Ekonomski i fiskalni program za Crnu Goru 2007 - Vlada Crne Gore

­EKONOMSKI I FISKALNI PROGRAM ZA CRNU GORU 2007–20103.1.5. Strategija upravljanja javnim dugomJavni dug Crne Gore, bez preduzeća u većinskom državnom vlasništvu, iznosio je 701,1 miliona eura na dan 31.12.2006. godine.Unutrašnji dug iznosio je 197,1 miliona eura ili 28,1% od ukupnog javnog duga, dok je spoljni javni dug iznosio 504 milionaeura ili 71,9% od ukupnog javnog duga. Ukoliko ovom iznosu dodamo dug državnih preduzeća dolazimo do iznosa javnogduga sa javnim preduzećima koji je iznosio oko 775 miliona eura ili 39% BDP na dan 31. 12. 2006. godine. Javna preduzeća kojisu korisnici ino kredita, a kojima je Crne Gora izdala garanciju ili kontragaranciju, Monteput, Aerodromi CG i EPCG su preduzećasa autonomnim prihodima, i postoji osnovana pretpostavka da će navedena preduzeća redovno servisirati svoje obaveze,pa prema ESA–95 računovodstvenoj metodi te obaveze nisu uključene u javni dug, već se tretiraju kao dug javnog sektora. Stogaje analiza prezentirana u nastavku fokusirana na javni dug Crne Gore, koji ne uključuje javna preduzeća.Dakle, javni dug Crne Gore, bez javnih preduzeća, na kraju trećeg kvartala 2007. godine iznosio je 773 mil. eura ili 33,9% brutodomaćeg proizvoda (BDP). Unutrašnji dug iznosi 272,4 miliona eura ili 12% od BDP-a, dok je spoljni javni dug iznosio 500,6mil. eura ili 21,9% BDP-a. Kod ino duga u prethodnom kvartalu došlo je do smanjenja ukupne obaveze za 9,5 mil. eura uslijedotplate jedne tranše konsolidacionog zajma Međunarodne banke za obnovu i razvoj (IBRD) u iznosu od 19 mil. eura uključujućii troškove prijevremene otplate. Stanje duga kod Međunarodne organizacije za razvoj (IDA), Kreditne banke za razvoj (KfW),mađarskog i poljskog kredita je veće za iznose povlačenja u posljednja devet mjeseci, dok je izvršeno prvo povlačenje sredstavaiz kredita sa Societe Generale bankom za nabavku IT opreme za škole.Izmjenama i dopunama zakona o budžetu za 2007. god. predviđena je otplate još jedne tranše konsolidacionog zajma IBRD,i u zavisnosti od kretanja prihoda stanje duga po ovom osnovu će biti umanjeno za dodatnih 1 do 2% BDP-a. Shodno tekućim(priliv prihoda do sredine novembra) i planiranom kretanju prihoda (predviđanjima prihoda u decembru) namjera Ministarstvafinansija je da se otplate dvije tranše u iznosu od oko 40 mil. eura u decembru 2007. god. Budžetske uštede po osnovu većotkupljene tranše iznose oko 800,000 eura godišnje, ili od oko 10,6 mil. eura ukupno do kraja amortizacionog perioda, a u slučajudodatnih otkupa uštede bi bile 1,3 do 3,1 mil. eura godišnje ili u ukupnom iznosu od 11 do 28 mil. eura.Tabela 3.6: Kretanje javnog duga u periodu 2006–2010.Kretanje javnog dugaSeptembar2006Decembar2006Septembar20072008PLAN2009Projekcija2010ProjekcijaDomaći dug (u mil. €) 167.6 197.1 272.4 433 424 414Domaći dug (u% BDP-a) 8.4 8.7 12 17.1 15.3 13.8Inostrani dug (u mil. €) 477.3 504 500.6 504 521 513Inostrani dug (u% BDP-a) 23.8 22.1 21.9 19.9 18,8 17.1Ukupan dug (u mil. €) 644.9 701.1 773 937 945 927Ukupan dug (u% BDP-a) 32.2 30.8 33.9 37.1 34.1 30.9Takođe, planira se i jednokratna otplata obaveza prema kreditorima iz Pariskog kluba čija su potraživanja ispod 1 mil. SDR,a u skladu sa odredbama Usaglašenog zapisnika o konsolidaciji duga Savezne Republike Jugoslavije, potpisanog 28. decembra2001. godine. Do sada realizovana je prijevremena otplata prema japanskom METI-u.Što se tiče neriješenih dužničkih pitanja, ostaje da se regulišu pitanja duga prema vladama Libije, pregovori otpočeli, i Kuvajta,klirinški dug SFRJ prema Češkoj i Slovačkoj, održana prva runda pregovora, i dug po API (Alternative Participation Instruments)obveznicama u okviru Londonskog kluba povjerilaca. Dug prema vladama ove četiri zemlje Crnoj Gori je pripao poosnovu raspodijele nealociranog duga (5,88% od 38% za Srbiju i Crnu Goru), i tačan iznos duga i način reprograma biće utvrđenu pregovorima. Što se tiče API obveznica pokušava se naći mogućnost bilateralnog rješavanja ovoga pitanja, jer je kreditor, UBSbanka, do skoro insistirao na multilateralnom okviru za rješenje. U tabeli za period 2008. do 2010. god. Ministarstvo finansijapolazi od pretpostavke da će ukupna obaveza po osnovu ovih dugovanja iznositi oko 25 mil. eura.Kod unutrašnjeg duga u toku 2007. god. u potpunosti su isplaćene zaostale budžetske obaveze dok su državni zapisi u pot­56