Pasaia III - Pasaiako udala
Pasaia III - Pasaiako udala
Pasaia III - Pasaiako udala
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
126 I<br />
8.3 Jesus Carballo Quiroga<br />
Sanpedrotarra Arraun Elkartean finkatu genuen hitzordua.<br />
Atetik sartu eta begiak prentsara bilduta aurkitu nuen Jesus, laurogeita<br />
hamahiru urterekin, eguneroko albisteen bilakaerarekin<br />
kezkatuta. Elkarrizketaren asmoak agertuta, bere bizitza luzearen<br />
mugarri nagusiak aletzen hasi zen, eta amaieran hara non<br />
esan zidan idatziz jasoa zeukala guztia, eta horrek lagunduko<br />
zidala testigantza osatzen.<br />
Idatziak dauzkan lau liburukiak nola helarazi zehaztu ondoren,<br />
elkar agurtu genuen. Agurtzerakoan, hainbeste urtean doilorkeria<br />
eta izua hurbiletik bizi ondoren, bizitza arrangurarik<br />
eta gorrotorik gabe ikusten ikasi duenaren duintasuna eta zintzotasuna<br />
atzeman uste izan nuen haren begi txikietan.<br />
“Seixon jaio nintzen, Marin herriko (Pontevedra) auzo batean,<br />
1914ko urriaren 19an. Sei edo zazpi urte nituela hasi nintzen<br />
eskolara joaten, baina handik ateratzean lan egin behar izaten<br />
nuen etxean, edo aitaren txalupan. Benito anaiaVigora joan<br />
zenean arrasteko arrantzan lan egitera, aitak nigana jo behar<br />
izan zuen arrantzan lagundu niezaion, berak ez baitzuen askorik<br />
ikusten, eta norbait behar zuen ondoan markak bereizteko<br />
eta arrantzan egin ahal izateko. Panekak, berdelak, itsaso-aingirak<br />
eta abar arrantzatzen genuen. Urte haietan, hamabi urtetik<br />
gorako mutiko guztiak itsasontziren bateko eskifaian ibiltzen<br />
ziren.<br />
Hamasei urte bete nituenean, azaroaren amaiera aldera izango<br />
zen, Pontevedrako tren-geltoki aldera atera nintzen etxetik.<br />
Auskalo zenbat tren aldatu eta gero, Santanderrera iritsi nintzen.<br />
Han Riveira 2 ontzian itsasoratzekoa nintzen; Ramon<br />
Juncal zen kosta eta Benito anaia kontramaisua. Gure ontziak<br />
eta Riveira 1-ak binakako arraste sistema erabiliz jarduten zuten<br />
arrantzan.<br />
Urtezahar egunean istripu latza izan genuen ia, Santanderko<br />
barran. Eguraldi gaiztoa zegoen, hondoko itsaso handia; olatuak<br />
haserre lehertzen ziren portu sarrerako arroketan. Itsaso<br />
kolpe indartsu batek popan largatzeko gertu zegoen sarea era-<br />
man zuen; sarea, ordea, mailetari kakotua zegoen. Anaiak pikadera<br />
hartu eta karel gainean bertan moztu behar izan zuen maileta.<br />
Horixe zen itsasontzia eta eskifaia salbatzeko modu bakarra,<br />
baina hala ere armadorearen errieta izugarria izan zen gero.<br />
Eztabaidaren ondorioz, anaiak hantxe bertan eskatu zion kontua,<br />
eta harekin joan ginen Santanderkoak ez ginen gainerako<br />
tostartekoak. Gau hartan bertan esan zigun Benitok <strong>Pasaia</strong>ra<br />
etortzekoa. Halaxe egin genuen anaiak eta biok, Ramon<br />
Juncalek eta Riveira uztea erabaki zuten beste bi marinelek.<br />
Trintxerpera iritsitakoan Ramon Juncalen amarenean hartu<br />
genuen ostatu, pentsio txiki bat baitzuen. 1931aren hasiera<br />
izango zen.<br />
Egun gutxi barru, Benitok lanpostu finkoa lortu zuen<br />
Andonaegiren Herrera ontzian, eta ni ere harekin hasi nintzen<br />
lanean, aldiko marinel moduan, martxoa arte.<br />
Bolada hartan marinel dezente zebilen Trintxerpen ontzietatik<br />
lehorreratuta; sindikatuak klandestinoak ziren eta zurrumurrua<br />
zebilen greba orokorra antolatzen ari ote ziren ontzietan<br />
marinel bat gehiago eskatzeko, eta sugin bana ere bai.<br />
Aldarrikapenen artean 24 orduko atseden-eskaera ere bazegoen<br />
mareajeak sei egun baino gehiagokoak izanez gero, eta<br />
marinelen soldata 200 pezetatik 250 pezetara igotzea. Ez zen<br />
asko eskatzen zena, baina armadoreek ez zuten amore eman<br />
nahi.<br />
1930eko urte haiek esklabotza-urteak bezala dira ezagunak,<br />
arrantzari dagokionez behintzat bai.<br />
Gero Gallos asturianos parejan ere ibili nintzen; bizpahiru<br />
eguneko mareajeak egiten genituen. Baina handik laster lehorrean<br />
nintzen berriro, ez bainuen postu finkorik lortzen.<br />
Apirilaren hasieran Trintxerpetik irten eta etxera itzuli nintzen,<br />
Seixora, eta han aitarekin jarraitu nuen arrantzan, eta<br />
Pontevedratik Cangasera bitarteko errepidea asfaltatzen.<br />
<strong>Pasaia</strong>tik ez zetorren berri onik. Armadoreek bereari eusten<br />
zioten, nahiz eta sindikatuak ordurako legezkoak izan.<br />
Maiatzaren lehenean aldarrikatu zen greba, iragarri bezala.<br />
Batzuek etxerako bidea hartu zuten, baina gehienak han geratu<br />
ziren, tinko; haien artean Benito. Haren eskutitzen bidez jakiten<br />
nuen nik Trintxerpeko berri. Gosea hasia zen azpilanean,<br />
baina jendeak eusten zion. Jendeak fede handia zuen<br />
Errepublika ezarri berriaren gobernuan, eta Largo Caballero<br />
lan-ministro sozialistarengan. <strong>Pasaia</strong>n larri zen giroa.<br />
Greba 1931ko ekainaren hasieran amaitu zen. Bidean geratu<br />
ziren hainbat hildako eta zauritu. Gobernuaren laudo baten<br />
bidez konpondu zen gatazka; bi aldeek eman zioten onespena,<br />
armadoreek eta sindikatuek. Langileen eskari ia guztiak jasotzen<br />
ziren laudoan.<br />
Bien bitartean, ni Cudilleron itsasoratu nintzen, sugin-mutil.<br />
1934ko ekainaren hasieran, Benitok hots egin zidan esanez<br />
aldiko marinel postu bat zegoela Elcano ontzian, finkoa izateko<br />
aukerarekin. Bera kontramaisua zen ontzi horretan. Trena hartu<br />
eta <strong>Pasaia</strong>ra itzuli nintzen.
Change language