BALII<HANE NAZlRI Ali RlZA BEY

148
bul'da Bir Sene) ismiyle yazdığı kitabında Ramazan gecelerini
çok iyi tasvir etmiştir.
RAMAZANIN İLK GtiN'O NASIL TESPİT EDİLİRDİ?
Ramazan'ın ilk gününü tespit etme meselesi İstanbul
Kadılığına ait bir ödev olduğundan (yevm i şek) (1)
gecesi İstanbul Kadısı ile memurlarının Şeyhülislam
Kapısında hazır bulunmaları lazım geldiğinden, o akşam
için Kadı efendi dairesinde, diyanet işleri memurlarına
mükemmel bir ziyafet çekmesi adet idi. Uryani
Zade merhum Ahmet Esat Efendi, Şeyhülislam bu­
_lunduğu zaman, İstıanl;?ul Kadısı bulunan Gelenbevi
Zade Hayrullah Efendi, Ramazan'a bir kaç gün kala,
bu ziyafetin tertibi hakkında o vakitler vakayı katibi
bulunan Naf.iz Efendi ile konuşarak, gerek yorgancı
çarşısından getirtilecek mobilya kirası, gerekse yiyecek
ve sairenin tedarik ve satın alınması için yetmiş,
seksen lira arasında bir paranın lazım olacağını anlaması
üzerine, sırf bu yükden kurtulabilmek için, bir
çare düşünerek, derhal biniş'ini giyinip Şeyhülislam'ın
huzuruna çıkar. Önce sudan havadan konuştuktan sonra,
bir münasebet düşürerek (Canım efendim, Hamir,
Karib ile Bait arasında devran ederse, Karibe mi
(1) EDer Şaban aıtının yirmidokuzuncu gününün akşamı
auın görllldüDü ispat edilirse, ertesi günü ramazan
tldn olunur. ispat olunmadıDı halde, Şaban otuz gün
sayılarak artık ayın görlllmestne Züzum kalmadığın·
dan (yevm-i Şek) Şaban auının otuzuncu günü de·
mek olurdu.