arsimi bazik cilësor në funksion të zhvillimit njerëzor - Qendra për ...

22Kosovë, këto nocione janë relativisht të reja, andaje shohim të arsyeshme që të qartësojmë kuptimin etyre, në mënyrë që raportet e arsimit, si një komponenti rëndësishëm i IZhNj-së, të kuptohen mëmirë, në një anë, dhe, në anën tjetër, të qartësohenndërlidhjet e këtij komponenti me komponentët etjerë të këtij indeksi (jetëgjatësinë mesatare të priturtë qytetarëve dhe të ardhurat bruto nacionale(BAN) për kokë të banorit dhe mirëqenienekonomike).Në këtë hyrje do të shpjegohen edhe nocionet etjera, siç janë: kapitali njerëzor (KNj), kapitalisocial (KS), kapitali i dijes (KD), etj. Shpjegimetterminologjike kanë përcaktuar gjerësinë dhe thellësinëe hulumtimit të shpejtë (HSh), të CAB-it nëKosovë.Të gjitha të mirat dhe të gjitha lëshimet, në mestë tjerave, janë rrjedhojë e efikasitetit dhe të efektivitetittë sistemit të arsimit. Gjendja e rëndë eKosovës dhe popullit shumicë në Kosovë pasLuftës së Dytë Botërore ka pasur implikime nëgjendjen e vështirë ekonomike të shqiptarëve nëatë kohë (punësim i vogël, pozitë e diskriminuarsociale, pabarazi sociale, etj.), po ashtu sikurse qëështë sot pozita e bashkësive etnike rome, ashkaliedhe egjiptiane e kushtëzuar nga shkalla e lartë eanalfabetizmit, i cili ndikon që IZhNj-ja dhe KS-janë Kosovë të jetë e ulët. Si në rastin e parë, ashtuedhe në rastin e dytë politika dhe politikat miopezhvillimore kanë qenë ato që kanë përcaktuar fatine arsimit të Kosovës dhe, përmes tij, edhe fatin eqytetarëve të Kosovës. Në rastin e parë, nëJugosllavinë Mbretërore në mes dy luftëravebotërore, shqiptarët nuk e kanë gëzuar të drejtën përarsimim. Në rastin e dytë, kemi një diskriminim tëheshtur të komunitetit RAE 17 në arsim, pasojat e sëcilës do t’i vuajë tërë shoqëria kosovare.17Këto ditë MASHT-i ndërmori një hap të rëndësishëm për evitimin e këtij diskriminimi, duke siguruar njëfond për shkollimin e 8000 fëmijëve të këtij komuniteti.