BALII<HANE NAZlRI Ali RlZA BEY

144
1656 tarihinde vefat eden (Esami-i kütüp ve Fezleke-i
Cihannüma) sahibi Katip Çelebi müstear ismiyle
b;linen Mustafa Efendi (Mizan-ül Hak) isimli nsalesinde
tütün bahsinde Dördüncü Muradın yasaklaması sebebiyle,
halk tütün yapraklarını ufalıyarak, burunlarına
çeker oldular piye yazdığına bakılırsa, o vakiter İstanbul'da
enfiye bilinmiyor manası anlaşılmaktadır. Halbuki
Üsküdarlı Hasip efendi (vefiyat-ı meşhure) sinde
enfiyenin İstanbul'da 1640 tarihinde kullanılmaya bşlanıldığını
yazmasına göre, Dördüncü Murat zamanında'da
bir dereceye kadar enfiyenin bilindiği anlaşılır,
diye Süleyman Faik Efendi Mecmuasında bir not görümüştür.
Enfiyeyi evvela bir Musevi Galata'da Kurşuolu
mahzen civarında bir dükkan açarak, (Burun
otu) adı ile satmaya başladığı ve Bulgaristan'da da çam
yaprağından bir çeşit enfiye yapılarak {Purunt) adı ile
satıldığı söylenir. Gariptir ki, Araplar hala enfiyeye
burun otundan türeyen (Burunot) derler .
Bizde her nedense
bu isim unutulup, yerine enfiye getirilmiştir.
Kanuni ömürlerinin sonlarında bütün bu gibi keyif
verici şeylerden kaçındıklarından, istanbul meyhanelerinin
hepsini kapamış ve bu işlere bakan makamları
lağvetmiştir. Bunun üzerine zamanın şairlerinden
birisi :
Bir sayha erlp vücud-u humann .alametl,
Çökmüştü başıma cümle clhanın kasavetl,
Aldım başımda yoktu mahmur ldJm kati,
Bir nlda erişti, dedi gör bu muslbetl,
Humlar şlkeste cam tehi, yok vücudu mey,
Kıldın esir-I kahve bizi hey zemane hey!
beytini söylemiş olduğu, tarihlerde kaydedilmektedir.