BALII<HANE NAZlRI Ali RlZA BEY

59
MUMCULAR
Eskiden saraylarda ve zengin konaklannda balmumu
ve halk evlerinde yağ mumu yakıldığı için, mum
döküp satan mumcu esnafı vardı. Bu esnaf, devlet tarafından
tayin edilmiş Şem'ahane Emini tarafından
idare edilirdi. Bu makam damgası ile damgalanmamış
mum satanlar cezalandırılırdı. Sonraları saray ve konaklarda
Avrupa'dan· gelen lspermeçet mumu kullanılmaya
başlayınca 1863 yılında Beykoz'da bir lsper­
eçet fabrikası kuruldu.
KAHYALAR
.
Vaktiyle Enderun Ağaları (1) emektarları Zeamet
(2), Tirnar (3), Mukataa (4) gibi şeylerle vazifeden ayrılan
kimselerle, Teberdaran denilen Baltacılar ve bunlara
benzer saray hademeleri esnaf kahyalıklarına tayin
edilirlerdi. Bunlar Bahçıvanlar Kahyası, Balık avcıları
Kahyası, Tülbentçiler Kahyası, Galata ve İstanbul
Gümrükleri Hammalbaşılığı gibi vazifelerdi.
(1) Enderun: Topkapı Sarayında
Üçüncü Kapı'dan sonra gelen
eğitim merkezi idi. (N.A.B.)
Babüssaade denilen
kısım ki, burası bir
(2) Zeamet: Geliri en az yirmibin ve ençok 99,999 akçe
olan toprak dirliği. Bu, büyük hizmetler karşılığı ve·
rilirdi. (N.A.B.)
(3) Timar: Yılda 20.000 akçeden az geliri olan toprak sa·
hipleri. ( N.A.B.)
(4) Mukataa: Hazineye ait bir gelirin muayyen bir be·
del ile verilmesi. (N.A.B.)