Árbók Háskóla Íslands 1999 - Háskóli Íslands

starfsmanna sem tengdist stofnuninni var um 35, kennarar, sérfræðingar, aðstoðarfólk
og fólk í tímabundnum störfum.
Stofnunin skiptist í rannsóknarstofur sem eru eftirtaldar: Aflfræðistofa, kerfisverkfræðistofa,
upplýsinga- og merkjafræðistofa, varma- og straumfræðistofa og
vatnaverkfræðistofa. Auk þess starfar nokkur hópur kennara utan þeirra. Í stjórn
stofnunarinnar sitja forstöðumenn rannsóknarstofa, fulltrúi sjálfstætt starfandi
einstaklinga og fulltrúi tilnefndur af deildarráði verkfræðideildar. Stjórnin kýs sér
formann. Hann hefur yfirumsjón með rekstri stofnunarinnar og er talsmaður
hennar út á við. Stjórnarformaður er Jónas Elíasson, prófessor.
Nánari upplýsingar um starfsemi stofnunarinnar má fá á heimasíðunni:
http://verk.hi.is.
Aflfræðistofa
Árið 1999 var aflfræðistofa rannsóknarvettvangur þriggja kennara við verkfræðideild.
Þar störfuðu einnig sjö sérfræðingar auk tveggja starfsmanna á skrifstofu,
svo og þrír stúdentar í tímabundnum störfum yfir sumartímann. Þrír doktorsnemar
höfðu starfsaðstöðu við stofuna auk meistaranema. Fjárhagsleg umsvif
stofunnar voru um 53 milljónir króna. Auk þess greiddi stofan tæpar tvær milljónir
til Rannsóknasjóðs Háskóla Íslands.
Á aflfræðistofu eru stundaðar rannsóknir á sviði hagnýtrar aflfræði. Fengist er við
mjög fjölbreytileg viðfangsefni sem spanna allt frá þróun gervifótar til rannsókna
sem tengjast hönnun á 200 m hárri jarðstíflu. Meirihluti verkefna á vegum stofunnar
er unninn í nánum tengslum við fyrirtæki og stofnanir. Starfsemin skiptist í
eftirtalda þrjá meginþætti: (1) undirstöðurannsóknir; (2) þróunarstarfsemi og
þjónusturannsóknir; (3) þjálfun, upplýsingamiðlun og uppbyggingu aðstöðu fyrir
rannsóknatengt framhaldsnám.
Sérstök áhersla er lögð á rannsóknir sem tengjast umhverfisþáttum í náttúru Íslands.
Sem dæmi má nefna rannsóknir á jarðskjálftum, fárviðrum og snjóflóðum.
Stofan annast umfangsmiklar jarðskjálftamælingar á jarðskjálftasvæðum norðanlands
og á Suðurlandi. Markmið mælinganna er að meta áhrif jarðskjálfta á
mannvirki. Í þeim tilgangi er komið fyrir sérstökum mælikerfum í byggingum
sem nema hreyfingar þeirra í jarðskjálftum. Enn fremur eru stundaðar mælingar
á vindi og áhrifum hans á mannvirki, svo og mælingar á snjóflóðum og skriðuföllum.
Niðurstöður slíkra mælinga hafa meðal annars verið notaðar við gerð
áhættumats, svo og við áhættustjórnun.
Á undanförnum árum hafa fjölmargir nemendur í rannsóknatengdu framhaldsnámi
unnið rannsóknarverkefni sín í tengslum við stofuna. Verkefnin spanna vítt
svið innan hagnýtrar aflfræði og má sem dæmi nefna „öryggi fólks í brennandi
byggingum“ og „áhrif jarðskjálfta á lagnakerfi“. Árið 1999 luku tveir þeirra doktorsnema
prófi sem höfðu starfsaðstöðu á stofunni, Símon Ólafsson og Stefán Einarsson.
Ritgerð Símonar nefnist: „Estimation of earthquake-induced response“.
Heitið á ritgerð Stefáns er: „Vulnerability and risk analysis of a complex industrial
systems“. Ragnar Sigbjörnsson, prófessor, var leiðbeinandi þeirra.
Árið 1999 unnu starfsmenn aflfræðistofu að uppbyggingu Rannsóknarmiðstöðvar
í jarðskjálftaverkfræði sem staðsett er á Selfossi. Miðað er við að miðstöðin taki
til starfa á næsta ári og þá flytji starfsemi aflfræðistofu í miðstöðina.
Nánari upplýsingar um starfsfólk og starfsemi aflfræðistofu má finna á heimasíðunni:
www.afl.hi.is. Þar getur einnig að líta skrá um helstu ritstörf starfsmanna
stofunnar.
Kerfisverkfræðistofa
Kerfisverkfræðistofa er rannsóknarvettvangur tveggja kennara við rafmagns- og
tölvuverkfræðiskor og tölvunarfræðiskor. Enn fremur störfuðu þar árið 1999 einn
sérfræðingur, sumarstarfsmenn og meistaranemar, sem og einn starfsmaður á
skrifstofu í hlutastarfi.
129