Conceptrichtlijn colorectaal carcinoom 2013 - Oncoline

11714.6 Beoordeling na neoadjuvante therapie1172117311741175117611771178117911801181118211831184118511861187118811891190119111921193119411951196119711981199120012011202120312041205120612071208120912101211121212131214Wanneer patiënten behandeld zijn met neoadjuvante therapie, is de pathologische beoordelinganders dan wanneer er geen voorbehandeling is gegeven. Naast de beoordeling van detumorrespons (ook wel regressie genoemd), veranderen een aantal traditionele parameters. Dit wordtbesproken in de overwegingen.In 10 studies werd de relatie tussen de tumorrespons en het lokaal recidief bestudeerd [Bedrosian2004; Bouzourene 2002; Diez 2003: Luppi 2005; Rullier 2005; Ryan 2005; Theodoropoulos 2002;Vecchio 2005; Wheeler 2004; Chan 2005], in 3 studies de relatie met metastasen op afstand [Gavioli2005; Rullier 2005; Vecchio 2005] (metastasevrije overleving) en in 12 studies de relatie met (overallof ziektevrije) overleving [Bedrosian 2004; Bouzourene 2002; Diez 2004; Gavioli 2005; Pucciarelli2004; Rodel 2005; Rullier 2005; Shia 2004; Theodoropoulos 2002; Vecchio 2005; Wheeler 2004;Chan 2005].Een relatie tussen tumorrespons en lokaal recidief werd bevestigd in 9 van de 10 studies, terwijl derelatie met metastasen op afstand werd bevestigd in alle 3 de studies. Een effect van tumorresponsop overleving werd niet gevonden in 2 van de 12 studies [Bedrosian 2004; Pucciarelli 208] in 3 van de12 werd een borderline significant resultaat gevonden [Shia 2004; Wheeler 2004; Gavioli 2005] (trendnaar overlevingsvoordeel, p=0,1), en in de overige 7 studies werd een duidelijk verband aangetoond[Chan 2005]. In 4 studies werd tumorregressie beoordeeld aan de hand van de schaal van Mandard,waarbij tumorregressie van 1 tot en met 5 is geclassificeerd (TRG 1-5) [Mandard 1994; Bouzourene2002; Pucciarelli 2004; Rodel 2005; Vechio 2005]. Bij 2 studies werd tumorregressie beoordeeldvolgens Wheeler (RCRG1-3) [Wheeler 2004; Box 2005]. Bij 1 studie werd de indeling volgens Dworakgebruikt (regressiegraad 0-5) [Dworak 1997]. Er is geen bewijs voor een voorkeur voor een van declassificaties.ConclusieNiveau 3Er zijn aanwijzingen dat voor het aantonen van oppervlakkige tumoren (T1 versus T2)endorectale echografie een hoge sensitiviteit (94%) heeft. Voor het aantonen van tumorenmet stadium T3 of hoger is de sensitiviteit van endorectale echografie hoog (90%) en despecificiteit matig (75%).C Bouzourene 2002; Gavioli 2005; Rodel 2005; Vecchio 2005OverwegingenMet de invoering van neoadjuvante therapie moeten resectiepreparaten ook op een nieuwe manierbeoordeeld worden. Dit betreft vooral rectumcarcinomen die behandeld zijn met langdurigeradiotherapie al dan niet in combinatie met chemotherapie. Vooralsnog zijn er geen aanwijzingen datde kortdurende voorbehandeling met 5x5 Gy (operatie binnen een week) leidt tot een significanteverandering in de histologie. Deze preparaten kunnen gewoon op de in de paragraaf ‘standaardverslag’ beschreven wijze worden beoordeeld.Er bestaan verschillende tumorregressie systemen, die uit 5 categorieën bestaan. Deze systemenworden door diverse auteurs op verschillende manieren samengevoegd tot een systeem met 2 of 3categorieën, welke een relatie met de prognose geven. Er is geen uniforme manier voor het bepalenvan tumorregressie; bovendien is de reproduceerbaarheid van de systemen op zijn hoogst matig.Vooralsnog hebben deze systemen geen onafhankelijke prognostische waarde, in tegenstelling totpositieve circumferentiële marges [Luna Perez 2003; Mawdsley 2002].Wel lijkt het aan te bevelen om een uitspraak te doen over het al dan niet aanwezig zijn van enigeregressie, met name ook vanwege eventuele vervolgtherapie. Uit praktische overwegingen wordt eensysteem voorgesteld met 3 classificaties: geen regressie, regressie en complete respons.Richtlijn Colorectaal carcinoom en Colorectale levermetastasen 2013 - CONCEPT 29