You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
Atatürk İlkeleri ve İnkılâp Tarihi Ders Notları<br />
Öğr. Gör. Ali YAYLA<br />
kili çıkarmıştı. 9 da bağımsız milletvekilinin çıktığı seçimler yeni bir<br />
devrin başlayacağını bize gösteriyordu. Bu seçim Cumhuriyet Tarihimizin<br />
ilk demokratik seçimidir. Bu seçimlerde ilk defa “gizli oy,<br />
açık tasnif” istemi uygulanmıştır.<br />
Cumhuriyet’in kuruluşundan beri, 27 yıldır iktidar olan CHP’nin,<br />
bir darbe olmadan, sırf seçim yoluyla iktidarı kaybetmesi ve bunu<br />
gönül hoşluğu ile kabul ederek, yerini muhalefete teslim etmesi,<br />
Türkiye’de değil, o güne kadar dünyada pek görülmemiş bir olaydır.<br />
Olup bitenleri bütün dünya büyük ilgiyle izliyordu.<br />
Seçimin ertesi günü, Demokrat Parti’nin iktidara geldiği anlaşılınca<br />
Cumhurbaşkanı İnönü, Demokrat Parti Genel Başkanı Celal Bayar’ı<br />
telefonla arayarak, hükümetin devredilmesi için bir görüşme<br />
istedi ve bu görüşme ertesi sabah yapıldı.<br />
Demokrat Parti Dönemi (14 Mayıs 1950-27 Mayıs 1960)<br />
14 Mayıs 1950’de yapılan genel seçimlerde elde edilen sonuçlar<br />
Sonrasında DP’nin seçimi kazanmasıyla İsmet İnönü cumhurbaşkanlığından<br />
ayrılmıştı. Bu nedenle22 Mayıs 1950’de yapılan Cumhurbaşkanlığı<br />
seçimine katılan 487 milletvekilinden 453’ü oy kullandı.<br />
Demokrat Parti Genel Başkanı Celal Bayar 1. turda 387 oyla<br />
Türkiye Cumhuriyeti’nin 3. Cumhurbaşkanı oldu. Adnan Menderes<br />
başbakan olarak atanırken, DP’nin kurucularından Fuat Köprülü<br />
Dışişleri Bakanı, Refik Koraltan ise Meclis başkanı olmuşlardır.<br />
Bu dönemde ekonomik anlamda denk bütçe uygulamasından vazgeçilmiş,<br />
para ve maliye politikaları tamamen değişmiştir. Bu icraatlar<br />
sonucunda ilk yıllarda milli gelirde %15’lik bir artış gerçekleşmiştir.<br />
Dışarıdan yardımlarla tarıma önem veren gelişmeler elde<br />
eden demokrat parti iktidarı, sanayileşme konusunda da ciddi<br />
adımlar atmıştır.<br />
Demokrat Parti iktidarı, ilk iş olarak Genelkurmay’da büyük değişiklikler<br />
yaptı. Genel Kurmay Başkanı Orgeneral Abdurrahman<br />
Nafiz Gür-man’ın yerine Orgeneral Nuri Yamut, Genelkurmay İkinci<br />
Başkanı Orgeneral İzzet Aksulur’un yerine de Korgeneral Şahap<br />
Gürler atandı. Kara, Deniz ve Hava Kuvvetleri komutanları, ordu<br />
müfettişleri değiştirildi.<br />
Sayfa 152 / 174
Change language