Árbók Háskóla Íslands 1999 - Háskóli Íslands

og vann þá að sérverkefnum fyrir Íslenska málnefnd, einkum að undirbúningi
stafsetningarorðabókar.
Stafsetningarmál voru sem fyrr áberandi í starfi málnefndar og málstöðvar. Stjórn
Íslenskrar málnefndar ræddi á fjórum fundum sínum um undirbúning og staðfestingu
opinberra stafsetningarreglna. Baldur Jónsson lagði í september fram
Lokaskýrslu um undirbúning stafsetningarorðabókar, ásamt drögum að Vinnureglum
um íslenska stafsetningu, með greinargerð; enn fremur drög að nýrri
stafsetningarorðabók. Stjórn Íslenskrar málnefndar samþykkti 14. september að
hefja sem fyrst vinnu við nýja stafsetningarorðabók á grundvelli þess undirbúnings
sem fram hefði farið. Lýðveldissjóður styrkti verkefnið á árinu með 300 þúsund
kr. og Málræktarsjóður með 300 þ.kr.
Húsnæðismál
Með flutningi Íslenskrar málstöðvar í mars í nýtt húsnæði á Neshaga 16, skapaðist
ný og betri aðstaða í málstöðinni, ekki síst fyrir íðorðastarfsemi. Aðstaða er nú
til fundarhalda í sérstakri fundarstofu með bókasafni svo að unnt er að veita
orðanefndum húsaskjól fyrir fundi sína. Þeim sem vinna að íðorðasöfnum gefst
kostur á nettengdri tölvu. Þar geta þeir skráð gögn sín í vinnsluhluta orðabankans
á Netinu og notið handleiðslu ritstjóra orðabankans.
Gagnabankar og útgáfumál
Enn hélt orðabanki Íslenskrar málstöðvar áfram að dafna undir ritstjórn Dóru
Hafsteinsdóttur. Í árslok voru í honum 30 orðasöfn. Fyrirkomulag við fjármögnun
orðabankans til framtíðar var nokkuð til umræðu á árinu. Nokkrir orðanefndarmenn
hafa látið í ljósi efasemdir um þá ætlun Íslenskrar málstöðvar að innheimta
afnotagjald af notendum orðabankans. Í árslok voru í birtingarhluta orðabankans
liðlega 113 þúsund hugtök í 30 orðasöfnum í ýmsum greinum. „Heimsóknir“ í
bankann voru liðlega 80 á dag og uppflettingar um 400 á dag. Í árslok voru vinnusvæði
í orðabankanum fyrir 36 orðasöfn á ýmsum stigum.
Haldið var áfram undirbúningi að málfarsbanka Íslenskrar málstöðvar. Fyrri hluta
árs naut málstöðin áfram styrks til verkefnisins úr Lýðveldissjóði sem úthlutað
var 1998. Á árinu hlaut málstöðin styrk úr Málræktarsjóði, 900 þúsund kr., og viðbótarstyrk
úr Lýðveldissjóði til verksins að upphæð 300 þ.kr. Í árslok voru í sjóði
um 800 þ.kr. til áframhaldandi vinnu við verkefnið. Hanna Óladóttir vann að verkefninu
ásamt Ragnari Hafstað sem annast forritun o.þ.h. Málfarsbankinn verður á
Netinu og unnt verður að slá inn leitarorð og fá málfarsleiðbeiningar og ábendingar
sem tengjast því. Jafnframt verður notendum boðið að senda málstöðinni
fyrirspurnir og munu svör við þeim smám saman bætast við efni málfarsbankans.
Hafist var handa við undirbúning að útgáfu greinasafns um íslenska tungu eftir
ýmsa (eldri) höfunda og afmælisrits Baldurs Jónssonar með greinum eftir sjálfan
hann.
Vefurinn
Íslensk málstöð opnaði vef sinn á Netinu 1996. Þar er, auk orðabankans, margvíslegan
fróðleik að finna. Má þar nefna málfarsráðgjöf, skrá um íðorðasöfn í
málstöðinni og nákvæma skrá um allar orðanefndir sem skráðar hafa verið í
málstöðinni. Talsvert er um það á hverju ári að fjölmiðlar, ekki síður erlendir en
innlendir, birti frásagnir og viðtöl um íslenska málrækt og starfsemi Íslenskrar
málstöðvar og málnefndar. Að vanda komu margir gestir, innlendir og erlendir, í
málstöðina ýmissa erinda.
Upplestrarkeppni
Íslensk málnefnd stóð ásamt Kennaraháskóla Íslands, Kennarasambandi Íslands,
samtökunum Heimili og skóla, Samtökum móðurmálskennara og Íslenska lestrarfélaginu
að upplestrarkeppni barna í 7. bekk grunnskóla.
Nám í þýðingum
Íslensk málstöð og fulltrúar Háskóla Íslands sömdu tillögur til háskólarektors
(dags. 10. mars) um fyrirkomulag við stutt, hagnýtt nám í þýðingum á sérstakri
námsleið sem áætlað er að gefa kost á við Háskóla Íslands, ýmist með skilgreind
námslok (45 einingar) eða sem aukagrein til B.A.-prófs (30 einingar).
Dóra Hafsteinsdóttir annaðist þjónustu við þýðendur ásamt umsjón með orðabankanum.
Ari Páll Kristinsson og Dóra Hafsteinsdóttir skipulögðu og önnuðust
nýtt námskeið, „Þýðingar“, í heimspekideild Háskóla Íslands á vormisseri. Auk
87