Conceptrichtlijn colorectaal carcinoom 2013 - Oncoline

4845484648474848484948504851485248534854485548564857485848594860486148624863486448654866486748684869487048714872487348744875487648774878487948804881488248834884(zie tabel 1). De bepalingen van het bloedbeeld (‘full blood count') en leverenzymen gaven de meestefout-positieve uitslagen en droegen nauwelijks bij aan de diagnose. De waarde van de X-thorax wasniet te bepalen vanwege gebrek aan data. Voor het vaststellen van een lokaal recidief hadendoscopie de hoogste specificiteit. Hierbij dient opgemerkt te worden, dat het lokale recidief vooralbetrekking heeft op het rectumcarcinoom en dat deze getallen nu minder relevant zijn, omdat dezemeestal gebaseerd zijn op oudere behandelmethoden.Tabel 1 Diagnostische kenmerken van testen voor opsporing lokaal recidief colorectaalcarcinoom oflevermetastasen op basis van meta-analyse Kievit (2002) *sensitiviteit specificiteit aantal artikelen aantal patiëntentest voor lokaal recidiefCEA 60% 86% 14 1305CT-scan 85% 92% 17 1226endoscopie 49% 100% 5 1020test voor levermetastasenCEA 72% 91% 13 1293echo 57% 97% 19 1873CT-scan 68% 96% 27 2229* Deze tabel bevat alleen de resultaten van testen die in 5 of meer artikelen en bij meer dan 1.000patiënten zijn onderzocht.Hierbij merken we op dat tumoren waarbij preoperatief geen verhoogd CEA werd gevonden, wel eenCEA-verhoging kunnen geven bij metastasering.De optimale frequentie en duur van de follow-up bezoeken is eveneens vanwege de heterogeniteitvan de follow-up programma's in de diverse studies moeilijk te bepalen. De meta-analyse van Jefferykwam na het poolen van de resultaten van de studies van Kjeldsen en Pietra, waarin ook defrequentie van de controlebezoeken werd onderzocht, niet tot een significant verschil in overleving[Jeffery 2003; Kjeldsen 1999; Pietra 1998].Er zijn drie grote RCT’s gedaan met 2.500 tot bijna 5.000 patienten waarvan de resultaten in dekomende jaren worden verwacht: de GILDA, FACS en COLOFOL studie. In de COLOFOL studieworden lage frequentie met hoge frequentie van follow-up met elkaar vergeleken, waarbij deonderzoeken in beide armen gelijk zijn (CEA met beeldvorming van lever en longen). In de GILDA enFACS studie wordt naast kwaliteit van leven ook kosteneffectiviteit onderzocht van de verschillendefollow-up schema’s. Het belang van de FACS studie is dat de controle arm in essentie bestaat uitgeen follow-up, waardoor het werkelijke effect van follow-up kan worden gekwantificeerd.Detectie en prognostische implicaties lokaal recidief colorectaalcarcinoomLokale recidieven na de behandeling van een coloncarcinoom komen in 2-4% van de gevallen vooren zijn meestal niet curatief te behandelen [Rex 2006]. De incidentie van lokaal recidief nabehandeling van een rectumcarcinoom is met een moderne behandeling, die optimale chirurgie vaakcombineert met radiotherapie, ongeveer 5-10%. Uit onder andere de Nederlandse TME studie blijktdat een lokaal recidief na een primaire behandeling met radiotherapie en chirurgie een uiting is vaneen prognostisch zeer ongunstige ziekte: 40-74% van de patiënten zijn bij het vaststellen van hetlokaal recidief binnen 1 maand reeds bekend met gemetastaseerde ziekte [van den Brink 2004]. Demediane overleving is 6 maanden en er zijn geen langetermijn overlevers. Na chirurgie alleen warener in de TME studie minder dan 10% langetermijn overlevers.In een systematische review van 55 studies naar in opzet curatieve behandeling van recidiefrectumcarcinoom met 3.767 patienten bleek dat 50% van de lokale recidieven zich met pijnRichtlijn Colorectaal carcinoom en Colorectale levermetastasen 2013 - CONCEPT 121