Materialet Energjia Strukturat TIK Njeriu dhe Teknologjia 111për të ndërtuar dy tabela të thjeshta duke diskutuar me klasën për formën e të dhënave qëata do përdorin dhe llojin e informacionit që mund të marrin nga këto të dhëna. Njëushtrim ilustrues i të dhënave është ai i numëratorit. Tregojini klasës numëratorintelefonik duke i pyetur se çfarë të dhënash përmban ai. Pastaj diskutoni si është iorganizuar numëratori: renditja bëhet sipas rendit alfabetik të mbiemrit; numrat etelefonave vendosen sipas rretheve; etj. Numëratori është një bazë të dhënash, ku atoorganizohen sipas një mënyre të caktuar. Baza e të dhënave shërben për përpunimin e tëdhënave në mënyrë të shpejtë dhe të saktë, pavarësisht sasisë së tyre. Shpjegoni pjesëtpërbërëse të bazës së të dhënave duke përdorur analogjinë me numëratorin telefonik, si nëshembullin përkatës.D. Pothuaj të gjithë nxënësit duhet ta njohin, në njëfarë mënyre kompjuterin dhepërdorimin e tij. Pasi nxënësit të diskutojnë mbi njohuritë që ata kanë rreth kompjuterit,pyetini ata se a e dinë si funksionon ai? Çfarë janë programet? Cilat janë pjesët përbërësetë tij? Çfarë është printeri apo tastiera? Cili është funksioni që ka procesori? Shpjegonipas çdo përgjigje mënyrën si funksionojnë pjesët e kompjuterit, rolin e programeve dhe sipunojnë së bashku pjesët hardware dhe software. Përpiquni ta bëni sa më interesantetemën, duke futur pas çdo koncepti të ri shembuj të ndryshëm, të kuptueshëm përnxënësit.Fletorja e punësF. Zhvilloni në klasë testin në faqen 27, në mënyrë që nxënësit të përforcojnë njohuritëmbi kompjuterin dhe pjesët e tij. Përgjigjet ndodhen në fund të fletores së punës.G. Fletorja e punës përmban një cikël ushtrimesh që lidhen vetëm me bazën e të dhënave.Në varësi të kohës në dispozicion ju mund të zhvilloni në klasë ushtrimin 2, faqe 29, pasitë keni lexuar me kujdes ushtrimin 1, dhe ushtrimin 4 “E vërtetë apo e gabuar”, në faqen30. Përgjigjet e të dy ushtrimeve ndodhen në fund të fletores së punës. Ushtrimin 3 mundta jepni si detyrë shtëpie apo ta diskutoni së bashku orën tjetër.Detyrë shtëpie.H. Detyrën praktike “diskutoni”, tek fletorja e punës.E rëndësishme është arsyetimi tek çdo përgjigje. Përgjigje të mundshme: Bëhuni njëvëzhgues i mirë a) Pajisje shtëpiake: termostati (mat temperaturën e dhomës); soba memikrovalë; lavatriçja, etj. Pajisje elektronike: ekran me prekje (përdorur kohët e funditnë studio televizive; ashensori; alarmet e shtëpive; kamerat; aparatet fotografike etj;Pajisje sportive: biçikleta, kronometra e çdo pajisje tjetër për programet ushtrimore dhematëse; Pajisje mjekësore: aparate eko; aparate tensioni; aparate operacioni etj. b)Pajisje shtëpiake: lugë, miksera, pjata, tenxhere, soba, shkallë lëvizëse; detektorë tymi;karikues të ndryshëm etj. Pajisje sportive: paralele, litarë, dyshekë, mjetet e forcës etj.Pajisje mjekësore: stetoskopë, bisturi, doreza, etj. c) Rregulli i ndjekur është se mjetetapo pajisjet janë grupuar në këtë rast sipas funksionit që ata kryejnë. d) Ka një kategoritë caktuar pajisjesh që nuk janë ideuar për të patur një mikroprocesor dhe ato janë tëpërdorimit të zakonshëm të përditshëm nga të gjithë ne, për shembull luga.
112Aftësimi <strong>teknologjik</strong> 7Mësimi 4NJOHJA DHE PËRDORIMI I KOMPJUTERIT– Punë praktikeDetyra për t’u realizuar: Të lexohet me kujdes mësimi në faqen 44 – 45 libri i nxënësit. Të plotësohen ushtrimet tek fletorja e punës faqe 27 - 28.Materialet: libri i nxënësit, fletorja e punës, kompjuter, numërator telefonik.Objektiva për t’u realizuar: Të bëjmë dallimin midis të dhënave dhe informacionit. Të praktikojmë me shembuj evidentimin e të dhënave dhe informacionit. Të njohim konceptin e bazave të të dhënave. Të njihemi me pjesët kryesore të kompjuterit.Fjalor: bazë të dhënash, rekord, fushë, indekse, çelës, gjuhë programimi, input, output.Njohuri paraprake. Koncepti i të dhënave dhe informacionit nga klasa e gjashtë. Përdorimi i kompjuterit.Këshilla për nxënësit: Lexoni me kujdes temën. Punoni në qetësi. Tregoni vëmendje në plotësimin e fletores së punës. Respektoni rregullat që ju janë dhënë gjatë orës së mësimit.Përsëritje, ANisur nga pyetjet tek aparati pedagogjik faqe 45, si dhe nga objektivat kryesore tëpërmendura tek libri i mësuesit, bëni një kontroll rreth njohurive të mësuara gjatë orës sëkaluar, kontroll që mund të jetë individual apo në grup.Përgjigje të mundshme: 1. Programet janë instruksione që u thonë pjesëve elektronike tëkompjuterit se çfarë duhet të bëjnë. 2. Kur ju luani loja është pjesa software dhe pajisjetsi doreza e komandimit, playstation apo gbox janë pjesët hardware.Veprimtari në klasë për kuptimin e mësimit dhe të riprodhimitPavarësisht mënyrës së si do ta trajtoni orën, më poshtë temat janë zhvilluar në mënyrë tënjëjtë.B. Niseni mësimin duke i pyetur nxënësit nëse kanë bërë më parë kërkime në internet.Nëse po, i lini ata të flasin rreth mënyrës se si ata e kërkojnë informacionin. Më passhpjegoni formatin e ndërtimin të adresës së një faqe në internet. Zgjidhni një temë tëcaktuar dhe i lini nxënësit të përcaktojnë mënyrën e kërkimit dhe informacionin që duantë gjejnë. Nëse po e zhvilloni mësimin në laborator, ndihmojini nxënësit të bëjnë kërkime;në të kundërt jepeni si detyrë për ata nxënës që kanë mundësi ta realizojnë në shtëpi.C. Diskutoni me nxënësit nëse ata kanë dëgjuar për gjuhën e kompjuterit. Më passhpjegoni se gjuha që përdor kompjuteri nuk është gjë tjetër, veçse një mënyrë kodimi iinformacionit. Kodi që përdor kompjuteri ka vetëm dy karaktere 0 dhe 1. Për këtë arsye ai