13.07.2015 Views

An gaidheal - National Library of Scotland

An gaidheal - National Library of Scotland

An gaidheal - National Library of Scotland

SHOW MORE
SHOW LESS

Create successful ePaper yourself

Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.

180 AN GAIDHEAL. Ceud Sriiios an FliogharaiJli, 1873.luchd-oibre le Caliiin, agus an deighliais Bheathiu riuiieadh e 'n a Abbaair I, uiu'ii bhliadliiia 600. Thaaiiiiu Choiiinich air a gbleidheadli airchuimhne auu an aiteachaibh air lothair feadh ua Gaidhealtachd mar thaGill - Choiimicli an Ciiintire, Cill-Choiniiieh aig- ceanu sear Loch-Lagaiii, am Braighe Bhaideauach,Innis-Choinnich aim an Loch nanCeal an Eileau Mhuile, Cille-Choiimich(Kilkenny) an Eirinn, agus aiteaneile an Eirinn 's an Albainn. Is annde mhninntir Eirimi a bha Coinneachagus bhnineadh e do Chlann-Ruadhraidhann am mor-roinn Ulladb.B'e Ciaran mac an t-Saoir aon eilede chomhaoisibh Chalum - chille.Rugadh e auns a' bhliadhna a.d. 515agus fhuaii' e bas anus a' bhliadhna549 'n uair a bha e 34 bliadhna dh'aois. Bha Ciaran 'n a dbuine foghluimteagus diadhaidh, agus bha achliu air a sgaoileadh am fad 's amfarsuinu air feadh Eirinn agusAlbainn. Is ann mar chuiaihneachanairsan a thugadh an t-ainm Cill-Chiaraia air aon de sgireachdaibhChinntire, agus Cill-Chiarain (Kilkerran)ann an siorramachd Aramaille ri aitibh eile air feadh na]j-Alba. Chithear an uanih anns amb'abhaist da bhi 'tamh am fagus doCheann-Loch-Cille-Chiarain, anns nacreagan laimh ris a' mhuir air taobhdeas a' bhaile.B'e Donnan aon eile de chompanaichChaluim-chille. Gheibhearalum an duiiie so air chuimhne annan Cill-Donnain an Eilean Eige, agusCill-Donnain, sgireachd an taobhtuath Chataobh. Tha e air 'aithrisgu 'm b'e Donnan an t-aon neach achuireadh gu bas air sou fiamiisGhrifjsd ann an craol)h-sgaileadh ant-soisgeil am measg nan Seaun-Ghaidheal.Tha cuid ag radh gu 'n domharbhadh e fein agus leth-cheudeile ami an Eilean Eige, agus a reirbeachd inuinntir eile, chaill e ablieatha ann an Cill-Donnain anCataobh. Thachair so mu'n bhlaidhna017.Bha na ceud theachdairean soisgeulachso 'n au daoinibh foghluimte,diadhaidh, saoithreachail, agusthriall iad a bhos agus thall air feadhna Gaidliealtachd agus Eileanan nah-Alba a' cur an ceill sgeul aoibhneachna slainte do'n luchd-aitichborb agus aineolach. Bha obairan creidimh agus saothair au graidhgu minic air a bacadh leis ua cogannaibhfuilteach a b' abhaist a bhieadar na fineachan Gaidhealach, naScintich agus na PicticJi, ach a dh'aindeoiu gach ana-cothrom agus cnapstarraa bha 's an rathad bhuanaichiad 'n an saothair gus au do gheill naGaidheil gu h-iomlan do shoisgeulChriosd. A mach a I-Challum-Chillechaidh na teachdairean Criosduidh achum gach cearua dhe 'n duthaichgu ruig Cataobh, Gallaobh, agus EileananArcaimh gu tuath, agus guruig an t-Eilean Sgiathanach, Leoghus,Uist, Barraidli agus a' chuideile de Eileanaibh na h-Airde 'n iarau Alba. Bha I-Challum-chille ainmeilair son foghluim agus ard-sgoilearachd,agus as a sin bha daoiuefoghluimte a' dol a mach a shearmouachadhau t-soisgeil air tir-mor naRoiun - Eorpa. Re iomadh ceudbliadhna bhuadhaich an soisgeul ammeasg nan Seann Ghaidheal; bhaEaglais bheo, spioradail, aig Criosdanns au tir, a bha ro ghnionihachann an craobh-sgaoileadh an t-soisgeilam measg nam Paganach Sasunnacli,ann am Breatann, agus aunsa' Ghearmailt. Cha 'n 'eil morancunntais, againn mu 'n deibhinn annan Eachdraidh, ach tha iomradh ambcatha aira sgriobhadh 's na h-ardaibhann an lathair ua righ-chathrach.D. B. B.

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!