You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
Atatürk İlkeleri ve İnkılâp Tarihi Ders Notları<br />
Öğr. Gör. Ali YAYLA<br />
laştırıldı. Bunun üzerine, 5 Temmuz 1938’de, Türk askeri Hatay’a<br />
girdi.<br />
Bundan bir gün önce de, yani 4 Temmuz 1938’de, Ankara’da, Türkiye<br />
ile Fransa arasında bir Dostluk Antlaşması imzalandı. Buna<br />
göre; taraflar, birbirleri aleyhine olan hiçbir siyasî ve ekonomik anlaşmaya<br />
ve düzenlemeye girmeyecekler; biri saldırıya uğrarsa, diğeri<br />
saldırgana yardımda bulunmayacaktı.<br />
Türkiye ile Fransa arasında gerçekleştirilen bu anlaşma ve yakınlaşmadan<br />
sonra, iki devletin ortak gözetimi altında Hatay Meclisi<br />
için Ağustos 1938’de seçimler yapıldı. Türkler Mecliste çoğunluğu<br />
kazandı. 2 Eylül 1938’de, Sancak Millet Meclisi ilk toplantısını yaptı<br />
ve bağımsız Sancak‘a Hatay Cumhuriyeti adını verdi. Böylece Hatay<br />
Devleti resmen kurulmuş oldu.<br />
Hatay Devleti, bu şekilde bağımsızlığım kazandıktan sonra, Türkiye<br />
ile çok sıkı işbirliğine girdi. Türkiye Cumhuriyeti kanunlarını ve<br />
parasını kabul etti. Türkiye ile arasındaki gümrüğü kaldırdı. Bunların<br />
yanı sıra esasen Türk olan Hatay Devleti yöneticileri Türkiye’ye<br />
katılmak isteğinde bulundular. Bunun gerçekleşmesi için çeşitli<br />
girişimlerde bulundular. Sonuçta, Hatay Millet Meclisi, 23 Haziran<br />
1939’da yaptığı toplantıda Anavatana katılmak kararını aldı<br />
ve Hatay Devletine son verdi.<br />
Aynı gün, 23 Haziran 1939’da, Ankara’da, Türkiye ile Fransa arasında<br />
Suriye sınırını kesin olarak saptayan bir anlaşma imzalandı.<br />
Bununla Fransa Hatay’ın Türkiye’ye katılmasını kabul etti.<br />
Hatay Devleti’nin aldığı yukarıdaki karar üzerine, Türkiye Büyük<br />
Millet Meclisi’nin çıkardığı özel bir kanunla, Hatay anavatana ilhâk<br />
edildi. Fransız askeri kuvvetleri de Hatay’dan çekildi. 23 Temmuz<br />
1939 günü yapılan törenle de Hatay Türkiye’ye katıldı.<br />
6. Akdeniz ve Balkan Gelişmeleri Karşısında Türkiye: 1932’den<br />
sonraki dönemde, İtalya’nın ve özellikle Nazi Partisi’nin iktidara<br />
gelmesinden sonra Almanya’nın, Akdeniz ve çevresi ile Balkanlar’da<br />
izledikleri politika, diğer ülkelerde olduğu gibi, Türkiye’de de<br />
endişeyle izlenmeye başlanmıştı. Gerçi İtalya, Türkiye’ye dostluğu<br />
hakkında güvence vermişti. Fakat bu devlet, gittikçe saldırgan bir<br />
görünüm aldığından, Akdeniz güvenliği ve genel olarak Türkiye’nin<br />
Sayfa 126 / 174