Árbók Háskóla Íslands 1999 - Háskóli Íslands

Helstu rannsóknasvið nú eru stýritækni, hugbúnaðarverkfræði, tölvuverkfræði og
tölvufræði. Á undanförnum árum hefur stofan tekið þátt í rannsóknarverkefnum í
samvinnu við innlend og evrópsk fyrirtæki.
Kerfisverkfræðistofa þróaði sjálfvirkt tilkynningakerfi fyrir skipaflotann í samvinnu
við Slysavarnafélagið. Kerfið hefur einnig verið útfært fyrir flugvélar og
landfarartæki. Samvinna við Flugmálastjórn og Flugkerfi hf. hefur verið mikil
undanfarin ár, m.a. við þróun ratsjárgagnavinnslukerfis sem hefur verið í notkun
hjá Flugmálastjórn um nokkurt skeið. Hagkvæmnisathuganir hafa verið gerðar
fyrir ratsjár á Hornafirði og á Grænlandi. Enn fremur hefur verið unnið að stórri
fjölþjóðlegri rannsókn á framtíðarflugumferð. Beiting herma til þess að líkja eftir
hegðun kvikra kerfa hefur verið umfangsmikið svið við stofuna, að hluta styrkt af
Rannís. Samvinna var við Hitaveitu Reykjavíkur (Orkuveitu Reykjavíkur) og Rafhönnun
um gerð hermis af Nesjavallavirkjun. Enn fremur var þróaður flugumferðarhermir
og ratsjárgagnavinnsluhermir í samvinnu við Flugmálastjórn Íslands,
Integra Consult og flugmálastjórn Tékklands. Einnig hefur verið þróaður
hermir af járnblendiofnum í samvinnu við Íslenska járnblendifélagið.
Kerfisverkfræðistofa hefur verið þátttakandi í nokkrum stórum verkefnum sem
styrkt hafa verið af Evrópusambandinu. Í AMUSE-verkefninu voru gerðar tilraunir
á gagnvirkri dreifingu á margmiðlunarefni yfir hraðvirkt net til notenda í heimahúsum,
en slíka þjónustu er nú farið að veita á almennum markaði hér á landi.
Um þessar mundir er unnið að rannsóknir á endurbótum í hugbúnaðargerð í
nánu sambandi við iðnaðinn og erlenda samstarfsaðila. Að lokum má nefna að
unnið er að verkefni, sem styrkt er af Rannís, í samvinnu við Landssímann, Háskólann
á Akureyri og Landspítalann á sviði fjarþjónustu, svo sem fjarlækninga
og fjarkennslu, sem dreift er til notenda um hraðvirkt ATM-net.
Upplýsinga- og
merkjafræðistofa
Á upplýsinga- og merkjafræðistofu er m.a. unnið að sérhæfðri úrvinnslu mæligagna,
skráningu fjölrása gagna, síun og breytingu merkja á tölvutækt form. Þróaðar
eru aðferðir til greiningar og úrvinnslu gagna, til að mynda í fjarskiptafræði,
lífverkfræði, lífeðlisfræði og jarðvísindum.
Fjarkönnun, myndvinnsla, tölvugreind, loðnar (fuzzy) reikniaðferðir og tauganetsreiknar
eru mikilvæg sérsvið innan stofunnar. Í fjarkönnun eru stundaðar mælingar
úr flugvélum, m.a. til eftirlits með virkum eldfjöllum, breytingum á jarðhitasvæðum
og til að kortleggja gróðurþekju. Enn fremur er unnið úr ýmiss konar
gervitunglagögnum.
Stofan hefur á undanförnum árum átt samstarf við Conexant Systems Inc. um
greiningu á ólínulegri bjögun í fjarskiptarásum og gagnaþjöppun á tali. Einnig
hefur verið samstarf við Flögu hf, Taugagreiningu hf, geislaeðlisfræðideild Landspítalans
og augndeild Landspítalans um greiningu lífeðlisfræðilegra merkja, t.d.
í sjúkdómsgreiningu.
Varma- og
straumfræðistofa
Megináherslan í rannsóknum varma- og straumfræðistofu hefur verið á sviði
hitaveitukerfa þar sem stofan hefur tekið umfangsmikinn þátt í norrænum verkefnum
og tengst Hitaveitu Reykjavíkur, nú Orkuveitu Reykjavíkur. Árið 1995 samþykkti
Hitaveitan að fjármagna tímabundna stöðu prófessors á sviði hitaveituverkfræði
sem hafa mun aðsetur við stofuna.
Rannsóknir á straumfræði veiðarfæra fara fram við stofuna í nánu samstarfi við
Hampiðjuna. Vinnsluferli sjávarfangs er viðfangsefni þar sem samvinna hefur
verið við Rannsóknastofnun fiskiðnaðarins og fyrirtæki í sjávarútvegi.
130