An gaidheal - National Library of Scotland

Treas Mios an t-Samhraidh, 1873. AN GAIDHEAL. 137e sios gus au cladach 's au iiair aI'liigeadh e, cha robh crentair beo airthoiseach air. Lean e mar sin g-usan d' f has e sgnth de bhi air a mhealladh.Bha e air an sgeir giis an dothog bata-iasgaich e an deigh Feill-Parnig agus thngadh e do Uist, faran robh e o thigh gu tigh 'g a eiridinnair a shaoilsinn a bhi baite, e fein'sthill gach dniue na nithean a chaidha cheaunach a dh-ionnsaidh namnatha. Tha an sgeir air an robhe fagiis air eilean Ghana, agus is e'h-aium, "Haoisgeir."IV.—SGEUL MU LEANNAN-SITH.Bha ann an iochdar Mhnile feard'amb'ainni Domhnull MacRuairidhbhain.A' h-nile oidhche an deighlaidhe b' eiginn da eiridh agus abhean-phosda 'fhagail 'n a cadal.Bha e nine f hada mar so. Cha robhfios aig aon neach c' aite 'n robh e dolno ciod a bha e a' deanamh. Philleadhe air 'ais aig deireadh nah-oidhche, fuar, flinch. Cha robh sotaitneach le 'mhnaoi 's throdadh i risgu sgaiteach, geur airson a bhi airfalbh cho trie bho 'leabaidh. ThoisichDomhnull air seargadh as gunfhios aig aon neach ciod a b' aobhardha. Mu dheireadh bhris an t-iomradha macli gu'n robh leannan-sithaig Domhnull ris an robh e a' deanamhcoiuneamh. Ch.um so a bhacadhchoimhairlich iad d'a mhnatii eo1as nosoisgeul 'f haighiun d' a fear.Fhxiairi so agus cheangail i e nui 'amhaich.Thainig an leannan-sith a dh-ionnsaidhna h-uinneig far an robh Domhnull'u a laidhe agus thubhairt i," Tha thusa an sin, a Dhomhnuill, 'sa'ghealbhaiu bhoidheach mu t-amhaich."Dh'fhan Domhnull an oidhchesin 's cha 'n f hacas tuille i air athoir.Moran bhliadhnaichean an deighsin bha marsanta-siubhail a' falbh lebatliar aig an robh each a' giulan a'bhathair. Bha e air a thuras eadarMisinnis agus Cnimhnis; thainig egu beid-atha aibhne ris an abrarAbhainn tuil-Ghall. Dh' f hairtlichair an t-eacli a chur thairis. Mudheireadh, thuirt am mai'santa," Cuii'idh rnise thairis thu an animleis a h-iiile caoimhneas gn Bealltuiim.Thainig e air ais gu rnigMuile agus an latha 'thainig e bha abhean a' ronpadh no a' reic a' h-iiileni a bh' aice. Nochd am fear a bha Tri Pearsa na Trianaid ged robh a'h-ui!e deamhan an ifrinn aim." Airdha so a radh dh' eiricli gurraban beagcaillich air taobh thall na h-aibhne 'sthuirt i, Na 'n abradh Domhnull MacRuairidh-bhain sin riumsa a chiadoidhche a choinnich e mi cha robhmi cho fada 'g a leanailt," agus fhuairam marsauta thairis.V.—SGEUL AlK Bf]AN-SHITH.Bha tuathanach anns an leth iochdraichd'an eilean Mhuileach aguschaidh aon de 'n chrodh aige air iomrall.Dh'fhalbh e fein agus a mhaca dh-iarraidh a' mhairt a bha airchall agus ghabh fear gach rathaddh' f heuch am faiceadh iad i. Airdo'n mhac a bhi sgith le 'thuras,shuidh e ri taobh sruthaiu a tha 'ruithtroinih aite ris an abrar Coire-nancaorach,aim am liraigh a' bhaile risan abrar Cille-Mhuire. Bha cu aige,'s bha e 'n a laidhe lamh ris. Thoisichan cu ri deithlean 's ri comhartaichle braise ro dhian. Thug so air a'ghille a shuil a thogail feuch co ris abha an cu a' comhartaich. Chuimaice taobh eile an t-srnthain gurrabanbeag boirionnaich comhdaichte leaodach uaine agus leth-chuinnean aBha an gille aig an amsroiiie duiute.a nitheadh a chas anns an t-srathan.Thug e mach sgian air son innean alomadh. Lean lus a bha 'n a phocaris an sgith in an nair a thug e machi— l)'e an lus, Achlasan Chaluim-