Cybercrime en witwassen
O%26B319_Volledige%20tekst_tcm28-228990
O%26B319_Volledige%20tekst_tcm28-228990
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
Voorwoord<br />
Cybersecurity-experts waarschuwd<strong>en</strong> ons e<strong>en</strong> paar jaar geled<strong>en</strong> al: ransomware<br />
zal de kom<strong>en</strong>de tijd explosief to<strong>en</strong>em<strong>en</strong>. Daarna versch<strong>en</strong><strong>en</strong> aan de<br />
lop<strong>en</strong>de band nieuwsbericht<strong>en</strong> over ransomware-besmetting<strong>en</strong>. Bij ransomware<br />
word<strong>en</strong> computers besmet <strong>en</strong> (deels) onbruikbaar, waarna slachtoffers<br />
zich weer kunn<strong>en</strong> vrijkop<strong>en</strong> door betaling van losgeld. Het gaat daarbij steeds<br />
vaker om cryptoware variant<strong>en</strong>, die computerbestand<strong>en</strong> versleutel<strong>en</strong> <strong>en</strong> losgeld<br />
eis<strong>en</strong> in de vorm van virtuele valuta, meestal bitcoins. Voor consum<strong>en</strong>t<strong>en</strong><br />
kan het vervel<strong>en</strong>d zijn dat de vakantie- <strong>en</strong> familiefoto’s gegijzeld word<strong>en</strong>,<br />
maar voor het bedrijfslev<strong>en</strong> kan de versleuteling van gegev<strong>en</strong>s in bedrijfsnetwerk<strong>en</strong><br />
nog grotere gevolg<strong>en</strong> hebb<strong>en</strong>. In de Ver<strong>en</strong>igde Stat<strong>en</strong> word<strong>en</strong> ziek<strong>en</strong>huiz<strong>en</strong><br />
na besmetting met cryptoware afgeperst, opdat ze losgeld in bitcoins<br />
betal<strong>en</strong>.<br />
E<strong>en</strong> andere vorm van cybercrime waarmee criminel<strong>en</strong> geld verdi<strong>en</strong><strong>en</strong> is banking<br />
malware, waarmee via nepscherm<strong>en</strong> tegoed<strong>en</strong> van bankrek<strong>en</strong>ing<strong>en</strong><br />
word<strong>en</strong> weggesluisd. Hoewel banking malware de laatste jar<strong>en</strong> op zijn retour<br />
lijkt te zijn door verschill<strong>en</strong>de effectieve detectiemaatregel<strong>en</strong> die zijn g<strong>en</strong>om<strong>en</strong><br />
door bank<strong>en</strong>, is dit nog steeds e<strong>en</strong> veelvoorkom<strong>en</strong>de vorm van cybercrime.<br />
Achter deze beide vorm<strong>en</strong> van cybercrime gaat in veel gevall<strong>en</strong> e<strong>en</strong> criminele<br />
organisatie schuil. E<strong>en</strong> deel van de criminele organisatie houdt zich bezig<br />
met het technische gedeelte <strong>en</strong> e<strong>en</strong> deel met het witwass<strong>en</strong> van de criminele<br />
winst<strong>en</strong>. Over het witwass<strong>en</strong> van contant geld door onder meer drugscriminel<strong>en</strong><br />
is via de monitor georganiseerde criminaliteit die het WODC al jar<strong>en</strong><br />
uitvoert veel k<strong>en</strong>nis beschikbaar. 1<br />
Het nu voorligg<strong>en</strong>de rapport legt echter e<strong>en</strong> compleet nieuwe wereld bloot<br />
van process<strong>en</strong> achter het witwass<strong>en</strong> van cybercrimegeld<strong>en</strong>, in het bijzonder<br />
de verdi<strong>en</strong>st<strong>en</strong> uit banking malware <strong>en</strong> ransomware. Daarbij word<strong>en</strong> nog<br />
relatief nieuwe f<strong>en</strong>om<strong>en</strong><strong>en</strong> als e-wallet-di<strong>en</strong>st<strong>en</strong>, virtuele prepaid cards, virtuele<br />
valuta, bitcoin exchanges, <strong>en</strong> mixing services, uitvoerig beschrev<strong>en</strong>. Het<br />
rapport biedt daarmee achtergrondinformatie <strong>en</strong> nieuwe inzicht<strong>en</strong> die<br />
onontbeerlijk zijn voor het analyser<strong>en</strong>, maar zeker ook het bestrijd<strong>en</strong>, van het<br />
witwass<strong>en</strong> van geld dat wordt verkreg<strong>en</strong> uit cybercrime.<br />
Graag wil ik bijzondere dank uitsprek<strong>en</strong> naar de voorzitter <strong>en</strong> de led<strong>en</strong> van de<br />
begeleidingscommissie (zie bijlage 1), de respond<strong>en</strong>t<strong>en</strong> van de interviews<br />
(bijlage 2), <strong>en</strong> collega’s bij het WODC die hebb<strong>en</strong> bijgedrag<strong>en</strong> aan de totstandkoming<br />
van het rapport.<br />
Prof. dr. F.L. Leeuw<br />
Directeur WODC<br />
1 Zie www.wodc.nl/onderzoek/cijfers-<strong>en</strong>-prognoses/Georganiseerde-criminaliteit/index.aspx. Het laatste rapport<br />
is beschikbaar via: www.wodc.nl/onderzoeksdatabase/monitor-georganiseerde-criminaliteit-vierderonde.aspx.
Change language