t kosovar. UNICEFi<strong>në</strong> bashkëpunim me UNESCO-n, InternationalBureau of Education ka<strong>në</strong> krijuar grupin ehartuesve <strong>të</strong> kurrikulit. Dhje<strong>të</strong> persona <strong>të</strong> <strong>për</strong>zgjedhur<strong>për</strong>mes një konkursi <strong>për</strong>bëj<strong>në</strong> grupin bazë <strong>të</strong>kurrikulit, kryesisht <strong>të</strong> etnicitetit shqiptar dheminoritete <strong>të</strong> tjera me <strong>për</strong>jashtim <strong>të</strong> serbëve, qëka<strong>në</strong> injoruar kë<strong>të</strong> mundësi. Ky grup ka ndjekur njëtrajnim intensiv 10 ditor <strong>për</strong> procesin e hartimit <strong>të</strong>kurrikulit dhe ja<strong>në</strong> njoftuar me <strong>për</strong>vojat e vendeve<strong>të</strong> tjera, teknikat dhe udhëzimet <strong>për</strong> <strong>për</strong>pilimin epolitikës së kurrikulit. Si rezultat i këtij trajnimidhe një pune <strong>në</strong> periudhë njëvjeçare, me ndihmën enjë konsultanteje <strong>të</strong> huaj, ësh<strong>të</strong> punuar <strong>për</strong> hartimine kornizës kurrikulare.Korniza kurrikulare ka qe<strong>në</strong> dhe mbetet i vetmidokument i kurrikulit, një bazë e mirë që i ësh<strong>të</strong>ofruar qeverisë së re <strong>të</strong> Kosovës <strong>për</strong> zhvillimin dhehartimin e mëtejshëm <strong>të</strong> kurrikulave lëndore. Kydokument <strong>për</strong>cakton dhe shërben si bazë e synimevedhe objektivave, <strong>për</strong>mbajtjes, metodave <strong>të</strong>mësimdhënies dhe <strong>të</strong> nxënit e vlerësimit. Ësh<strong>të</strong>konsideruar nga eksper<strong>të</strong> ndërkombëtarë si dokumentimë i mirë <strong>në</strong> rajon. Instituti i Edukimit <strong>në</strong>Universitetin e Londrës, <strong>në</strong> një vlerësim <strong>të</strong> planpro-
grameve dhe teksteve <strong>në</strong> Kosovë, e ka cilësuar “njëdokument i shkëlqyeshëm, modern dhe i cilësisë sëlar<strong>të</strong> që mund <strong>të</strong> shërbejë si dokument i mrekullueshëm<strong>për</strong> <strong>arsimi</strong>n <strong>në</strong> Kosovë (p. )” 58 Dispozitate kurrikulit trajtoj<strong>në</strong> çështje <strong>të</strong> rëndësishme që ka<strong>në</strong><strong>të</strong> bëj<strong>në</strong> me çështjet çfarë duhet <strong>të</strong> di<strong>në</strong> dhe çfarëduhet <strong>të</strong> je<strong>në</strong> <strong>në</strong> gjendje <strong>të</strong> bëj<strong>në</strong> nxë<strong>në</strong>sit, cilatvlera duhet kultivuar, si <strong>të</strong> af<strong>të</strong>sohen nxë<strong>në</strong>sit që <strong>të</strong>jetoj<strong>në</strong> së bashku me <strong>të</strong> tjerët dhe si <strong>të</strong> mbështetetzhvillimi i plo<strong>të</strong> i potencialit <strong>të</strong> tyre me qëllim qëata <strong>të</strong> mund <strong>të</strong> kontribuoj<strong>në</strong> <strong>në</strong> mënyrë aktive <strong>për</strong>mirëqenien e shoqërisë dhe mirëqenien e tyre personale.Po ashtu, <strong>në</strong> kë<strong>të</strong> kornizë, një kapitull i <strong>të</strong>rëi <strong>për</strong>cakton <strong>në</strong> mënyrë <strong>të</strong> detajuar parimet e kurrikulavelëndore dhe strukturat e kurrikulit sëlëndëve.Sidoqof<strong>të</strong>, me krijimin e qeverisë dhe Ministrisësë Arsimit, Teknologjisë dhe Shkencës (MASHT),ky dokument nuk ësh<strong>të</strong> miratuar zyrtarisht ngaMASHT-i. Zyrtarët e lar<strong>të</strong> <strong>të</strong> MASHT-it pohoj<strong>në</strong> sepavarësisht mosmiratimit <strong>të</strong> këtij dokumenti, <strong>në</strong> <strong>të</strong>ja<strong>në</strong> shtruar