Richtlijn Diagnostiek en behandeling Acute Diverticulitis van het Colon

onderzoek naar de risico’s van vroege (tijdens of direct na opname) of late (na minimaal 6 weken)
coloscopie. Ten tweede onderzoek naar de bereidwilligheid van patiënten om een coloscopie te
ondergaan. De inclusiecriteria waren gelijk aan die van de pilotstudie (door CT bevestigde
diverticulitis). In totaal werden 86 patiënten geïncludeerd. Bij 45 patiënten werd een vroege
coloscopie verricht na een mediane periode van 5,2 dagen (spreiding 3-11 dagen), bij 41 patiënten een
late coloscopie na een mediane periode van 7,8 weken (spreiding 6–19 weken) na ziekenhuisopname.
In de vroege groep ondergingen significant meer patiënten een coloscopie (93% vs. 76%; p=0,033).
Er traden in beide groepen geen complicaties op. Het onderzoek in de vroege groep was vaker
onvolledig (18%) dan in de late groep (7%). Poliepen werden even vaak in de vroege (7%) als in de
late groep (12%) gevonden. Coloscopie had geen toegevoegde waarde ten opzichte van de CT-scan.
In 2008 publiceerden Lahat et al de resultaten van een studie naar de toegevoegde waarde van een
vroege of late coloscopie bij patiënten met een persisterende diverticulitis ondanks adequate
conservatieve therapie met breedspectrum antibiotica. Het betrof patiënten uit de hierboven
genoemde RCT. Een persisterende diverticulitis werd gedefinieerd als het ontstekingsproces langer
dan 1 week aanhield of als de symptomen recidiveerden binnen 1 maand na ontslag uit het
ziekenhuis. In totaal hadden 23 van de 224 patiënten een persisterende acute diverticulitis. Bij 14 van
de 23 patiënten werd tijdens opname coloscopie verricht en bij 9 patiënten 6 weken na opname. Bij 4
(17,4%) patiënten werden afwijkingen aangetoond. Drie patiënten hadden een coloncarcinoom en bij
1 patiënt werd een kippenbotje in een divertikel gevonden. Geconcludeerd werd dat vroege
coloscopie overwogen zou moeten worden bij alle patiënten met aanhoudende klachten na een
episode van acute diverticulitis.
De drie bovenstaande publicaties beschrijven één patiëntengroep. Het zijn methodologisch zwakke
studies, omdat niet wordt beschreven hoe gerandomiseerd werd, of en hoe er geblindeerd werd en of
beide groepen vergelijkbaar waren. De conclusies moeten dan ook met terughoudendheid
geinterpreteerd worden.
Hjern et al (2007) beschrijven een prospectieve studie waarbij coloscopie en CT-colografie (CTC)
werden vergeleken bij 50 patiënten (26 mannen en 24 vrouwen), die een diverticulitis hadden
doorgemaakt. De gemiddelde leeftijd was 56 (29-79) jaar. Beide onderzoeken werden verricht na
gemiddeld 58 (29-103) dagen. Het doel van de studie was de haalbaarheid en de acceptatie door de
patiënt te onderzoeken en de uitkomsten van beide onderzoeken te vergelijken. Bij 88% van de
patiënten die een coloscopie ondergingen, werd het coecum bereikt. Bij 12% lukte dit niet, wegens
pijn en het niet verdragen van het onderzoek. Bij geen van de patiënten werd een coloncarcinoom
aangetroffen. Wel werden bij enkele patiënten één of meer benigne poliepen van