Introduzione, testo critico, traduzione e note del De orthographia di ...

25
30
35
40
45
teris disputat, omnes uicem syllabarum implent, cum dicit:
item:
† a re non multum abest † hoc cacosyntheton atque canina
si lingua dico; nihil ad me: nomen hoc illi est;
‘s’ nostrum et semigraece quod dicimus sigma
nil erroris habet.
Apparet ergo haec nihil aliud quam locum syllabae tenere nec tamen syllabas esse. Non ergo
accedendum est iis qui putant sine uocali syllabam , ut etiam signi-
ficationem uocis terminent, quoniam silentium denuntient. Et errant: nam et ‘x’ signat ali-
quid (sic enim uocamus) neque tamen ideo syllaba aut lexis est. Et haec ipsa
constat ex ‘c’ et ‘s’, nec ideo et illam quisquam syllabam dixit, sed duplicem litteram.
Deinde quid quod et uoces non scriptiles habent tamen significationem, quamuis scribi non
possint? Nam et digitorum sono pueros ad respondendum ciemus.
[IV.1] Incipiamus nunc de litterarum potestate disserere.
[IV.2] Ac primum eadem est nostrarum potestas uocalium quae fuit Graecorum apud
antiquos circa correptionem productionemque, si quidem apud illos quinque tantum fuere
uocales, ‘a’ ‘e’ ‘i’ ‘o’ ‘u’, atque hae[c] similiter producebantur corripiebanturque, sicut
hodieque ‘a’ ‘i’ ‘u’, quae appellantur apud illos ‘koinaiv’. Postea, ut quidam putant,
Simonides inuenit duas uocales, quas dixit ‘fuvsei makrav"’, ‘h’et ‘w’, ut essent ‘ajntivstoi-
coi tw/ ' e kai; tw'/
o’, ut quomodo hae litterae longae dicerentur, ‘h’et ‘w’, ita et illae natu-
ra breues. Quin etiam secundum naturam magis apud nos quinque litteras efferri
quam apud Graecos non est dubium iis qui aures habent. Vocales enim eadem sunt et lit-
terae et syllabae, non sicuti ceterae. Cum enim dicimus ‘a[lfa’ ‘a’, in priore litteram, in
sequente syllabam dicimus.
26–27 Lucil. 377–378 Marx 27 si M (a M1 r superscriptum), r in marg. M3 || nomen hoc superscr. M2 :
nn h M (a M2 punctis notata) 29–30 Lucil. 379–380 Marx 30 nil Keil ex Dousae coniectura : nihil M
31 syllabas esse Keil : syllaba s esse M 32 suppl. Keil || suppleui
33 denuntient corr. M1 : denuntiant M || signat M : significat Rom. 1587 Keil ut traditum 34 sic enim
uocamus suppl. Keil : sic enim decem notamus in marg. M3 || aut superscr. M2 : a M (a M2 puncto notatum) || haec superscr. M2 : h M (a M2 puncto notatum) || ipsa M1 : etiam M 35 ex
‘c’ et ‘s’ corr. M3 Urs. (=Rom. 1587) : ex o et s M 36 scriptiles Keil : simplices M 39 Ac primum Parrh.
Keil : ac prima M (a M1 littera -a expuncta nec non tribus punctis s. l. insignita) 41 hae[c] Rom. 1587
43 Simonides corr. M2 : Somonides M || ντιστιι Keil : ντιστια M 45 suppl. Keil
46 quam Parrh. P2 Rom. 1587 : qui M (a M1 tribus punctis insignitum) || non est corr. in marg. M2 :
N est M || eadem corr. Parrh. Rom. 1587 47 ceterae M : Graecae Semler fortasse recte
4