mirë objektivat e <strong>për</strong>gjithshme <strong>të</strong><strong>arsimi</strong>t <strong>të</strong> Kosovës, kahet e <strong>zhvillimit</strong> <strong>në</strong> harmonime politikat e konceptit <strong>të</strong> sistemit <strong>të</strong> <strong>arsimi</strong>t, i cilishërben si dokument bazë <strong>për</strong> reformimet e kurrikulit.Ndo<strong>në</strong>se, <strong>të</strong> <strong>për</strong>caktosh nivelin apo <strong>për</strong>qindjene mbështetjes <strong>në</strong> kornizën kurrikulare nuk ësh<strong>të</strong>e leh<strong>të</strong> dhe nuk konkretizohet as nga zyrtarët eMASHT-it, <strong>të</strong> cilët pohoj<strong>në</strong> se reformat kurrikularenuk ja<strong>në</strong> mbështetur plo<strong>të</strong>sisht <strong>në</strong> kë<strong>të</strong> dokumentpo korniza kurrikulare ka mbetur dokument bazë<strong>për</strong> ndërtimin e strukturës së planprogrameve lëndore.Edhe vlerësimi i Institutit <strong>të</strong> Edukimit <strong>të</strong>Universitetit <strong>të</strong> Londrës thekson se korniza kurrikularemund <strong>të</strong> <strong>funksion</strong>ojë si mjet teorik dhekonceptual 59 .58Peffers et al., (2005) Planprogramet kombëtare <strong>në</strong> Kosovë, Vlerësimi i hapave <strong>të</strong> parë59Peffers et al., (2005) Planprogramet kombëtare <strong>në</strong> Kosovë, Vlerësimi i hapave <strong>të</strong> parë103Pas trajnimit <strong>të</strong> <strong>për</strong>funduar,grupi ieksper<strong>të</strong>ve <strong>në</strong> konsultimmeeksper<strong>të</strong> <strong>të</strong> tjerëndërkombëtarë, kahartuar një dokument<strong>të</strong> shkëlqyerme titull: "Korniza ekurrikulit <strong>të</strong> ri"Moslegalizimi iKornizës kurrikularepati ndikime edefekte <strong>të</strong> shumta<strong>për</strong> hartimin e kurrikulavelëndore <strong>në</strong>mes <strong>të</strong> cilave kaqe<strong>në</strong> edhe qasja<strong>për</strong>zgjedhëse, vendosjae njëmetodologjiejo<strong>funksion</strong>ale <strong>në</strong>hartimin e kurrikulave,<strong>të</strong> cilat po<strong>në</strong><strong>për</strong>këmbin qëllimete mira <strong>të</strong> reformëssë nisur, e cilanuk po fuqizon<strong>arsimi</strong>n <strong>në</strong> <strong>funksion</strong><strong>të</strong> <strong>zhvillimit</strong> <strong>njerëzor</strong>e.
- Page 1 and 2:
ARSIMI BAZIK CILËSOR NË FUNKSIONT
- Page 3 and 4:
3Forumi 2015 është koalicion i pa
- Page 5 and 6:
5KREU 1PËRMBAJTJAi. Akronimetii. P
- Page 7 and 8:
4.3. Strukturat për menaxhimin e s
- Page 10 and 11:
10i. AKRONIMET (Shkurtesat)ABABKBAN
- Page 12 and 13:
12IZhNj-ja ka krijuarmundësi që z
- Page 14 and 15:
14E ardhmja eKosovës nuk ështëas
- Page 16 and 17:
16A janë shkollat eKosovës INDUST
- Page 18 and 19:
18Kur e themi këtë, mendojmë në
- Page 21 and 22:
KREU I21HALIM HYSENIHYRJE: EFIKASIT
- Page 23 and 24:
23BOKSI 1. 2. EFIKASITETI I AB-sëE
- Page 25 and 26:
caktuar, etj. Kjo do të thotë se
- Page 27 and 28:
27Sipas këtij parimi,investimi në
- Page 29 and 30:
përgatitje të dobët teknike ilus
- Page 31:
Vigotski, Talizina, etj., ndërtojn
- Page 34 and 35:
34IZhNj-ja është njëmjet që mat
- Page 36 and 37:
36shtuar në liritë bazike politik
- Page 38 and 39:
38Me qëllim që të zbardhim shkal
- Page 40 and 41:
40Për të zbardhur këtë gjendje,
- Page 42 and 43:
42Edhe pse përfaqësuesit e Kosov
- Page 44:
44Sk. 3. 4. “Godina” e ndikimit
- Page 48 and 49:
48sit edukativ dhe arsimor, por edh
- Page 50 and 51:
50Për rolin e godinavedhe të hap
- Page 52 and 53: 52Ligji ekzistues nukështë i mjaf
- Page 54 and 55: 54Moszbatimi i ligjit kaimplikime n
- Page 56 and 57: 56pengesave të ndryshme procedural
