LEHEN LIBURIA

sarri sorthii kanporat igorraiten? Zeren etxen iinhiidia begiratzen dithian
diradiano, aita amen errekeitziaz ikhas dezan haurrak, nor den eta
zer egin behar dian? Gaiza hen khinperrek naie harritzen.
Nago ere izitiirik haurrak eztiradian etxerat deithzen berak ibilten
diranian baizik, bihotzetik behar zekienian haurrari khentii ezniaren
khozia zereio aita iinhiitsiiaren ofizioko thermaifiiak sartzen: marinearen
etxian izan bada esnatii, arnegii dirateke segiiro diitian hitz lehenak
erranen. Kastatik dela hora ihiztari diozii, bai, nik aldiz egia handiagoa
dena, amak bere hiimia bereki ihiztara eramaiten badii, azkontza bagetarik
hor hona dela gerthiiren ta artzaiiihorik eztela azkontziarekila
batian halako eztatekiana, bena diida bagetarik lehena hobe datekiala.
Lorrenan ikhiisi diigii zonbat kastak dian potere jendian: aitoren
seme batek igorri zian iirhiin seme berri sorthia. Unhiidiak ikhusirik
beria benD azkarrago zela beretzat zian begiratii ta beria triikiiz aitoren
semiari eraman. Biak handitzen zirelarik ziradian banaite beren aitiiretan
(ohiduretan). Aitoren semiaren-enian zenak deusere ikhasi etzian
nahi, jakite giizier arrabuhin, jende giizier antzater, lagiineki panpakari
zen; azkenekoz soldadotiirik harmadatik hetzurri ta khordala eripetii
zen. Haren ezne anaia aldiz etxeko lan giizietan eskia zian ezarten, bena
alirrhiden eretzian handios, akointarik batere berzekila biirgian, bere
eginbidian mantso, manhier ohit. Unhiidia ama izena ziana eritiirik,
albodian zian bere erretorari, ohoiikeria kanbio haurretan egin ziana,
jakilen aitzinian aithortli ta izenak zlitiala bier khanbiatii; hartakoz ere
bi iinhiide anaia hen artian auzi handia zen sorthii, zianian laborari
semiak bakiaren gatik barkhamena alkanzatii, nola akabi den auzia
eztakigii.
Gerthaldi hartarik ageri da jenden artian banaite handia badela,
langile kastatik delakoz aitoren seme nekezago gertzen eziez kasta
nobletik langilia ta sorthiza bethi tieso bere ziizenetan dagoela, hantik
broba bata ta berzia beren akliiretarik(?) kanpo diradianian bizi gizon
diafratiak(?) direla, hantik ere aitoren semiari abisa haiirzaroako plegiak
diradiala nekez barratzen ta hartakoz bere sorthzepenari doi diradianak
goizik behar zereitzola eman. Aitatik diitian gerthaldiek diitii
lehenago hartiiren eziez errejentaren erranetarik, hala eginez diigii
ikhiisten etxiak bere izen ederretan xiitik egoiten gizon handirik hetarik
jalkiten, ta hen akabaillek dolii handirik eragiten.
Andere bat, ja haur egiitzian(egiikian?) eztii adiskiderik, iinhiidia
eskentiiren eztereioanik ta ardiira txarrenak diike legoitza, hantik haurraren
lehen hazkiirria gaisto ta osagarria mehe: iinhiidiak dian dithiak
handi, moskoak liize, larriak ta hortzak xiiri nahi diigli; bena arrankiira
57