11.04.2018 Views

atailke

Create successful ePaper yourself

Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.

Atatürk İlkeleri ve İnkılâp Tarihi Ders Notları<br />

Öğr. Gör. Ali YAYLA<br />

de insan aklına ve bilime göre yönetilmesi gerektiği fikrini<br />

savunan bir ilkedir. Bu ilke doğrultusunda;<br />

a. Halifelik, Evkâf ve Şer’iyye Mahkemeleri kaldırılmış,<br />

a. Diyanet İşleri Başkanlığı ve Vakıflar İdaresi kurulmuş,<br />

b. Eğitim ve Öğretim birleştirilmiş,<br />

c. Yeni Türk Medenî Kanunu kabul edilmiş,<br />

d. Kılık-kıyafet alanında yenilikler yapılmış,<br />

e. Tekke ve zâviyeler kapatılmış,<br />

f. Anayasa’dan devletin dinini belirten madde kaldırılmış,<br />

g. 5 Şubat 1937’de lâiklik ilkesi altı ilkeyle birlikte anayasaya<br />

konulmuştur.<br />

h. Lâiklik ilkesi ışığında yapılan inkılâplar 1924-1928 yılları<br />

arasında tamamlanmıştır.<br />

5. Devletçilik: Devletçilik ilkesi, devletin ekonomik hayatın<br />

sağlıklı bir şekilde yürütülmesi için ekonomik hayatın içinde<br />

yer alması şeklinde açıklanabilir. Cumhuriyet’in ilk yıllarının<br />

maddî zorluklarının boyutlarını düşünürsek, bunun gerekliliğini<br />

anlarız. Madencilik, orman ve ağır sanayii devletin içinde<br />

yer aldığı yatırım alanlarıdır. Müteşebbislerin cesaretini<br />

arttırmak için, kısa bir süre uygulamaya konulan bu ilke,<br />

maalesef daha sonraları devleti gaz, tuz, çay, tütün, v.b. mallar<br />

satan bir tüccar görüntüsüne sokmuştur. Devletçilik ilkesinin<br />

uygulamaya konması fikri 18 Şubat 1923’de toplanan<br />

İzmir İktisat Kongresi’nde 64 ortaya çıkar.<br />

6. İnkılâpçılık: Bir toplumun önemli kurumlarının kısa sürede<br />

değiştirilip, devletin ve toplumun yenilenmesidir. Atatürk ilke<br />

ve inkılâplarına sahip çıkmak, onu korumak ve kollamak da<br />

inkılâpçılıktır.<br />

64 17 Şubat-4 Mart 1923 tarihleri arasında İzmir’de 1135 delege ile toplanan I.<br />

İktisat Kongresi’nde, yeni Türkiye'nin ekonomik sorunları tartışılmış, dönemin<br />

Türkiye yönetici kadrosu Kurtuluş Savaşı ile kazanılan zaferden sonra prensip<br />

olarak siyasî ve ekonomik bağımsızlığı öngörmüş, öngörülen bu ekonomik bağımsızlık<br />

hedefinin nasıl gerçekleştirileceğine dair görüşler belirlenmiştir. İzmir<br />

İktisat Kongresi’nde millî ekonomi modeli kabul edilmiş ancak liberal ekonomi<br />

modeli benimsenmiştir.<br />

Sayfa 131 / 174

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!