LEHEN LIBURIA
Lehen liburia edo filosofo euskaldunaren ekheia - Euskaltzaindia
Lehen liburia edo filosofo euskaldunaren ekheia - Euskaltzaindia
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
hilerazi ztitian.<br />
Halako gizonak izairiak dtitti egiten bena haurzarotik ere arima<br />
zereitze azkartzen. Indietan (timen) da herri bat non arranoak beno<br />
hanitzez, belatxak handiago beitirade ta mantsotzen diradianak, hetan<br />
gaifien haurrak konkaitz dtitie ezarten ta arimalak hlegalteraziten, dtitie<br />
lehen aldian marrakaz daude haurrak, geroztik berak dirade arimaler<br />
jauzten ta odeietara iganeraziten, hala peligro gtizietara berak dirade<br />
atrebitzen.<br />
Khosttima haurretan da izaira bigerrena, hantik dirade gertzen aita<br />
amek nahi dtitiena. Errumanek ztitien berenak basa arimalen eretzian<br />
jarten, lehoner ta elefanter htiillenteraziten(1888) hollizietan( 1889),<br />
gizonekila ziradianian gtidatzen ezpadakariak ere ziradianian algarreki<br />
jardasten(I890), ikhus lezen ltirra arimalen ta gizonen odolaz estalirik,<br />
itxasoala ere gazterik ztitian eroaiten herioari akosttima laitian; hartakoz<br />
ere ordtiz gerletarat. Tarquinius erregiaren semiak bere hamalaurgerren<br />
urthian erho zian( 1891) etsai bat. Scipio-ek hamazazpigerrenian<br />
etsaien artetik ideki zian( 1892) bere aita. Probus -( 1893) bizarrajin beno<br />
lehen, zen tribun harmadetan. Alboifiek(1894) duelian erho zialakoz<br />
Thorismond Gepiden erregiaren semia, aitak zian mithilan( 1895)<br />
mahaifietik khentti ta berian jarrerazi.<br />
Bada uste dienik estudioak bihotza diala mardotzen(l896). Bai hartara<br />
enjogi lizatekiana gerlako ofizioanjakintti behar ltikianak; bena net<br />
behardtin da aitoren semiarijakintze zerbaitetara heltti nahi denari, dian<br />
Alexandre ta Coesar izigarri jakintsti ziradian, etzen Errumako harmadetan<br />
kapitaifiik halako etziradianik. Lesdiguieres Konetablia, Catinat<br />
marexala abokatti ziradian(l897). Esttidioak dti gerlako laztarztina<br />
eztitzen, ezkonde ztihtirrak emaiten( 1898), gerthaldi honik erakhusten,<br />
mihia zorroizten, elhestan egikoia emaiten ta fama hona arrimatzen.<br />
Irakhurtti eztianak, nekez daki ohoriaren egiazko eginbidia. Han dti<br />
ikhusten nolako gerlako ausartzia ta legiak, hanko langaitzak, obra<br />
ederren lankheia; meskabier nola behar dian bihtirtti., aberatstarztinak<br />
mespretxatti ta herioareki oroitti.. Jakin ere, herriaren ta erregiaren<br />
zerbtitztiko hiltzia dela herio ohoretsuena.<br />
Aristota pagan izanik ere zioan ausartzia zela zeltitik jiten( 1899),<br />
hantik zion gogomena Izairiaren dohaifia etzela, berdhtide bekhanta<br />
delakoz. Platon-ek eskolan zer erraiten zazpi gaiza ziradiala mtindian,<br />
gizona apaltzen ztitienak:<br />
I. a megopiaren arhintarztinak.<br />
2. a khorpitzaren meskabiak.<br />
256