Cybercrime en witwassen
O%26B319_Volledige%20tekst_tcm28-228990
O%26B319_Volledige%20tekst_tcm28-228990
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
Digitale betalingsmiddel<strong>en</strong> 51<br />
3.2 Virtueel geld<br />
Omdat de meeste consum<strong>en</strong>t<strong>en</strong> teg<strong>en</strong>woordig digitale betaalrek<strong>en</strong>ing<strong>en</strong> hebb<strong>en</strong><br />
bij hun bank via e<strong>en</strong> of andere vorm van internetbankier<strong>en</strong>, wordt de<br />
werking van elektronisch geld <strong>en</strong> internetbankier<strong>en</strong> hier niet verder uitgelegd.<br />
Door de to<strong>en</strong>em<strong>en</strong>de digitalisering bied<strong>en</strong> bank<strong>en</strong> in to<strong>en</strong>em<strong>en</strong>de mate<br />
hun di<strong>en</strong>st<strong>en</strong> aan via internet. Betal<strong>en</strong> via de bankwebsite op de computer<br />
(internetbankier<strong>en</strong>) of e<strong>en</strong> app op de smartphone of tablet (mobiel bankier<strong>en</strong>)<br />
is meer de norm dan de uitzondering.<br />
Virtueel geld behoeft voor de niet-ingewijde lezer daar<strong>en</strong>teg<strong>en</strong> <strong>en</strong>ige toelichting.<br />
Het gebruik van virtueel geld is immers minder wijdverbreid dan het<br />
gebruik van fysiek geld <strong>en</strong> elektronisch geld. In paragraaf 3.2.1 wordt de typologie<br />
van virtueel geld nader uitgewerkt. In paragraaf 3.2.2 word<strong>en</strong> de belangrijkste<br />
verschijningsvorm<strong>en</strong> van virtueel geld beschrev<strong>en</strong>. Daarbij ligt de<br />
nadruk op verschijningsvorm<strong>en</strong> van virtueel geld die ook daadwerkelijk door<br />
criminel<strong>en</strong> word<strong>en</strong> gebruikt bij cybercrime <strong>en</strong>/of witwass<strong>en</strong>. Daarnaast word<strong>en</strong><br />
ook <strong>en</strong>kele verschijningsvorm<strong>en</strong> beschrev<strong>en</strong> die weliswaar niet in de<br />
dossiers voorkwam<strong>en</strong> maar mogelijk toch interessant zijn voor cybercriminel<strong>en</strong>.<br />
3.2.1 Typologie<br />
Virtueel geld kan op basis van twee criteria word<strong>en</strong> onderscheid<strong>en</strong>. In de eerste<br />
plaats betreft dat de vraag of het geld (de unit) kan word<strong>en</strong> omgezet in<br />
nationale valuta <strong>en</strong> in de tweede plaats of er e<strong>en</strong> c<strong>en</strong>traal systeem/c<strong>en</strong>trale<br />
autoriteit achter de werking (het netwerk of protocol) van het virtuele geld zit.<br />
Wanneer virtueel geld kan word<strong>en</strong> omgezet in nationale valuta (door de overheid<br />
gefiatteerd geld), wordt gesprok<strong>en</strong> van inwisselbaar (convertible) virtueel<br />
geld of op<strong>en</strong> virtueel geld. Kan dat niet, dan is sprake van niet-inwisselbaar<br />
(non-convertible) virtueel geld of geslot<strong>en</strong> virtueel geld. Inwisselbaar<br />
virtueel geld heeft e<strong>en</strong> equival<strong>en</strong>te waarde in echt geld. Niet-inwisselbaar virtueel<br />
geld is specifiek bedoeld voor e<strong>en</strong> bepaalde virtuele omgeving, zoals<br />
e<strong>en</strong> online game of website. Niet-inwisselbaar virtueel geld kan niet word<strong>en</strong><br />
ingeruild voor echt geld, ook al moet het in veel gevall<strong>en</strong> wel word<strong>en</strong> gekocht<br />
met echt geld. Daarbij di<strong>en</strong>t opgemerkt te word<strong>en</strong> dat er soms e<strong>en</strong> zwarte<br />
markt kan ontstaan rondom niet-inwisselbaar virtueel geld. Zo kunn<strong>en</strong> bijvoorbeeld<br />
spelers van e<strong>en</strong> online game doorgaans hun speelgeld niet inruil<strong>en</strong><br />
voor echt geld, maar niettemin prober<strong>en</strong> ze soms hun spelid<strong>en</strong>titeit<strong>en</strong> of<br />
gewonn<strong>en</strong> object<strong>en</strong> <strong>en</strong> eig<strong>en</strong>schapp<strong>en</strong> door te verkop<strong>en</strong>, ook buit<strong>en</strong> de spelomgeving<br />
zelf <strong>en</strong> ook als dit in strijd is met de algem<strong>en</strong>e voorwaard<strong>en</strong> (Schermer<br />
et al., 2008, p. 46). E<strong>en</strong> voorbeeld van e<strong>en</strong> populair betaalmiddel in<br />
online games is ‘World of Warcraft gold’. In 2014 speeld<strong>en</strong> meer dan 10 mil-