Conceptrichtlijn colorectaal carcinoom 2013 - Oncoline

38933894389538963897389838993900390139023903390439053906390739083909391039113912391339143915391639173918391939203921392239233924392539263927392839293930393139323933393439353936393739383939394039413942394339443945Gillams liet vergelijkbare resultaten zien met een 1, 3 en 5-jaars van 91%, 40% en 17% en eenmediane overleving van 32 maanden in 167 patiënten behandeld [Gillams 2004].In een Cochrane review werden 18 studies bekeken waarbij RFA werd vergeleken met anderebehandelingsopties bij resectabele en niet-resectabele levermetastasen. Hierbij was er slechts 1prospectief gerandomiseerde studie waarbij RFA gecombineerd met systemische chemotherapiewerd vergeleken met alleen chemotherapie bij 119 patiënten met niet-resectabele levermetastasen.In deze studie vond men een significant betere progressievrije overleving bij 3 jaar van 27.6% voor decombinatie behandeling t.o.v. 10,6% voor chemotherapie alleen (HR 0,60; 95%BI 0,42-0,95). De 30maanden OS van 61,7% (95%BI 48,2-73,9) voor de combinatiebehandeling verschilde echter nietsignificant met die van chemotherapie alleen (57,6%, 95%BI 44,1-70,4).Bij 17 studies was geen sprake van randomisatie, met een sterk verhoogd risico op selectie bias enonvergelijkbaarheid door verschillende inclusiecriteria van de diverse studies. Lokale ablatie wordt inde klinische praktijk veelal toegepast bij patiënten die minder geschikt zijn voor chirurgische resectie,hetgeen kan resulteren in slechtere uitkomsten. In klinieken met een succesvol RFA-programmawordt bij patiënten met een hoger risico vaak voor een minder invasieve behandeling gekozen, zoalsRFA, met een striktere selectie voor chirurgische resectie en betere resultaten tot gevolg.Circa 20% van de patiënten met colorectale levermetastasen komt in aanmerking voor chirurgischeresectie. In de literatuur is geen bewijs dat RFA de chirurgische resectie van colorectalelevermetastasen kan vervangen. Chirurgische resectie blijft de gouden standaard bij resectabeleziekte [Blomgren 1998; Dawson 2000; McGInn 1998; Laz 1994; Ambrosino 2009; Goodman 2010].Door hoge leeftijd, comorbiditeit, ongunstige locatie of een geschiedenis van uitgebreide abdominalechirurgie kunnen patiënten minder geschikt zijn voor een leverresectie [Blomgren 1995; Herfarth2001; Katz 2007; Lee 2009]. Bij dergelijke patiënten kan bij beperkte tumorload in de lever enafwezigheid van of stabiele extra-hepatische ziekte ablatie, de vorm van RFA een goede lokalebehandelingsoptie zijn met goede klinische uitkomsten [Blomgren 19995; Lee 2009; Mendez Romero2006; Rule 2010; Rusthoven 2009].De mogelijkheden van uitgebreidere leverchirurgie nemen toe met de zich verder ontwikkelendechirurgische technieken. RFA kan gebruikt worden als complementaire tool bij resectie vanlevermetastasen, om meer patiënten chirurgische therapie te kunnen bieden [Schefter 2005;Vautravers-Dewas 2011; Wulf 2006]. Waar voorheen lokalisatie van metastasen in zowel de linker alsrechter leverkwab een contra-indicatie was voor chirurgische resectie kan een patiënt nu, met een(extended) hemihepatectomie en een RFA wel lokaal worden behandeld.CryotherapiePrincipe van de techniekDoor het bevriezen van cellen vindt formatie van intra- en extracellulaire ijskristallen plaats. Dit heeftschade aan de celmembranen en intracellulaire structuren tot gevolg waardoor celdood optreedt. Ditwordt bereikt door snel vriezen of te vriezen tot een heel lage temperatuur[Adam 1997; Johnson1997; Adam 2002]. Het plaatsen van een probe vindt echogeleid plaats. Vervolgens wordt vloeibarestikstof of argon in de tumor gebracht en de tumor wordt bevroren met een marge van 1 cm.ComplicatiesDe beschreven complicaties van cryotherapie zijn relatief frequent. Voorbeelden zijn intra-operatievehypothermie, hartritmestoornissen, scheurvorming in leverkapsel door het uitzetten van het bevrorenweefsel, pulmonale complicaties, abcesvorming, galwegfistelvorming en het cryoshock syndroom{Adam 2002; Seifert 1998]. Ernstige complicaties worden in de literatuur beschreven variërend van21-66% [Pathak 2011]. In verband met het hoge complicatierisico is cryotherapie door veel gebruikersverlaten en vervangen door andere ablatieve technieken.Lokale controle en overlevingRichtlijn Colorectaal carcinoom en Colorectale levermetastasen 2013 - CONCEPT 98