Door met Duurzaam Veilig; Nationale - SWOV

opzichte van 1998 toen deze percentages 67%, respectievelijk
80% waren. Het geïntensiveerde politietoezicht
op gordelgebruik, aangevuld met landelijke en
lokale campagnes heeft hier mede voor gezorgd. De
huidige niveaus van politietoezicht op gordelgebruik
zouden gehandhaafd moeten worden om dit draagpercentage
te verduurzamen en verder te verbeteren. Van
groot belang is dat de gordelcontroles goed zichtbaar
worden uitgevoerd. Toezicht op gordelgebruik is verder
goed te combineren met een periode van waarschuwingen
(in plaats van bekeuringen), voorlichting en
persoonlijke contact met de automobilist. Het KLPD
ontwikkelt op dit moment een systeem om met behulp
van videotechnologie de handhaving van het dragen
van gordels efficiënter te maken.
Zware verkeersdelicten
De huidige wetgeving biedt de politie voldoende
mogelijkheden om gevaarlijke en zware verkeersovertredingen
in het verkeer op te sporen en te bestraffen.
Om deze ruimte daadwerkelijk optimaal te benutten,
dient de politie wel voldoende kennis en instrumenten
te hebben om een goed onderbouwd proces-verbaal
te schrijven.
Recidivisten (%)
45
40
35
30
25
20
15
10
Bij de aanpak van zware overtredingen is met name de
laatste schakel in de handhavingsketen van belang: het
effect van de straf. Het bestraffen van verkeersdelinquenten
heeft mede tot doel om recidive te voorkomen.
Maar uit de WODC-Recidivemonitor (Blom &
Wartna, 2004) blijkt dat dit in aanzienlijk deel van de
gevallen niet lukt. Veertig procent van de verkeersdelinquenten
4 wordt namelijk binnen vier jaar minstens één
keer opnieuw door justitie vervolgd, waarbij het in vier
van de vijf gevallen gaat om het opnieuw begaan van
hetzelfde verkeersdelict (Afbeelding 8.5).
De verkeersdelicten die volgens Blom & Wartna (2004)
het meest frequent worden geregistreerd zijn: het ernstig
overtreden van de maximumsnelheid (meer dan 30
km/uur), rijden onder invloed, rijden zonder rijbewijs en
onverzekerd rijden (waarbij deze laatste overtreding in
ieder geval geen bedreiging voor de verkeersveiligheid
vormt). Verder worden deze delicten vooral door mannen
gepleegd (85%); de gemiddelde leeftijd bij het eerste
delict was 36.
Deze cijfers wijzen op de noodzaak om voor specifieke
groepen van verkeersdelinquenten betere instrumenten
in te zetten om recidive te voorkomen. Bij alcoholovertreders
wordt bijvoorbeeld aanbevolen om een elektronisch
alcoholslot te introduceren. Voor mensen die
agressief rijgedrag hebben vertoond met aantoonbare
gevaarzetting voor anderen, kan gedacht worden aan
de inbouw van ISA of een black box in het voertuig
(kosten voor de dader). Ook kunnen voor specifieke
groepen overtreders speciale cursussen van belang
zijn. Hiervoor moeten een strategie en kennis ontwikkeld
worden, die vervolgens goed getest moeten worden
en uiteindelijk vastgelegd moeten worden in duidelijk
handhavingsbeleid en wetgeving.
5
0
1 2 3 4 5
Aantal jaren na eerste delict
onverzekerd rijden
rijden zonder rijbewijs
rijden onder invloed
overtreden van de
maximumsnelheid (>30 km/u)
Het draagvlak voor een strenge aanpak van zware
overtreders en recidivisten is groot bij de Nederlandse
weggebruiker. Van de meer dan 1000 bevraagde
Nederlandse automobilisten steunt driekwart de maatregel
om bestuurders die meer dan een keer op rijden
onder invloed zijn betrapt naar een rehabilitiecursus te
sturen, of de maatregel om deze doelgroep op alcoholisme
te laten testen (Goldenbeld, 2003b).
Afbeelding 8.5. Percentage verkeersdelinquenten dat in
de jaren na een zwaar verkeersdelict in 1997 opnieuw in
aanraking komt met justitie wegens het opnieuw plegen
van hetzelfde delict.
Ook biedt het puntenstelsel voor (beginnende) bestuurders
een aanknopingspunt voor een sterker preventief
gedragseffect op beginnende overtreders. Weggebruikers
die een snelheidsbekeuring plus enkele straf-
4
In dit onderzoek werden de gegevens beschouwd van alle personen die in 1997 met justitie in aanraking zijn gekomen wegens een overtreding
van WVW 1994, het RVV 1990 of de Wet op Burgerlijke Aansprakelijkheid inzake Motorvoertuigen (WAM). Lichtere overtredingen die administratiefrechtelijk
werden afgehandeld bleven buiten beschouwing.
150 UITWERKING VISIE: MAATREGELEN