LEHEN LIBURIA
Lehen liburia edo filosofo euskaldunaren ekheia - Euskaltzaindia
Lehen liburia edo filosofo euskaldunaren ekheia - Euskaltzaindia
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
hanitz, Marcius-ek(l341) aipatzen dtitianak, Afrikan hirur bilzktirra<br />
oekuminiker soegizie. Badeia arimarik Purgatoriotik igaran behar<br />
eztienetarik? Bai, dtida gaberik, dago gerthaldia ohoin lealian, Jinkoak<br />
erran zereionian: "Egun hizate eneki paradusian" Hanitz ere bertzerik<br />
hala hil direnetarik, S. Krisostomak homelia 32-ian, S. Matheu-ian<br />
mintzo da apezen eta pro(fe)ten bilguraz hil otoientzat. Erregen laugerrenian,<br />
Saulen arimarentzat mintzo da. S. Paol ere Korinthiener lehenian,<br />
berezita 15.gerrenian, hilentzat behar ginandiala bilguratti dio ta<br />
Makabeen bigerrenian dio santti ta salbagarri dela hilentzat othoitzia.<br />
Nork ere dti S. Augustinek benD gehiago ikhusirik nor den dioanian<br />
37.psalmian: "Jinkoa egin naizazu ha/ako non hi/ nizaitekenian Purgatorioko<br />
sUiaz beharrik-eztudan( 1342).<br />
Non den Purgatorioa Eliak eztereikti erran, eztela ez paradtisian,<br />
ezetare infernian dioe; batztik die lUrrian barnen jarten, berzek airian,<br />
han direlakoz ptirgatzen zeliala igain diradiano hen egongia dela, purgatorioa<br />
die deithti; gogomen hen dago arrazoari argiago; hanko thtirmentetzaz<br />
deusere eztakigti, bena Jinkoaren ez ikhustia eta haren ganat<br />
nahia min handienak diradiala uste die dotor santiek ta hartakoz Jinkoari<br />
othoiak maithagarri, dialakoz ikhusten maite dtittigtila ohartzia(<br />
1343).<br />
Deusere sinhesten eztianak Izairia benD gorago, eztti Izairiaren Jinkoa<br />
sinhetsiren, zonbait gaiza deitzelako oitoginek(l344) ikhasten,<br />
dereikienetan ekarraien(l345), dereiktilarik J inkoak arrazoak gordatzen.<br />
Demokrita filosofoa ari zelarik berze jakintsti batztieki Izariaren<br />
segrettien elhestan zian bethi eskian kathozita harria(l346) bere gana<br />
gaiza gtiziak atheratzen dtitiana; ezinez ediren berthlide haren zaifia(<br />
1347) zioan, segretti hanitz ziradiala mlindian apalago ezarten zienak<br />
gizonaren megopia eziez ez harenjakinandia, askidatzen beitzian( 1348).<br />
Erradazli zlik gaiza glizien arrazoa nahi dlizlina, zergatik theumeda<br />
harriak(1349) aIde batetik atheratzen dian bere ganat blirdliifia ta berze<br />
aldetik dian bultzatzen? Zergatik erliak diren hiltzen, hil zireienaian<br />
Erregifia, lekhliz ezpadirade kanbiatzen? Zergatik erhailiren eretzian<br />
gizon hilak dian odol egoisten? Zergatik? Zergatik Blomus-eko lithlirrian<br />
hura den gorritzen gerla denian pizten? Gero erranen dereizlit, nik<br />
ere, Jinkoak nahi likhen diala arima herratiek biziekila diradian zonbait<br />
aldiz mintza.<br />
Petri de Clufiy( 1350) Frantzian sorthli zen gizon handienetarik bata<br />
ta bere berdhlidietzaz, haren denboran, famatienak, dio Navarran Estellako<br />
hirian, zagoala aitoren seme bat bere sortzepenaz, aberatstarzlinez<br />
ta bere zelaiadi( 1351) ederretzaz errespetli handiz gozatzen zena hirian<br />
178