BALII<HANE NAZlRI Ali RlZA BEY

309
etrafında dolaşır ve envai türlü rezaleti irtikap ederlerdi.
Kargir mağazalar, çiftlikler, hanlar, hamamlar, yalılar,
konaklar ellerinden çıktı, çoğu sarraftara bankertere
intikal etti. O eski «Hayriye Tüccan» .namı
ortadan kalktı, belki bilenler bile kalmadı. «Kapan Tüccarı»
denilen un, yağ ve bal kapanları tüccarı abani
Sarıktı Hacı Hafız Hacı Salih Efendiferin, Hacı Veli,
Hacı Yusuf Ağa'ların dolap ticaretleri evlatlarının ve
torunlarının sefil emelleri yüzünden yabancılara kaptı- .
rı ldı.
<
•
Çift ve çubuk sahibi ·çok zengin ağaların öldükten
sonra kalan mirasları yadellere geçti. Bir zaman- .
, lar frenkler arasında darbımesel olan o eski Türk kuvveti
de kalmadı. Yanağından kan damlayan dağ gibi
babayiğitlerimizi belsoğukluğu, firengi hastalıkları
kemirip bitirdi. Memleketimiz hastalıklı bir nesle
mesken oldu. .
Bugün millet fertlerinin bir kısmı hastanelerde, bir
kısmı hapishanelerde, bir kısmı da sefaletin pençesi altında
inliyor. İşte garp medeniyetini taklit etmek suretiyle
iktibas etmekliğimizin neticesi buralara vardı.
Vakıa sonraları aklımız başımıza gelmeye ve iktisat
usullerinin kıymeti takdir olunmaya başlandı. Lakin
ba'delharab el Basra (Basra harap olduktan sonra.)