estudios de dialectología norteafricana y andalusí 10 - Instituto de ...
estudios de dialectología norteafricana y andalusí 10 - Instituto de ...
estudios de dialectología norteafricana y andalusí 10 - Instituto de ...
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
174 Fe<strong>de</strong>rico Corriente<br />
p. 253: insértese, <strong>de</strong> DAX 272, baharimiento “pasmo”, híbrido <strong>de</strong>l ár. bahr 234 ; <strong>de</strong><br />
GP 73, bahri “marismo”, var. <strong>de</strong> baharí (cf. bafari) con otro sentido 235 ; bah(i)t v.<br />
elbehta; el can. baila, Mugil auratus, <strong>de</strong>l mismo étimo que breca, pero distinta<br />
evolución a partir <strong>de</strong>l dim. interno and. lubáyra, que metanaliza y <strong>de</strong>saglutina un<br />
artículo rom., con resultado báyra, <strong>de</strong> don<strong>de</strong>, por lambdacismo, el ictiónimo<br />
señalado; el mur. baina “charco” y su <strong>de</strong>r. embainarse “encharcarse”, en Gómez<br />
Ortín 1991, <strong>de</strong> badina, todos relacionados con (al)badén; balchie v. albalchie.<br />
García Arias 2006:60 da como arabismo ast. posiblemente mod. llevar en balate, o<br />
sea, “con sumo cuidado”, y le busca un étimo en esta misma última voz; tal vez se<br />
trate <strong>de</strong>l mar. b≈llåti “<strong>de</strong>spacio; con cuidado” 236 , muy difundida entre los europeos<br />
<strong>de</strong> Marruecos y fácilmente importable por mozos que hacían allí el servicio militar.<br />
p. 254: hay que incorporar la var. ju<strong>de</strong>o-esp. <strong>de</strong> baldajón a <strong>de</strong> bal<strong>de</strong>, q.v.; añadir<br />
en baldaquí el leo. baldoquín “tela preciosa” y, como ast., baldar <strong>de</strong> García Arias<br />
2006:193.<br />
p. 255: en baltra hay que añadir el ast. bando(u)b/ga, bandoa o andoba “vientre<br />
<strong>de</strong> animal”, <strong>de</strong> García Arias 2006:193; en baluga añádase bullugas, también<br />
“borceguíes”, hápax leo. <strong>de</strong> DO 232: no pudo existir el and. *bulagappleát que postula la<br />
autora, ya que el neoár. <strong>de</strong>sconoce el uso cl. <strong>de</strong> insertar vocales anaptícticas ante el<br />
sufijo fem. pl.; en cambio, la forma hipocorística {1a22ú3} sí hubiera podido<br />
aplicarse al and. búlgapplea “babucha” para producir aquella voz (cf. alborga).<br />
p. 256: bandoa y bando(u)b/ga v. baltra; son interesantes los testimonios<br />
antroponímicos, en DO 228, <strong>de</strong> U/Ba/eni, parte <strong>de</strong> apellidos y reflejos <strong>de</strong>l ár. ban°<br />
“hijos <strong>de</strong>”. Insértese, <strong>de</strong> GP 73, bant alhos v. batnalhuc, baran “en algunos<br />
logares <strong>de</strong> Affrica” < neoár. (ajar al)baråm “serpentina ollar” (cf. biråm en DS<br />
I:77-78 y en el dial. eg., según Hinds&Badawi 1986:69-70), barbe “en egipciano<br />
pared <strong>de</strong> uieia” < neoár. birbah “ruina faraónica” 237 ; barama v. maroma; <strong>de</strong><br />
Vázquez&Herrera 1983:175, barachien “tumores mortales” < neoár. taråkiyå, tal<br />
vez abreviación y corrupción <strong>de</strong>l gr. kæœlæ trachéa “tumor duro”; <strong>de</strong><br />
Vázquez&Herrera 1989:35, baras(sem) var. <strong>de</strong> albará 2 ; barbach(i) y barbaki<br />
“panículo que cubre los testículos”, en realidad, < ár. barbax “uréter”; baraka v.<br />
barragán 1 .<br />
p. 257: insértese, <strong>de</strong> GP 73, barharan “uermeio”, < neoár. bahramån “rubí” 238 ; <strong>de</strong><br />
DO 230 bario v. barrio; con respecto a barragán 1 , conviene comentar, ante la<br />
propuesta <strong>de</strong> DO 228, que no existe ninguna relación entre baraka “siervo” y la raíz<br />
ár. {brk}, sino que se trata <strong>de</strong> una peculiar primitiva ortografía <strong>de</strong> barragán 1 .<br />
234 Con otros <strong>de</strong>rivados, esbaharecer y esbaharecimiento en DAX 806, y baharero, en<br />
Corominas 1973:483, verso 1255).<br />
235 DAX 272 recoge los pl. bahariet y baharis.<br />
236 Originada por la expresión coránica (29/46) billat° hiya asan “<strong>de</strong> la mejor manera<br />
posible”, referida a la actitud que <strong>de</strong>ben observar los musulmanes en las controversias con las<br />
“gentes <strong>de</strong>l Libro”.<br />
237 Cuyo origen cp. (= “el templo”) es bien conocido <strong>de</strong>s<strong>de</strong> DS I:63, pero no <strong>de</strong>be ser<br />
transcrito p'erpe, que pue<strong>de</strong> llevar a error, sino pe+rpe, don<strong>de</strong> los dos primeros fonemas<br />
constituyen el artículo <strong>de</strong>terminado. Kasten&Nitti 2002:280 se limitan, como suelen en estos<br />
casos, a copiar acríticamente la acepción <strong>de</strong>l original, “fortaleza <strong>de</strong> la sabia”.<br />
238 No hay razón para interpretar esta voz como “Marte”, como hacen Kasten&Nitti<br />
2002:281, a pesar <strong>de</strong> la i<strong>de</strong>ntificación errónea en el original <strong>de</strong> esta piedra roja con cayçor<br />
“cuarta piedra <strong>de</strong> Marte”. Prob., el étimo ár. era un atributivo *bahramån°, tratado según p.<br />
52, n. 74.