- Page 58 and 59: 58Drejtorët ankohenpër mungesë k
- Page 60 and 61: 60Mungesa e kompetencavedhepërgjeg
- Page 62 and 63: 62Mosbesimi në drejtorose ështëp
- Page 64 and 65: 64Ajo që nuk po ecështë mosshfry
- Page 66 and 67: 66. IAB-i, i trajtuar nëkëtë asp
- Page 68 and 69: 68Puna në kontejnerë,në objekte
- Page 70 and 71: 70Sipas bindjes tonë,mungesa e mje
- Page 72 and 73: 72Numër i konsideruari nxënësve
- Page 74 and 75: 74është e lehtë për të konstat
- Page 76 and 77: 76Aftësimet e mësimdhënësvepër
- Page 78 and 79: 78Sot në Kosovëveprojnë 7 shkoll
- Page 80 and 81: 80Me gjithë arritjet epakontestues
- Page 82 and 83: 82DKA-ve dhe shkollave. Siç shpreh
- Page 84 and 85: 84Sipas zyrtarëve nëMASHT, Qeveri
- Page 86 and 87: 86temit të arsimit dhe, bashkë me
- Page 88 and 89: 88situatën ku shumica e shkollave
- Page 90 and 91: 90Natyrisht që të arriturat nuk j
- Page 92: 92në komunë: Inspektorati sanitar
- Page 96 and 97: 96Kjo tregon se kashumë problememe
- Page 98 and 99: 98Kurrikulat e orientuarvetëm në
- Page 100 and 101: 100Kurrikuli në funksiontë zhvill
- Page 104 and 105: 104Nëse nuk rishikohendhe nuk ndry
- Page 106 and 107: 106Në klasën e IX janëshumë lë
- Page 108 and 109: 108Në kurrikula kalëshime tëpabe
- Page 110 and 111: 11090% apo 90-100%. Mbi të gjitha
- Page 112 and 113: 112Reforma kurrikularenuk është p
- Page 114 and 115: 114Reforma kurrikulareështë bër
- Page 116 and 117: 116Pak dihet se çkandodh brendakla
- Page 118 and 119: 1183.2.3. Zbatimi i kurrikulave dhe
- Page 120 and 121: 120Metodologjia epapërpunuar përm
- Page 122 and 123: 122brendshëm. Ndonëse ka debate s
- Page 124 and 125: 124e arritshmërisë, janë më shu
- Page 126 and 127: 126e metodave të ndryshme të të
- Page 128 and 129: 128Mungojnë politikatpër përgati
- Page 130 and 131: 130Nxënësit pa librapër shkak t
- Page 132 and 133: 132të jetë më e lehtë për nxë
- Page 134 and 135: 134BOKS: 1.5 . DOBËSITË E TASHME
- Page 136 and 137: 136Ndonëse ndryshimet kurrikulare
- Page 138 and 139: 138dhe të brendshëm, në kontekst
- Page 140 and 141: 1404. Të rishikohet ligji, vendime
- Page 142 and 143: 142
- Page 144 and 145: 144të nxjerrë në Jomtien, 10 vje
- Page 146 and 147: 146mundësojnë përfshirjen aktive
- Page 148 and 149: 148Sipas raportit vjetortë MAShT-i
- Page 150 and 151: 150komunale të arsimit (DKA) që d
- Page 152 and 153:
152Nga dhjetë dokumentederi më ta
- Page 154 and 155:
154Mësimdhënësit dheudhëheqësi
- Page 156 and 157:
156Avancimi i cilësisësë zhvilli
- Page 158 and 159:
158këshilli drejtues i shkollës o
- Page 160 and 161:
160Organizimi i trajnimeve për met
- Page 162 and 163:
162Mungesa e njëtransparence më t
- Page 164 and 165:
164klasa të informacioneve të fit
- Page 166 and 167:
166HpH-ja është program për aft
- Page 168 and 169:
168ndikimin e programit të MKLSh-s
- Page 170 and 171:
170in e përfitimit të njohurive n
- Page 172 and 173:
1724.4. Pengesat për sigurimin e n
- Page 174 and 175:
174thjeshtë. Një qasje e tillë k
- Page 176 and 177:
176mësimor, por kanë qenë të zh
- Page 178 and 179:
178Në Kosovë nukekziston një sis
- Page 180 and 181:
180Mospërfshirja nëtrajnim e drej
- Page 182 and 183:
182Problemet mekuadrin e pakualifik
- Page 184 and 185:
184Kosovës duhet të koncentrohet
- Page 186 and 187:
186që i kontribuojnë shkëmbimit
- Page 188 and 189:
188Fakulteti i Edukimit, i themelua
- Page 190 and 191:
190mënyrë që të përgatisin më
- Page 192 and 193:
192hënësve. Aftësimi i mësimdh
- Page 194 and 195:
194me programet për zhvillim profe
- Page 196 and 197:
196është shkalla e përdorimit t
- Page 198 and 199:
198kërkohen dhe nga mësimdhënës
- Page 200 and 201:
200Literatura:1. Kombet e Bashkuara