An gaidheal - National Library of Scotland

—;——;"— —826 AN GAIDHEAL. XreasMiosa'Gheamhraidh, I874.leis an d' fhag mi mo uihile LeaiiTiacLdaig cumpanacli agus ccimhleapachm' oige, agu3 aig mo pliiuthair cbaoiiighradlaaicb,Baintighearna GLliuueilicb.A' CHRIOCH.MUILEACH.BLAR SHUNADAIL.(Air leantuinn).An dara Earrann.Seachdain a's la 'n a dheigh,Bha Mac-Iche ShunadailAig cladach Port an ainii ud,An samhchair uiadainn' a' Mhaigh,'S a' chruitheachd 'n a h-ailleachd gachtaobh ;Saoghal nan lusan a' comlidacli nam bruachAn fhairge an suaimhneas sitk',Gun tonn ri tir 's a h-uchd, mar sgathan,A' dearrsadli ri copan cian nan speur,Sealladh nach aiinaa do na Gaidhoil,'S nach eòl do chach nach faca liamh e.Dh' amhairc am fear mor ri mui r,'S chunnaic e, 'teachd air sruth a' chaolais,Eirlinn fhada le sè raimh dheug,A's fear 'g a stiuradh 's e 'm breacanrioghail na h-Alba.Bha crann ard 'n a meadhon,A's leoghann dearg am brataich leathain,.' ;r Camh an òir gun smal,A' srannail ri cèabhar nan oiteag'A thog gluasad na liirlinn,A' sgoltadh an t-sruith le neart iomram,'S i 'ruith gun fhiaradh air I'ort Shunadail.Leag na coigrich gun dail an acairFar am fac' iad fear ardLe failte 'teachd 'n an comhail'S labhair le guth duineil :" Sonaa do thuius nan Gaidheal,Bhur beatba gu Duu-sgolb !Cha doirbh dhuibh 'fhaotaimiAn taobh so bhos d' an aouach uaine.A dhaoin-uaisle thigii)h gu m' aite ;Buaidh a's slainte dhuibh mar dh'iarrainii.Ghluais na fir, triuir a's triuir,'S an ceaunard-rùin air an laimh dheis,'S Mac-Iche mor 'n a cheann-iuil,Gu Caraig-au-Duin nach faighear 'aois.Dh' fhosgail fear-faire 'u dorus iaruinn,Eadar an da chreag, 's an robh an sasA liigadan laidir gun mheh-geadliTc iomadh linn, 's agbleidh na CinntirichLo cruadal air iomaclh faiche,An iomairt gharg nan cath trieA chuir lamb dheas na h-Alba,Rudha nan ila ghlcann deug a dh' àraichroiimDo chouspuinn gim fhoill Earraghaidheal.Chaidh a' chuideaehd le raodh uaiskanDo sheomar uachdrach nan cuirm,Far an d' thubhairt an ceannard ogAm briathran stolda ri Mac-Iche :—" Mar urram do chleachdamh nan Gaidheal,So an t-am 'a an coir dhuinn 'innseadhCo sinn a's aobhar ar turuia,'n thug thu cuireadh dhuinn gun iarraidhGu aoidheachd fhialaidh ceann-feadhna.'S mise Griogair, Mac Dhomhnuill Ailpeinich,Righ Mhanarun. Sgeula creach a's ainneaii;A tha againn ri innseadh ; fogradh guniochdAn casgradh gleachd ri naimhdean Uonmhor,A dh'fhag sinn gun tir, gun ni, gun daoine,Am mios deireannach an Earraich ao dh'fhalbh.Gun fios, gun rabhadh,Thainig madainn an amhghair,A thug an sealladh cabhlach nam borb,Lan sluaigh, d' an auaicheantas tuadh a'steine ;Armailt mara a'a tire Ruraich nan creachAth-cliath an Eiriun.Dh' aithnich m' athair bratach dhubh *nfhithich ;Ghairm e 'ghillean gu crois-tara,Rabhadh nan Gaidheal ri am eiginn ;©h' eirich iad uile mar aon fhear ;Thainig iad gu aonach uaigneaohMar a fhuair iad an ordugh ;Dh' iarr m' athair cabhlach MhaiiainnA thoirt gu cladach a' chinn tuath,'S na h-aosmhoir, mnathan a'a clann'Aiaeag gus a' chearn a b' fhaisge 'dh-Albainn,—Gallamha fo sgèith uan tonn,Talamh nan sonn nach do etriochd.Laidir, dileas, gixn fhoill,Chaidh Biim gun mhoille 'n dail nam borb.Fichead m' an aon bha iad ruiim.Choinnich sinn iad an tuinn a' chladaich,Sinne ainneamh 's iadsan lionmhor.Cha d' fhuair ainu diou ach full nanGaidheal,A sheas, mar an abhaist, gun aomadh,Gus an do sgaoil neoil na h-oidhcheAn dubhar thar soillse nan speur.B' eiginn gluasad gu cul cruaich a bhadluth.Far an robh a'chomh-stri ùr 's a'mhadaiun.Glileidh sinn bealach an agrios.Cha b' fhios do na naimhdean ar u-aireamh.Cha do ghearaiu aon aoii no agios.Ghearradh a sice einu 's cha b' aun guueirig ;