Ekonomski i fiskalni program za Crnu Goru 2007 - Vlada Crne Gore

CG do 2025. godine, za period od prvih 5 godina (2008–2012). Završetak Akcionog plana se predviđa najkasnije za tri mjesecaposle usvajanja Strategije (predviđeno u novembru a najkasnije do kraja ove godine). Akcioni plan će obuhvatati sve programei investicione projekte koje predviđa Strategija, odrediti konkretne aktivnosti pojedinih aktera, terminski plan izvođenja, predviđenizvor i model finansiranja, potrebne preostale mjere ekonomske politike, da bi se ti pravovremeno realizirali. Ukupni obiminvesticija predviđen u Strategiji je procjenjen na oko 2 milijarde EUR.Sporazum o formiranju Energetske zajednice Jugoistočne Evrope („Sporazum”) je ratifikovan od strane Skupštine CGu oktobru 2006. godine. Crna Gora će nastaviti sa implementacijom regionalnih i međunarodnih obaveza u oblasti energetike,a sve u cilju ustanovljavanja konkurentnog regionalnog energetskog tržišta kroz učešće u radu Energetske zajednice JugoistočneEvrope. Obaveze preuzete u okviru Sporazuma se implementiraju u skladu sa definisanim planom sa strane Ministarstva za ekonomskirazvoj i usvojenim rasporedom sledećih aktivnosti:– Nastavak implementacije Akcionog plana za električnu energiju (tj. realizaciju direktive 2003/54/EU) koji je i usvojen unovembru 2006. godine;– Implementacija Akcionog plana za obnovljive izvore energije (tj. realizaciju direktiva 2001/77/EU i 2003/30/EU) koji jeusvojen u junu 2007. godine;– Implementacija primarne regulative vezane za Direktivu 2003/55/EZ o opštim pravilima unutrašnjeg tržišta prirodnog gasa.Akcioni plan za gas (tj. realizaciju direktive 2003/55/EU) nije rađen jer RCG za sada nema razvijenog tržišta gasa.Ključne aktivnosti i rokovi njihove realizacije su detaljnije objašnjeni u napomenutim direktivama koji su obavezujući za svepotpisnike Sporazuma.CG stavlja akcenat na povećanje energetske efikasnosti. Strategija energetske efikasnosti CG ističe doprinos efikasnogkorišćenja energije na sigurnost snabdijevanja, tržišnu konkurentnost i zaštitu okoline i potvrđuje značajnu ulogu energetske efikasnostioko kreiranja novih poslovnih mogućnosti i povećanja zaposlenosti, kao i na ostale koristi na regionalnom i globalnomnivou. Strategija će se realizovati kroz implementaciju Dugoročnog akcionog plana za energetsku efikasnost od 2008–2012. godine.Akcioni plan za realizaciju Strategije energetske efikasnosti u 2007. godini je usvojen polovinom marta 2007. godine i u tokuje njegova implementacija. Kao prioritetni zadaci, prema planu, predviđa se donošenje novog zakona o energetskoj efikasnosti iosnivanje posebne agencije za promociju energetske efikasnosti i obnovljivih izvora energije. Pored toga će biti puno pažnje posvećeneprenosu, usklađivanju i razvoju sekundarne regulative u Crnoj Gori sa onom u EU-u (npr. na području stambenog sektora(„Building Code”) isl.), sprovođenju javne kampanje, pilotskim projektima i treningu kadrova na tom području.Ministarstvo za ekonomski razvoj intenzivno radi na stvaranju povoljnih uslova za realizaciju projekata izgradnje malih hidroelektrana.U tom cilju, u aprilu 2006. godine usvojena je Strategija razvoja malih hidroelektrana u CG, a počelo se i sarealizacijom Akcionog plana za njenu implementaciju. Usvojeni su osnovni propisi iz ove oblasti: (I) Uredba o načinu i uslovimadodjele koncesija za istraživanje vodotoka i tehno-ekonomsko korišćenje vodnog energetskog potencijala za proizvodnjuelektrične energije u malim hidroelektranama, (II) Pravilnik o tehničkim uslovima za priključenje malih elektrana na elektrodistributivnumrežu i (III) Uputstvo o utvrđivanju metodologije obračuna otkupne cijene električne energije iz malih hidroelektrana.Prema Strategiji razvoja energetike CG do 2025. godine se predviđa izgradnja malih hidroelektrana u ukupnom iznosu od80MW do 2025. godine ili 20MW do 2010. g., 30MW do 2015. g., 20MW do 2020. g. i 10MW do 2025. godine. U cilju realizacijetog programa je bio sredinom novembra 2007. g. objavljen tender za istraživačke radove, izradu studija izvodljivosti i podjelukoncesija na 40 slivova u Crnoj Gori.U martu 2007. godine Skupština CG je ratifikovala Kjoto Protokol, čime su se stvorili uslovi da CG može pristupiti realizacijiprojekata u okviru „mehanizma čistog razvoja” odnosno tzv. CDM mehanizma („Clean Development Mechanism”). Značajanpotencijal za implementaciju CDM mehanizma u CG postoji u sektoru energetike i to u oblasti energetske efikasnosti i obnovljivihizvora energije. U septembru 2007. godine je potpisano 18 ugovora između Ministarstva turizma i zaštite životne sredine,Ministarstva za ekonomski razvoj i italijanskog Ministarstva za zaštitu životne sredine, kopna i mora i crnogorskih opština, preduzećai institucija o izradi studija izvodljivosti za realizaciju projekata u okviru CDM mehanizma.Razvoj energetske infrastrukture, izgradnja i obnavljanje regionalno važnih energetskih interkonekcija sa susjednim zemljamaje značajan faktor razvoja energetskog sistema i međusobnog povezivanja u regionu. Na tom području CG previđa implementacijuMemoranduma o razumijevanju između Savjeta ministara Republike Albanije i Vlade CG o izgradnji dalekovoda 400kVizmeđu Albanije i CG.75