de la evaluación en Europa y en América Latina
1Ni0JWh
1Ni0JWh
- No tags were found...
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
Estudio comparado sobre institucionalización <strong>de</strong> <strong>la</strong> <strong>evaluación</strong> <strong>en</strong> <strong>Europa</strong> y <strong>en</strong> <strong>América</strong> <strong>Latina</strong><br />
En <strong>la</strong> etapa previa, <strong>la</strong>s evaluaciones que pedía el Congreso no eran homogéneas y por<br />
tanto <strong>la</strong> información no era útil para analizar diversos elem<strong>en</strong>tos comparativos <strong>en</strong>tre<br />
programas. Los Lineami<strong>en</strong>tos buscan que <strong>en</strong> <strong>la</strong>s evaluaciones existan elem<strong>en</strong>tos homogéneos<br />
para mejorar el control <strong>de</strong> calidad <strong>de</strong> <strong>la</strong>s evaluaciones y para po<strong>de</strong>r t<strong>en</strong>er<br />
elem<strong>en</strong>tos <strong>de</strong> comparabilidad <strong>en</strong>tre programas.<br />
Según el Informe <strong>de</strong> Evaluación <strong>de</strong> <strong>la</strong> Política <strong>de</strong> Desarrollo Social 2014 (CONEVAL,<br />
2014), <strong>en</strong>tre 2007 y Junio <strong>de</strong> 2014 se llevaron a cabo 1.504 evaluaciones <strong>de</strong> programas,<br />
acciones y políticas <strong>de</strong> <strong>de</strong>sarrollo social, así como informes periódicos <strong>de</strong> indicadores<br />
trimestrales cuyos resultados son publicados regu<strong>la</strong>rm<strong>en</strong>te <strong>en</strong> el web <strong>de</strong> CONEVAL.<br />
En esta etapa se introduc<strong>en</strong> también mecanismos para pot<strong>en</strong>ciar el uso <strong>de</strong> <strong>la</strong> información<br />
g<strong>en</strong>erada a través <strong>de</strong>l sistema <strong>de</strong> monitoreo y <strong>evaluación</strong> <strong>en</strong> <strong>la</strong> mejora <strong>de</strong> los programas<br />
y <strong>de</strong> <strong>la</strong>s políticas evaluadas. Así, CONEVAL, <strong>la</strong> SHCP y <strong>la</strong> SFP emitieron <strong>en</strong> 2008<br />
los Lineami<strong>en</strong>tos para <strong>la</strong> Mejora Continua <strong>de</strong>l Desempeño público. Este instrum<strong>en</strong>to<br />
busca que a partir <strong>de</strong> los hal<strong>la</strong>zgos <strong>en</strong>contrados por <strong>la</strong>s evaluaciones, así como por<br />
otros instrum<strong>en</strong>tos g<strong>en</strong>erados por <strong>la</strong> SFP y <strong>la</strong> SHCP, se e<strong>la</strong>bore un p<strong>la</strong>n <strong>de</strong> acción específico<br />
<strong>de</strong> mejora <strong>de</strong>l <strong>de</strong>sempeño. El instrum<strong>en</strong>to no sólo conti<strong>en</strong>e compromisos a cumplir<br />
por los gestores directos <strong>de</strong>l programa, sino que también involucra a <strong>la</strong> institución<br />
<strong>en</strong> el que éstos operan y a otros actores externos <strong>de</strong>l ejecutivo –<strong>la</strong> propia SHCP, otras<br />
<strong>de</strong>p<strong>en</strong><strong>de</strong>ncias-, que <strong>de</strong>b<strong>en</strong> actuar conjuntam<strong>en</strong>te para mejorar el <strong>de</strong>sempeño <strong>de</strong> <strong>la</strong><br />
política pública <strong>en</strong> <strong>la</strong> que se inserta el programa.<br />
A partir <strong>de</strong> ese mom<strong>en</strong>to, CONEVAL realizó el seguimi<strong>en</strong>to <strong>de</strong> <strong>la</strong>s modificaciones <strong>en</strong> los<br />
programas a partir <strong>de</strong> <strong>la</strong>s evaluaciones. Según datos <strong>de</strong>l Consejo (CONEVAL), 2014,<br />
<strong>de</strong>s<strong>de</strong> 2010 se han hecho modificaciones importantes <strong>en</strong> los programas sociales. Los<br />
datos más actuales muestran que <strong>en</strong> 2013-2014 se reori<strong>en</strong>taron sustancialm<strong>en</strong>te 47<br />
programas (el 50%), mi<strong>en</strong>tras que 39 corrigieron activida<strong>de</strong>s o aspectos <strong>de</strong> su funcionami<strong>en</strong>to<br />
(el 41%). Entre 2010 y 2014, sólo un programa fue susp<strong>en</strong>dido como consecu<strong>en</strong>cia<br />
<strong>de</strong>l resultado <strong>de</strong> una <strong>evaluación</strong>.<br />
El cambio <strong>en</strong> <strong>la</strong> cultura <strong>de</strong> <strong>la</strong> <strong>evaluación</strong> también parece haberse ido ext<strong>en</strong>di<strong>en</strong>do a <strong>la</strong>s<br />
<strong>en</strong>tida<strong>de</strong>s fe<strong>de</strong>rativas. Si bi<strong>en</strong> ha sido históricam<strong>en</strong>te más l<strong>en</strong>to y <strong>de</strong>sigual <strong>en</strong>tre <strong>en</strong>tida<strong>de</strong>s,<br />
CONEVAL cu<strong>en</strong>ta con un sistema <strong>de</strong> análisis <strong>de</strong>l funcionami<strong>en</strong>to <strong>de</strong> los sistemas<br />
<strong>de</strong> <strong>evaluación</strong> y monitoreo <strong>en</strong> los estados, que manifiestan un sustancial avance <strong>en</strong> los<br />
últimos cuatro años (CONEVAL, 2013).<br />
Principales retos <strong>de</strong>l proceso <strong>de</strong> institucionalización <strong>de</strong> <strong>la</strong> <strong>evaluación</strong><br />
Se i<strong>de</strong>ntifican como principales retos los sigui<strong>en</strong>tes:<br />
• Las <strong>de</strong>bilida<strong>de</strong>s persist<strong>en</strong>tes <strong>en</strong> <strong>la</strong> p<strong>la</strong>neación, especialm<strong>en</strong>te <strong>en</strong> el ámbito <strong>de</strong> <strong>la</strong>s<br />
políticas sociales, a pesar <strong>de</strong> <strong>la</strong>s mejoras registradas:<br />
91