新编世界语汉语词典》样本（A和Z）（王崇芳 - 世界语学习

atrop|o 【植】颠茄属植物;颠茄 ◆ ~ino
【化】【药】阿托品,颠茄碱(用于解缓
平滑肌痉挛和疼痛以及散瞳) | ~ismo
【医】阿托品中毒,颠茄中毒
Atrop|a 【神】阿特洛波斯(希腊、罗马神
话中命运三女神之一,负责切断生命之
线)
atropos|o 【动】骷髅天蛾,赭带鬼脸天蛾
* atut|o 【娱】(牌戏中的)王牌,主牌: havi
ĉiujn atutojn por sukcesi 掌握所有的王
牌;有胜利的把握;稳操左券[胜券] ◆
~i (ntr)出王牌 | super~i (tr)用更大
的王牌压过(对方),以王牌制胜
1* aŭ (konj.)Ⅰ.(单用): ①(表示选择)
或,或者,还是: ĉu vi trinkos teon ~ kafon?
你喝茶还是喝咖啡? / Jes, ~ ne? 是,或
不是? / unu el la gasoj de la aero, la ni-
trogeno ~ la oksigeno, mi ne plu memoras
kiu! 空气中的气体之一,是氮还是氧,我
不再记得是哪一种了 / ŝi perdis sian sa-
keton en la strato, ~ ŝi forgesis ĝin en la
teatro 她把手提包丢失在街上,或是把它
忘在剧院了 ②(连接两个同义词或等义
成分): unu el la gasoj de la aero, la ni-
trogeno ~ azoto 空气中的气体之一,(即)
nitrogeno 或称为 azoto(编者注:nitrogeno
和 azoto 译成汉语都是“氮”,后者是旧称)
☞ alinome 【注】在命令句之后连词“aŭ”
用来引导表达不服从“命令”所产生结果
的分句,可译为“否则”、“不然”: ne kriu,
~ mi vin batos! 别喊叫,否则我就揍你! /
pardonu, ~ vi ne estos pardonata 宽容别人
吧,不然你就得不到别人的宽容 Ⅱ.(成
双使用,连接两个词或短句,表示二者必
择其一): tion faris ~ li ~ lia frato 那件事
不是他干的就是他兄弟干的 / nun, ni de-
vas ~ venki ~ morti! 现在,我们要么战胜,
要么战死!(不成功,便成仁!) Ⅲ.(作
构词成分) ◆ kaj~o 【计】“同或”,“与
或” | dis~o 【计】“异或”
2 aŭ! ①(interj.)(表示因突然疼痛而发出
的叫声)啊哟!喔唷! ☞ huj! oj! aj! ②
(onom.)哑哑(表示乌鸦等的叫声)
aŭbad|o 【乐】(清晨在情人窗下唱的)晨
108
曲,晨歌: doni [kanti] ~on al knabino 给
一位姑娘献[唱]晨曲 ☞ serenado
aŭbrieti|o 【植】南庭霁属植物;南庭霁(此
植物据 18 世纪法国花卉和动物画家
Claude Aubriet 的姓命名)
* aŭd|i (tr)①(感知到声音)听见,听到:
teraj vertebruloj ~as per oreloj, fiŝoj kaj
senvertebruloj per aliaj organoj 陆上的脊
椎动物用耳感知[听见]声音,鱼和无脊
椎动物用别的器官(感知声音) / ~i bone
[malbone] 听得清[不清] / mi estas kiel
surdulo kaj ne ~as 我像聋子,听不见 /
orelojn ili (la idoloj) havas, sed ne ~as 它
们(指雕像)有耳却不能听(旧约) / arbaro
~as, kampo vidas 〈谚〉树林听得见,田
野看得到(意为:即使偷偷说的话或做的
事,也可能被人知道) ②(感知并辨别
出是什么声音)听见,听到: ~i pafon
[ektondron, ĝemon] 听见枪声[雷声,呻
吟声] / ~i sian nomon 听到自己的名字 /
mi ~as iun: ĉu ĝi ne estas mia edzino? 我听
见有人在说话: 那人不就是我的妻子
吗? / ĉu vi ~as la birdojn kanti? 你听见
鸟儿在歌唱吗? / bojas hundido, kiel ĝi
~as de hundoj 〈谚〉小狗学着老狗叫 / mi
flanke sidis, mi ne ~is nek vidis 〈谚〉我是
坐在一边的,既没听见,也没看见(意为:
我丝毫没有注意;这事跟我毫不相干) ③
注意听,听: ~i predikon [operon] 听传
道[歌剧] / ~u, mi promesas al vi, ke.. 听
着: 我答应你„ / ne ~u vian sklavon
malbenanta vin! 不要听你的仆人诅咒你
(旧约) / kiu ~is unuan, ankaŭ ~u la duan
〈谚〉听了第一个人,也要听第二个人(意
为:兼听则明) ☞ aŭskulti ④听说,闻
知: ~i ion de iu 从某人处听到[知道]
某事 / mi neniam antaŭe ~is pri ĝi 我以前
从来没听说过这件事 / mi ~is pri vi, ke la
spirito de la dioj estas en vi, kaj ke lumo,
prudento, kaj eksterordinara saĝo troviĝas
en vi 我听说在你的心里有神的灵,还有
光明、理智和超常的智慧(旧约) / li ~is
ĉion, kiel agas liaj filoj, kaj ke ili kuŝas kun
la virinoj 他听到了一切: 他两个儿子的