Cybercrime en witwassen

Conclusie 121
disch complexe aard van het delict, waardoor het geldspoor door criminelen
verder kan worden verhuld. Door de toenemende internationalisering van
banking malware en ransomware en het successievelijke witwassen van de
opbrengsten ervan, lijkt verdere internationale samenwerking bovendien
noodzakelijk om daders daadwerkelijk te kunnen oppakken. Kortom, naast
het verder ontwikkelen van kennis en expertise zouden opsporingsdiensten
er goed aan doen om nog verder personen met verschillende achtergronden
(technisch, financieel, internationaalrechtelijk) in opsporingsteams te combineren.
4 Technische maatregelen en voorlichting
Technische maatregelen kunnen worden ingezet om geldstromen bloot te
leggen en actoren te deanonimiseren. Als een gebruiker met meerdere Bitcoin-adressen
bitcoins naar zichzelf overmaakt, kunnen de verschillende
adressen van een gebruiker in potentie aan elkaar gerelateerd worden. Door
het analyseren van transactiegegevens met meer geavanceerde methoden,
kunnen pseudoniemen geclusterd worden tot verschillende gebruikers
(Meiklejohn et al., 2013; Ron & Shamir, 2013). Vervolgens blijft het nog steeds
de uitdaging om de pseudoniemen te koppelen aan hun echte identiteiten.
Dit kan bijvoorbeeld door de transactiegegevens en geclusterde Bitcoinadressen
te koppelen aan andere bronnen. Wanneer bijvoorbeeld iemand op
een forum zijn of haar Bitcoin-adres noemt, is een koppeling mogelijk
(Meiklejohn et al., 2013; Reid & Harrigan, 2013). Ook via informatie over betalingen
bij webwinkels kunnen bijvoorbeeld afleveradressen, e-mailadressen
en andere informatie worden achterhaald. Meer voorzichtige criminelen zullen
gebruikmaken van anonimiseringsdiensten als Tor. Biryukov et al. (2014)
presenteren een methode om Bitcoin-adressen aan IP-adressen te koppelen
en anonimiseringsmethoden te omzeilen. Ook daartegen zijn weer maatregelen
te bedenken, waaronder enkele tegenmaatregelen die Biryukov et al.
(2014) zelf voorstellen. Een andere technische maatregel is door bij mixing
services in- en uitgaande geldstromen aan elkaar te koppelen en te detecteren
wanneer criminelen een specifiek bedrag (bijvoorbeeld 3248,38 Bitcoin)
proberen wit te wassen. Anonimiseren en identificeren is een kat-en-muisspel
tussen criminelen en opsporingsdiensten, maar het gebruik van digitale
betalingsmiddelen laat altijd digitale sporen achter en is dus niet geheel anoniem.
Technische maatregelen kunnen ook worden ingezet voor detectie van ongebruikelijke
en/of verdachte transacties. Zoals al eerder is opgemerkt, zijn de
monitoringmaatregelen van banken om frauduleuze transacties uit banking
malware tegen te gaan succesvol gebleken, en uit dit onderzoek is naar voren
gekomen dat veel van de andere actoren bereid zijn tot zulk soort monitoringmaatregelen.
Daarnaast kunnen technische maatregelen bijdragen aan
het tegengaan van het gronddelict (in casu banking malware en ransom-