新编世界语汉语词典》样本（A和Z）（王崇芳 - 世界语学习

* azen|o ①【动】非洲野驴 ②【动】驴(通
称): doma ~o 家驴 / sovaĝa ~o 野驴(☞
hemiono) / la ~o iaas 驴叫 / rajdi sur ~o
骑驴 / la hufbato de l’ ~o 驴踢蹄(意为:
对已倒下的敌人进行的报复) / stulta kiel
~o 像驴一样笨 / obstina kiel ~o 像驴子
一样固执,犟得像头驴 / pacienca kiel ~o
像驴子一样坚韧 / enterigo de ~o 野葬;
〈讽〉被扔向垃圾堆(源出《旧约》:per
enterigo de ~o li estos enterigita: oni trenos
lin kaj ĵetos malproksimen de la pordegoj
de Jerusalem 他将像驴子一样被埋葬:人们
将把他拉出去扔在耶路撒冷城门外) /
~on komunan oni batas plej multe 〈谚〉伙
用的驴子最挨打 / kion rajtas leono, ne
rajtas ~o 〈谚〉狮子有权做的,驴子无权
去做 / ne volis rajdi sur ĉevalo, ekrajdis sur
~o 〈谚〉原先有马不愿骑,过后只好骑
毛驴 ☞ mulo, hino → A~felo ③〈转〉傻
瓜,笨蛋,蠢货: forveturis ~ido kaj revenis
~o 〈谚〉走时是小驴,回来是老驴(意
为:蠢人永远是蠢人) / ~’ al ~o riproĉas
malsaĝon 〈谚〉驴子责骂驴子愚蠢 / sur la
tero se ~oj ne amasus, la milit’ eĉ ne okazus
如果没有这么多蠢驴,世上也就不会有战
争 / ponto de l’ ~oj 驴桥;笨人难过的桥;
笨人的难关(指欧几里得《几何学》第一
卷第五题,即勾股定理的论证。因这个题
较难,初学者往往在这个题上发生困难,
故有这一戏谑语) ☞ ansero, ŝafo ◆ ~a
驴子的,像驴子一样的: ~aj oreloj 驴子
的(长)耳朵 / ~a obstinego 驴子(似)
的固执[倔强] / ~a pacienco 驴子(似)
的坚韧 | ~aĵo ①驴肉 ②蠢事,蠢话;愚
蠢的行为 | ~igi 使(某人)像驴子一样愚
蠢: ĉiuj rigardu, kiel ~igita estas la urbe-
stro! 请诸位瞧瞧,市长的样子多么像条
驴! | ~isto 赶驴子的人
azeotrop|o 【化】共沸混合物 ☞ eŭtekto
Azerbajĝan|o 【地】①阿塞拜疆(地理区
域,分属伊朗和阿塞拜疆共和国) ②阿
塞拜疆(共和国)(亚洲西部国家) ◆
~ano 阿塞拜疆人
* Azi|o 【地】亚洲: la Okcidenta ~o 西亚
118
/ la Centra ~o 中亚 / la Orienta ~o 东亚
◆ a~a a~aj loĝantoj 亚洲的居民 | Mal-
grand~o 小亚细亚 ☞ Anatolio
azid|o 【化】叠氮化物: natria ~o 叠氮化
纳
azidotimidin|o (= zidovudino,缩写为:
AZT)【药】叠氮胸苷(或译: 齐多夫定,
一种抗艾滋病病毒药物)
* azil|o ①【史】避难所,庇护所: la preĝejoj,
temploj, moskeoj estis ~oj 教堂、庙宇、清
真寺曾是避难所 ②收容所,救济院: ~o
por malriĉuloj 穷人收容所,贫民院 / ~o
por kadukuloj 老人收容所,养老院 / ~o
por orfoj 孤儿院 / ~o por perditaj hundoj
流浪狗收容处 / peti ~on ĉe iu 请求某人
收留 ☞ rifuĝejo
azimen|o 【植】泡泡树属(或译巴婆属)
植物(北美东部产灌木) ◆ triloba ~o (=
papaŭo)三萼泡泡果,巴婆
azimut|o 【天】【测】方位角,地平经度 ☞
altitudo ◆ magneta ~o 磁方位角
1 azo|a ①【环】无生物的,无生命痕迹的 ②
【古生】【地质】无生物化石的,无生的
(指地球上尚无生物出现的): ~a erao
无生代
2 azo|o 【化】偶氮(用于合成词中 ):
~benzeno 偶氮苯 / naftalen~benzeno 萘
偶氮苯 ☞ azoksio, diazoto
azoik|o 〈旧〉【地质】①(= proksimume
arkeano)无生代(与太古代即最古老的一
个地质年代大致同时期) ② ( =
antaŭkambrio)寒武纪前期 ③(= prote-
rozoiko)元古代 → azoa
azoksi|o 【化】氧化偶氮(基) ☞ azoo
azol|o 【植】满江红属植物;满江红(水
生蕨类植物)
Azor|oj (= Acoroj)【地】(大西洋东部)
亚速尔群岛(葡属)
* azot|o 【化】氮(nitrogeno 的旧称,现只
用在少数化学派生词中,但仍保留在农业
和医学术语中) ◆ ~a 含氮的: ~aj
nutraĵoj 含氮的食品(☞ proteino) / ~aj
sterkoj 氮肥 | ~emio 【生】【医】血中氮
排泄物质的含量;氮血(症): hiper~emio