ASA JOURNAL 14/2023
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
166<br />
chat<br />
อาษา: ขณะนี้ฝ่ ายอนุรักษ์มีโครงการอะไร<br />
ที่อยู่ในระหว่างดำาเนินการบ้าง?<br />
วสุ โปษยะนันทน์: ถ้าหากจะให้เล่าอย่างต่อเนื่องเลย<br />
ก็จะเป็นเรื่องการมอบรางวัล ที่จะเป็นการเสนอชื่อเพื่อ<br />
ขอพระราชทานรางวัลอนุรักษ์ดีเด่น ที่แต่เดิมเลยเราเรียก<br />
กันว่างานอนุรักษ์ศิลปะสถาปัตยกรรมดีเด่น ซึ่งมีระดับที่<br />
เทียบเท่ากันทั้งหมด และเราจะมอบให้กับผู้ที่เป็นผู้ครอบ-<br />
ครองอาคารนั้นๆ โดยในรูปแบบเดิมจะเป็นเช่นนี้ ต่อมา<br />
เมื่อผมได้รับมอบหมายให้จัดการดูแลงานสถาปนิกฯ อยู่<br />
ครั้งหนึ่งนั้น ซึ่งมีธีมเน้นในเรื่องของการอนุรักษ์ “มองเก่า<br />
ให้ใหม่” เราจึงมาคิดกันต่อว่าจะทำาอย่างไรเพื่อให้งาน<br />
อนุรักษ์สามารถเป็นเรื่องที่จับต้องได้และทุกคนสามารถมี<br />
ส่วนร่วม เพราะแต่เดิมเมื่อพูดถึงการอนุรักษ์ คนก็มักจะ<br />
มองเป็นภาพของเก่าๆ ความโบราณ ที่อยู่ตรงกันข้ามกับ<br />
การพัฒนา เราจึงอยากปรับแนวความคิดในจุดนี้เสียใหม่<br />
คือการอนุรักษ์นั้นนับเป็นส่วนหนึ่งของการพัฒนาอย่าง<br />
ยั่งยืน โดยการใช้ศักยภาพของทรัพยากรให้เต็มที่และ<br />
เกิดประโยชน์สูงสุด การใช้อะไรที่มีอยู่แล้วมาปรับใช้ใน<br />
ชีวิตประจำาวันเป็นสิ่งที่ทำาได้ จึงต้องคิดว่า การอนุรักษ์<br />
ไม่ใช่เพียงแค่การแช่แข็ง เก็บเอาไว้ ห้ามเปลี่ยนแปลง<br />
ห้ามแตะต้อง แต่ท้ายที่สุดเนื่องจากเหตุการณ์การแพร่<br />
ระบาดของโควิด-19 งานจึงถูกเลื่อนออกไป เราจึงปรับ<br />
เปลี่ยนเป็นการจัดเป็นนิทรรศการบนช่องทางออนไลน์แทน<br />
พร้อมๆ ไปกับการขับเคลื่อนนโยบายมองเก่าให้ใหม่ เราก็<br />
ย้อนกลับมาพิจารณาเรื่องของการมอบรางวัลการอนุรักษ์<br />
เช่นเดียวกัน ซึ่งแต่เดิมมอบให้เพียงเจ้าของอาคาร แต่เพื่อ<br />
ที่จะช่วยให้คนส่วนใหญ่โดยเฉพาะอย่างเราที่เป็นสถาปนิก<br />
ก็สามารถที่จะทำาสิ่งเหล่านี้ได้ โดยไม่จำาเป็นต้องเป็น<br />
สถาปนิกของกรมศิลป์ สถาปนิกที่ชอบของเก่าๆ หรือ<br />
สถาปัตยกรรมไทยเท่านั้น เราจึงเพิ่มรางวัลคู่ขนานกันไป<br />
กับการมอบรางวัลข้างต้นโดยมอบให้กับสถาปนิกผู้ออกแบบ<br />
ด้วย นอกจากนั้นที่แต่เดิมรางวัลการอนุรักษ์จะมีเพียงระดับ<br />
เดียวนั้น เราก็ปรับเปลี่ยนแบ่งระดับของรางวัล ซึ่งดัดแปลง<br />
