An gaidheal - National Library of Scotland

;;;—';"!Ceud Mhios an t-Samhraiclh, 1S73.AN GAIDHEAL.Ach teicheadh thair chuan gun chliù.'S e sin òrdugh ti nan ti,'Bheir air righeachd creach no glòir,'Luaisgeas fann-phruip earbsa dhaond','S romh 'n tuit bàbhninn nam faoin-thòrr.Ach fàth mo chiurraidh 's mo nàir',Na chluinneas ant al na 'r deigliCho fad 's a chum por gun mhiaghCòmhrag dhian ri feachd na Grèig'.Feachd is mòrach ainm 's gach tir,A dh' fhas cho diblidh ri uchd cruais.'S gun choltas criche no diiil,Gu 'n crimar an toisg le buaidh.Ka 'n roghnuicheadh Tròidh 's a' GhreigCòrdadh rèidh fo cheangal mhionn,Chimi 's gu 'n gabht' air an da thaobhUil' aireamh nan laoch air cheann,Gu 'n tàimgt' air cothrom an loinLuchd-còmhnuidh baile nan tùr ;'S a' Ghreig roinnt' aig cuilm araon,Deichnear laoch mu bhiadh gach biiird;Ged iarr gach deichnear, mar choir,Aon bho Thròidh gu diol air f ion,Gheobhteadh fad gach cèarn de 'n bhlàrloma tiirlach 's trail! d' a tlhith.Ach 's iad fir 'chomradh ar nàmh—Luchd àitich nam mòr-roimi dh'ith,'Mhiadaich ar n-allaban cràidh,'Bhrisd ar cridh 's a chnàmh ar liiths.Naoidh Bliadhna nan iorghaill cian,Thriall bho shoir gu siar mu 'n cuairt,Ghrod oinm fiiibhaidh nan luath-long,'S ar n-ùr-ghaisreadh thoU a's bhruan.'S goirt, tiirsach ar mnathan gi-aidh,Ar maoth-ijhàisdean chaill an ciall,Na'n suidh' air nochd-làraich fhàis.Gun f husgais gach la mu'r triall.Dleasnas, tiarainnteachd, a's bàigh,'S guth nadair bho ghrimnd gach cleibh,Ag eigheach: fheara mo ridn,Gu 'n diobraniaid ciiis gun f hOum.Teichibh as, le 'r breùchaid bhàrc,Gu àrois ur gaoil thair tuinn.Tha Tròidh fo dhidein nan spt'ur,'8 do 'r neart-ne cha gheill i chaoidh."Laljhair e, 's cho-ghluais am feachd,—Mhiad 's nach d' f hiosraich beachd an righ:Shaoil mar aon gu 'm bu bhreith cheart,'S teas-ghràdh caoimhneil las na 'n cridh.Ghluais iad mar ueart nan garbh thonn,Cuan Icaria doirbh fo ghreamiDeas a's ear a' taosgadh shian,Romh bhaideal nan nial le srann.Mar gheilleas trom-arbhar dliithEomh bhras-tliiiirling nan gaoth niar;Raoin a' luath-shiubhal fo'n stoirm,Na'n tuinn tholgach, fada's cian;Sin mar chiteadh miltean slòigh,A' durtadh a choir nan longCeò-sniomhain bho 'u smiiraich ruaidh,Mhosgladh suas le tartraich bhonn.Ag glanadh claiseau nam bare;Greadhnach an gàir—mòr an uaill,Air ghh-us grad-tharruing gu sail,Fhreagair an speur ard do 'm fuaim.An sin, thilleadh a' Ghreig gu tir,Cheart aindeoin gach ni bha 'n dan,Mur b' e gu 'n d' thug Iimo 'n eubhAir ban-dia euchdach nam blàr:'Mo lèir-chreach, 's mo mhianas triiaghA nighean lòbh is uaibhreach sgiath,An teich Greugaich ;is thair chuan,Fad romh 'n am gun bhuaidh, gun diol?'S iad a dh' f hàgadh fàth na h-uaill.Do chidrt uaibhreach 's do thuath Thròidh.Helen cheutach nam miami criiidh,A ghluais bàs do mhiltean slòigh,Liuthad Greugach gaisgeil, ur,A dh' èug cian an diithaich ghaoil.'S Paris gun ath-dhiol 'g a chionn.An seilljh toradh a mhionn claonAch togs' ort, 's bi sios na d' lèum,Gu feachd Greugach nan ann cruaidh;Grab an triall le d' bhriathran còrr,Los nach sgaoil iad seòl thair stuaidh.(Bi leantidnn.)SGEULACHD DO'N OIGRIDII.(0 '/t Bheurla.)Is e m'ainm Agib. Is mi macRigh nan Ttircach. An cleigh a bhaisg'habli mi seilbh air a rioghachd guleir agus dli' fhau mi anus a' bhaileauns an do riuii e comhunidh. Thamo rioghachd air a deanamh a suasde aireamh de oighreachdan aluimiair tir-mor cho matli ri moran deeileanaibh luachmhor. B' e a' chiadrud a rinn mi an deigh seilbh a ghabhail,cuairt a thoirt do na h-oiglireachdanair tir ; an deigh sin dli'oi-duich mi mo chabhlach gu leir abhi air an cur fo Ian nidheam aguschaidh mi do na h-eileanaibh a chimiagiis gu 'm buidhinnimi le m' lathaireachdgean-math mo chuid iochdarainagus gu 'n daighnichinn iad 'nan dillseachd agnis 'u an tairiseachd.Thug na turais-cuain so dhomh deighmhor air seuladaii-eachd, aims an doghabh mi a' leithid de thlachd gu 'ndo chuir mi romham gu 'n gabhaiiman saoghal mu 'm cheann 's gu 'mfaicinu ciod a bha 'gabhail aite antaobh a mach de m' rioghachd fein.