atailke

Atatürk İlkeleri ve İnkılâp Tarihi Ders Notları
Öğr. Gör. Ali YAYLA
Atatürk İlkeleri ve Atatürkçülük
1. Cumhuriyetçilik: Bu ilke ülke yönetimiyle ilgilidir. Cumhuriyet
rejimi millet egemenliğine dayalıdır. Milletin kendi yönetimini
belirli süreler için seçtiği temsilcileri vasıtasıyla yürütmesidir.
Cumhuriyet, şahıs kişisel hesap ve çıkarlarının ön plânda tutulmadığı
rejimdir. Devlet biçimi olarak millî hakimiyeti kabul
eder. Cumhuriyet rejiminde, hakimiyet, kayıtsız şartın milletindir.
Toplumun hür olması, eşitliği ve siyâsî yönden bağımsız
olması bu ilkenin yürürlükte kalması ile mümkün olabilecektir.
Cumhuriyetçilik ilkesinin uygulamasında kesinlikle belirli bir
kesime, sınıfa üstünlük tanımaz. Cumhuriyetçilik ilkesinin uygulamasıyla
bağdaşmayan diğer rejimler ise, sultanlık, krallık
gibi monarşik yönetimler, komünizm, faşizm, nazizm gibi yönetime
bir defa gelip bir daha gitmemeyi hedef alan rejimlerdir.
Bu ilke doğrultusunda;
a. T.B.M.M. açılmış,
b. 1921 Anayasası hazırlanmış ve geliştirilmiş
c. Saltanat kaldırılmış
d. Cumhuriyet ilân edilmiş ve kurallarının işleyişi sağlanmış
e. Partiler kurulmuş ve (her ne kadar başarısızlıkla sonuçlansa
da) çok partili hayat denenmiş
f. Orduda fiilen görevli subayların milletvekili olmaları
engellenerek orduyu politikadan arındırmış
g. Atatürk tarafından Cumhurbaşkanlığı tarafsızlaştırılmış
h. Kadınlara seçme ve seçilme hakkı tanınmıştır.
2. Milliyetçilik: Ait olduğu milletin varlığını sürdürmek ve yüceltmek
için topyekûn çalışmaya ve bu bilinci gelecek kuşaklara
da yansıtmaya milliyetçilik denir. Atatürk’ün milliyetçiliği
Türk milliyetçiliğidir ve bunun temel unsurlarını da soy
birliği, dil birliği, ülkü birliği, kültür birliği, tarih birliği, vatan
birliği ve din birliği oluşturmaktadır. Atatürk Türk milliyetçisidir
ancak; milliyetçilik anlayışını “üstün ırk” anlayışına
dayandırmaz. Bu yönleriyle de Mussolini faşizmi ve Hitler
Nazizmi’nden ayrılmaktadır. Bununla birlikte Türk Milleti’ne
Sayfa 129 / 174