Door met Duurzaam Veilig; Nationale - SWOV

vrachtwagens is vanwege de incompatabiliteit in eerste
instantie te denken aan scheiding van verkeerssoorten
(zie Hoofdstuk 14) en ook aan afschermingsvoorzieningen
rondom de vrachtwagen. Voor gemotoriseerde
tweewielers is er helaas weinig tot geen perspectief (zie
Hoofdstuk 13).
5.3.2. Matchen de botstesten met de inrichting
van de infrastructuur?
De relevantie van deze testeisen voor Duurzaam Veilig
is in de voorgaande paragrafen nader toegelicht. Vanuit
deze redenering zijn de constructieve mogelijkheden
van voertuigen maatgevend voor de inrichting van de
infrastructuur. Ten dele is dit al zo, denk aan 30 km/uurgebieden
en rotondes. We zullen in het onderstaande
bezien of dit voor andere situaties ook opgaat, of met
andere woorden: in hoeverre bestaat er nu al een
goede 'match' tussen de eigenschappen van voertuigen
en de infrastructuur voor wat de veiligheid in botsingen
betreft. We beperken de uitwerking vooralsnog
tot personenauto's en dan alleen nog tot de secundaire
veiligheid. Dit omdat Europese reglementering en
EuroNCAP-botsproeven het verst op dit gebied zijn
gevorderd. Verder gaan we uit van toegestane maximumrijsnelheden
op de diverse wegtypen in de veronderstelling
dat snelheidsovertredingen (binnen andere
disciplines) ingeperkt worden. Het is aan te bevelen
ook andere voertuigtypen (vrachtwagens, bussen,
motorfietsen) vanuit dit perspectief nader te gaan
beoordelen.
We maken eerst een verdeling naar conflicten op wegvakken
en kruispunten in een duurzaam veilige infrastructuur.
Daarna behandelen we obstakelongevallen.
Elke bespreking wordt afgesloten met een 'MATCH' of
'MISMATCH' waarmee wordt geconcludeerd dat de
voertuigeisen wel of niet in overeenstemming zijn met
de Duurzaam Veilig-inrichting en botsomstandigheden
van de infrastructuur.
5.3.2.1. Conflicten op wegvakken
Erftoegangswegen (snelheidslimiet 30 en 60 km/uur)
- Het meest voorkomende type aanrijding op 30-
km/uur-wegen is frontaal. Constructief gezien betekent
dit dat het autofront veilig moet zijn voor voetgangers
en fietsers tot een botssnelheid van 30
km/uur. De botseisen die voor nieuwe typen auto's
met ingang van oktober 2005 zijn verplicht, zijn afgestemd
op 35-40 km/uur. Dit is dus een goede
MATCH, waarbij echter aangetekend moet worden
dat pas gaandeweg ook nieuwe auto's van bestaande
typen aan deze eisen moeten gaan voldoen. De
tweede kantekening is dat de betreffende eisen voor
voetgangers zijn ontwikkeld en niet voor fietsers. De
voorruit en het voorruitframe vallen namelijk niet
onder de botseisen. Auto’s met een korte motorkap
zijn daardoor voor fietsers (maar in veel gevallen ook
voor voetgangers) niet botsveilig bij een snelheid tot
30 km/uur.
- Op erftoegangswegen buiten de bebouwde kom mag
60 km/uur worden gereden. Deze wegen hebben
geen aparte fietspaden; er is dus menging van auto's
en fietsers waar botssnelheden tot 60 km/uur mogelijk
zijn. Nu zal de rijsnelheid niet altijd de botssnelheid
zijn, zodat met een lagere botssnelheid gerekend
mag worden. Stellen we de reductie op 20%, dan
moet er een crashbestendigheid zijn tot 48 km/uur.
Deze 48 km/uur is een MISMATCH, gezien de zojuist
besproken relatief veilige botssnelheid van 30 km/uur.
Gebiedsontsluitingswegen (snelheidslimiet 50 en
80 km/uur)
- Gebiedsontsluitingswegen hebben een gevarieerd
karakter, mede door de ligging binnen en buiten de
bebouwde kom. Inhalen mag niet, waardoor er geen
frontale aanrijdingen voorkomen.
- Langsconflicten (kop-staartbotsingen) kunnen wel
plaatsvinden met een snelheidsverschil tot 80 km/uur.
Ook nu redeneren we weer dat de rijsnelheid niet
altijd de botssnelheid is en stellen de reductie weer op
20%. In dat geval moet er een crashbestendigheid
zijn tot 64 km/uur. Hier is sprake van een redelijke
MATCH. Hoewel de wettelijke frontale botstest is
gebaseerd op een botssnelheid van 50 km/uur, is die
van EuroNCAP 64 km/uur. Aan de achterzijde van
personenauto's worden nog geen botseisen gesteld.
Mochten Amerikaanse eisen worden overgenomen,
dan is sprake van een testsnelheid tot 80 km/uur.
- Strikt genomen mogen op gebiedsontsluitingswegen
geen dwarsconflicten voorkomen ("kruisend verkeer
vindt op rotondes plaats"). In de praktijk zijn er wel
aansluitingen met erftoegangswegen (T-kruisingen),
zeker binnen de bebouwde kom. Dit betekent dat
ook flankaanrijdingen tot een botssnelheid van 80
km/uur kunnen voorkomen. Rekenen we ook hier met
een reductie van 20%, moet de flank botsbestendig zijn
tot 64 km/uur. Hier is sprake van een MISMATCH. De
eisen voor flankbotsingen gaan tot 50 km/uur (zowel
wettelijk als EuroNCAP). Zijairbags kunnen mogelijk
voor extra beveiliging zorgen, maar van 50 km/uur naar
64 km/uur (van ongeveer 30 naar 40 mph) is een hele
grote stap. Snelheidsreductie is hier de oplossing.
5. VOERTUIGEN
105