04.09.2013 Views

3Eterov e)ce(te/rou sofo\v to/ te pa/lai to/ te nu=n. Ou ... - EleA@UniSA

3Eterov e)ce(te/rou sofo\v to/ te pa/lai to/ te nu=n. Ou ... - EleA@UniSA

3Eterov e)ce(te/rou sofo\v to/ te pa/lai to/ te nu=n. Ou ... - EleA@UniSA

SHOW MORE
SHOW LESS

Create successful ePaper yourself

Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.

vennero istitui<strong>te</strong> 30 curie con i nomi, appun<strong>to</strong>, delle Sabine 92 . La confusione fra i due<br />

raggrup<strong>pa</strong>menti non è propria del solo pseudo-Asconio, benché l’attribuzione alle tribù del<br />

nome delle Sabine non trovi <strong>pa</strong>ralleli. Tribus e curiae sono, infatti, sovrappos<strong>te</strong> anche<br />

92 La notizia è, per contro, rifiutata da Plutarco, Rom. 20, 1-2. Lo s<strong>to</strong>rico narra, in modo analogo alle<br />

altre fonti, l’istituzione delle tribù arcaiche e la loro divisione in curie. Egli non crede, tuttavia,<br />

all’eponimia di ques<strong>te</strong> ultime dalle Sabine, e fa notare che mol<strong>te</strong> portano il nome di un luogo:<br />

fula_j de\ trei=j katasth&san<strong>te</strong>j, w)no&masan <strong>to</strong>u_j me\n a)po_ 9Rwmu&lou 9Ramnh&nshj, <strong>to</strong>u_j d'<br />

a)po_ Tati/ou Tatih&nshj, tri/<strong>to</strong>uj de\ Loukerh&nshj dia_ <strong>to</strong>_ a!lsoj ei0j o$ polloi\<br />

katafugo&n<strong>te</strong>j a)suli/aj dedome/nhj <strong>to</strong>u~ poli<strong>te</strong>u&ma<strong>to</strong>j me<strong>te</strong>/sxon: ta_ d' a!lsh lou&kouj<br />

o)noma&zousin. o#ti d' h}san ai9 fu<strong>lai</strong>\ <strong>to</strong>sau~tai, <strong>to</strong>u!noma marturei=: tri/bouj ga_r e1ti nu~n<br />

ta_j fula_j kalou~si kai\ tribou&nouj <strong>to</strong>u_j fula&rxouj. e9ka&sth de\ fulh_ de/ka fratri/aj<br />

ei]xen, a$j e1nioi le/gousin e0pwnu&mouj e0kei/nwn ei]nai tw~n gunaikw~n. <strong>to</strong>u~<strong>to</strong> de\ dokei= yeu~doj<br />

ei]nai: pol<strong>lai</strong>\ ga_r e1xousin a)po_ xwri/wn ta_j proshgori/aj (Plut., Rom. 20, 1-2). Le notizie<br />

sulle tribù arcaiche derivano con ogni probabilità al Cheronese da Varrone, anche se non dal de<br />

lingua Latina: VALGIGLIO 1976, 589. Conferma la possibile origine varroniana del <strong>pa</strong>sso plutarcheo<br />

Dionigi di Alicarnasso (Ant. Rom. 2, 47, 3-4). Dopo aver riporta<strong>to</strong> la communis opinio relativa ai nomi<br />

delle curiae, lo s<strong>to</strong>rico cita un <strong>pa</strong>rere, attribui<strong>to</strong> al Reatino, secondo cui esse avrebbero ri<strong>ce</strong>vu<strong>to</strong> le<br />

loro denominazioni prima della <strong>pa</strong><strong>ce</strong> coi Sabini, in base ai loro capi o al luogo di residenza: peri\ de\<br />

tw~n timw~n, a$j tai=j gunaici\n oi9 basilei=j a)pe/dosan, o#ti sunh&gagon au)<strong>to</strong>u_j ei0j fili/an,<br />

ou)x a#<strong>pa</strong>n<strong>te</strong>j 9Rwmai/wn suggrafei=j sumfe/rontai. tine\j me\n ga_r au)tw~n gra&fousi ta& <strong>te</strong><br />

a!lla polla_ kai\ mega&la dwrh&sasqai tai=j gunaici\ <strong>to</strong>u_j h(gemo&naj kai\ dh_ kai\ ta_j<br />

fra&traj tria&konta ou!saj, w#sper e1fhn, e0pwnu&mouj tw~n gunaikw~n poih~sai: <strong>to</strong>sau&taj<br />

ga_r ei]nai gunai=kaj ta_j e0pipresbeusame/naj. <strong>Ou</strong>)a&rrwn de\ Tere/ntioj <strong>to</strong>u~t' au)<strong>to</strong>i=j <strong>to</strong>_<br />

me/roj ou)x o(mologei= <strong>pa</strong><strong>lai</strong>/<strong>te</strong>ron e1ti le/gwn e0n tai=j kouri/aij <strong>te</strong>qh~nai ta_ o)no&mata u(po_<br />

<strong>to</strong>u~ 9Rwmu&lou kata_ th_n prw&thn <strong>to</strong>u~ plh&qouj diai/resin ta_ me\n a)p' a)ndrw~n lhfqe/nta<br />

h(gemo&nwn, ta_ d' a)po_ <strong>pa</strong>&gwn: ta&j t' e0pi\ th_n presbei/an e0<strong>ce</strong>lqou&saj gunai=kaj ou)<br />

tria&konta ei]nai/ fhsin, a)lla_ pentakosi/aj <strong>te</strong> kai\ tria&konta triw~n deou&saj oi1etai/ <strong>te</strong><br />

ou)d' ei0ko_j ei]nai <strong>to</strong>sou&twn gunaikw~n timh_n a)felome/nouj <strong>to</strong>u_j basilei=j o)li/gaij e0c<br />

au)tw~n dou~nai mo&naij. Cfr. anche 4, 14, 1: <strong>te</strong>tra&fulon e0poi/hse (scil. o( Tu&llioj) th_n po&lin<br />

ei]nai, tri/fulon ou}san <strong>te</strong>/wj.<br />

49

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!