BALII<HANE NAZlRI Ali RlZA BEY

227
· Osmanlı .mimarlığını kurmakta başan gösteren ve
cmucitlik» şerefini kazanan, Bursa'da Yeşil Camii
şerifin yapıcısı İlyas Ebu Ali adındaki zat imiş. Ondan
sonra dört, beş mimar daha gelmiş ise de bunlardan
kemal derecesine ulaşan Mimar Sinan imiş. (Kendisi
Kayseriye'li ve domu 1489'dur. İlk önce Ayazpaşa
Camiini inşa etmiş imiş.)
İstanbul'da su azlığı dolayısiyle bu şehirde oturmaya
rağbet etmezlerken Kanuni'nin Kırkçeşme suyunu
akıtması üzerine halk İstanbul'a akın etmeye başlamıştır.
Bu yiizdec şehrin nüfusu çoğalmış, gıda vesair
zaruri ihtiyaçlarının tedariki devlete bir yük olmaya
başlamıştır. Bu yüzden Kanuni'nin İstanbul'a su
getirdie pişman olduğu bile rivayet edilir.
İstanbul nüfusunun günden güne artması üzerine
yüzon lüle su dahi İstanbul'un ihtiyacına yetmeıneye
başlamıştır. Bu defa da gerekli olan suyun başka
taraflardan getirtUmesi çareleri aranılmıştır. ·Kı- ·
şın yağan kar ve yağmur sulan kabarıp çoşarak etraf
köyleri ve tarlalan harap ettiği için hem bu kar
ve yağmur sularından faydalanmak, hem de tahribatın
önünü almak çareleri de düşünülmüştür. Suların
yayıldığı vadilerin öriüne büyük setler çekilerek sular
biriktirilmiş, önüne bir de kanal açılıp buna da
«bent» namı verilmiştir.
Bent inş-ası çin tercih edilen vadiler, uzun ve
dar olanları ve yukarı kısmında solda mecra olacak
kollan bulunanlandı. Bent duvarlarının uzunluğu seksenden
yüzyirmi . kademe kadar yüksekliği yirmi'den
otuz kademe kadardır. Duvarların dışına· mermerler
kapiatılıp kenarlanna kitabeler konulmuştur.