新编世界语汉语词典》样本（A和Z）（王崇芳 - 世界语学习

prenas grandan ~on 运动在蓬勃发展 ③
【哲】外延: la ideo “besto” havas pli da ~o
ol la ideo “hundo” “besto”这一概念的外
延大于“hundo”的概念 ④【统】变量范
围(变量最小和大小数值间的变化范围)
⑤【乐】(乐器或人嗓所能发出的最低音
和最高音之间的)音域 ◆ ~a 范围广阔
的,浩大的,广大的,充足的,富裕的,
广博的,广泛的: ~a vortaro 收词量大的
词典,内容丰富的词典 / ~a sciado 广博
的知识,知识面广 | ~i (tr)包含,包括,
包容,容纳: ja la ĉielo kaj la ĉielo de ĉieloj
ne povas Vin ~i 天和天上的天不能容纳
你(旧约) / tiu ĉi deklaracio ~as ĉiujn
nunajn politikajn demandojn 这个声明把
所有当前的政策问题都包含进去了 / le-
gante li povas ~i dek liniojn per unu rigardo
他读书能够一目十行 / iliaj esploroj ~as
multajn sciencajn kampojn / 他们的研究
涵盖许多科学领域 ☞ ĉirkaŭpreni, bra-
kumi, envolvi | ~igi 使范围更广,使包含
的内容更广泛,增大: ~igita reeldono 增
补版 | ~iĝi 范围变得更广,内容变得更广
泛,增大 | sam~a 相同大小[广度,范围]
的 | surfac~o (= areo ②
)【技】表面大小,
表面积
amplif|i (tr)【理】【电】【讯】放大,扩大,
增强,加强 ◆ ~o 扩大,放大,增益:
indico de ~o 放大率 / koeficiento de ~o
放大系数 | ~a 放大的,增益的: ~a stacio
(远距通信线路等的)放大站 | ~ilo 放大
器,扩音机 ☞ transistoro | antaŭ~ilo 前置
放大器,预放大器,高频放大器
amplifikator|o = amplifilo
amplitud|o ①【科】幅,幅度,振幅 ②【天】
(天体出没的)方位角 ◆ ~o de probablo
【理】概率幅 | disĵetada ~o 扩散幅 |
ekologia ~o 【环】生态容受度(物种对极
端生态因素如光、热等的容受程度)
* ampol|o ①【化】(化学实验用的)细颈瓶,
烧瓶 ②【医】安瓿,针剂瓶 ③电灯泡 ☞
lumtubo, lampo ④【解】壶腹: ~o de
spermodukto [de deferenta kanalo] 输精管
壶腹 ◆ ~ingo (灯泡的)灯座: ŝraŭba
56
~ingo 螺口灯头 / dunoĉa [bajoneta] ~ingo
插口灯头 | ~soklo 灯座: ŝraŭba ~soklo
螺口灯座 / dustifta [bajoneta] ~soklo 插
口灯座 | ~tubo (= pipeto)【化】(玻璃制)
球管,吸量管,吸移管,吸管
* amput|i (tr)【医】截(肢),截断,切断,
切除: ~i iun je la kruro [la kruron al iu] 把
某人的腿截掉,截去某人的腿 ◆ ~(ad)o
截肢,截断,切除;截断术: ~ado de la
dikfingro 拇指截除 | ~ito 【医】截去肢
体的人
Amsterdam|o 【地】阿姆斯特丹(荷兰首
都)
* amulet|o 【宗】护身符,护身物 ☞ fetiĉo,
talismano
Amur|o 【地】阿穆尔河(即黑龙江)
* amuz|i (tr)使高兴,使开心,使得到娱
乐,逗乐,逗笑: la teatraĵo min tre ~is 那
部戏使我很开心 / la simioj ~is la infanojn
那些猴子把孩子们逗乐了 ☞ ludi, plezu-
rigi, malenuigi ◆ sin ~i, ~iĝi 自娱自乐,
娱乐,消遣,玩耍: la infano sin ~is per la
stanaj soldatoj 那孩子在玩锡制士兵游戏
/ la reĝo vidis, ke Isaak ~iĝas kun sia edzino
王见以撒和他的妻子利百加戏玩(旧约)
/ sin ~i [~iĝi] pri iu 以取笑某人为乐 | ~o
娱乐,消遣,游乐: kulturaj ~oj 文化娱
乐活动 / liveri ~ojn al iu 给某人提供娱乐
手段[消遣方式] / ĉiuj ~oj estas mal-
permesitaj dum nacia funebro 国丧期间,
停止一切娱乐 / loko de ~oj 游乐场 / fari
al si ~on kun virino 强行与女人发生性关
系;玩弄女人 | ~a 使人得到乐趣的,有
趣的,好玩的,逗笑的: tre ~a rakonto 引
人入胜的故事 / ~a ŝerco 引人发噱的笑
话,很风趣的玩笑 / ~a spektaklo 有趣的
演出 | ~iĝo 自娱,娱乐,消遣: infanoj
bezonas ~iĝon 儿童需要娱乐 / virino,
kiun vi elektis kiel objekton de via ~iĝo 你
选来当作玩物的女人 | ~ilo 玩具,玩物;
消遣品: diletanteco estas ~ilo de la vivo
业余爱好是生活中的消遣手段 | ~isto 逗
乐演员,小丑,弄臣 ☞ arlekeno, bur-
leskulo, histriono, klaŭno, pajaco, pulĉinelo