จากรูปแบบการจัดแบ่ง กฎเกณฑ์ วิธีการในการตัดสิน<br />
รางวัลของยูเนสโก ฝั่งเอเชีย-แปซิฟิก โดยเล็งเห็นว่าการ<br />
มอบรางวัลที่สอดคล้องกันจะช่วยให้เกิดการผลักดันที่<br />
ต่อเนื่องไปในระดับสากล ในปัจจุบันรางวัลการอนุรักษ์ของ<br />
สมาคมฯ จึงมีการแบ่งออกเป็นระดับต่างๆ เป็น 4 ระดับ<br />
คือระดับดีเยี่ยม ดีมาก ดี และลำาดับสุดท้ายจะเป็นการมอบ<br />
ให้กับอาคารที่อาจจะยังไม่มีการอนุรักษ์หรืออนุรักษ์ได้<br />
อย่างไม่เพียงพอ แต่อาคารนั้นมีคุณค่าหรือเป็นอาคารที่มี<br />
ความเสี่ยง โดยเราเรียกรางวัลนี้ว่า รางวัลสมควรแก่การ<br />
เผยแพร่<br />
นอกจากนั้น เราก็จะมีการมอบรางวัลเสริมแก่บุคคลและ<br />
องค์กรที่มีการประกอบกิจกรรมส่งเสริมและสนับสนุนให้<br />
เกิดประโยชน์ในการอนุรักษ์ไปพร้อมๆ กัน และในส่วน<br />
กลุ่มของอาคาร เราก็จะไม่แยกประเภทของลักษณะอาคาร<br />
ดังในอดีต รวมถึงกลุ่มสถาปัตยกรรมที่รวมกันอยู่เป็นชุมชน<br />
เราก็จะนับรวมอยู่ในประเภทเดียวกันทั้งหมด และก็จะมี<br />
อีกหนึ่งอันที่เพิ่มเข้ามาและอาจจะเป็นเอกลักษณ์สำาคัญ<br />
ที่สื่อถึงความไม่หยุดนิ่งของการอนุรักษ์ นั่นก็คือรางวัล<br />
สิ่งก่อสร้างใหม่ในบริบทอนุรักษ์ โดยอาจจะเป็นงานอาคาร<br />
ที่ปรับใช้ประโยชน์ของอาคารเก่าให้สอดคล้องกับความ<br />
ต้องการในปัจจุบัน และในการปรับฟังก์ชันใหม่ บ่อยครั้งก็<br />
จะนำาไปสู่การคิดนอกกรอบทำาให้รูปแบบพื้นที่ของอาคาร<br />
เปลี่ยนแปลงไป โดยรูปแบบของการออกแบบของใหม่ให้<br />
กลมกลืนไปกับของเก่าที่ไม่ใช่การทำาเลียนอาคารเดิมอย่าง<br />
แนบเนียนเป็นจนส่วนเดียวกัน ก็เป็นแนวทางที่เรากำาลัง<br />
ผลักดันอยู่<br />
เราจะมีการเปิ ดรับสมัครขอพระราชทานรางวัลอนุรักษ์ โดยอยาก<br />
ให้เกิดการมีส่วนร่วมทั้งในส่วนของเจ้าของอาคารและสถาปนิกที่<br />
มีส่วนร่วมในการออกแบบได้เสนอผลงานเข้ามา ซึ ่งเราก็อยากที่<br />
จะมอบกาลังใจให้กับผู้ดูแลรักษามรดกสถาปั ตยกรรมไว้เป็ น<br />
อย่างดี นอกจากนี้เรายังมีโปรเจกต์หนังสื อรวบรวมข้อมูลทาง<br />
สถาปั ตยกรรมของอาคารที่ได้รับรางวัลอนุรักษ์ โดยได้มีการเผย<br />
แพร่ออกมา ซึ ่งจะเป็ นข้อมูลเกี่ยวกับงานสถาปั ตยกรรมที่ได้รับ<br />
รางวัลในยุคแรก ๆ รวมถึงหนังสื อเกี่ยวกับการอนุรักษ์หอไตร<br />
จานวนสามเล่ม ทั้งหมดนี้สามารถอ่านและดาวน์ โหลดได้ ในรูป<br />
แบบ e-book